یک میزبانی ویژه به نشان «کُره شمالی نشدن»

عصر ایران؛ مهرداد خدیر - خبر سفر قریب الوقوع رییس جمهوری کُره جنوبی به تهران چندان از همه نظر مهم و جذاب است که به همین خاطر قبل از انجام آن نیز می توان به آن پرداخت و نکاتی را درباره آن برشمرد. انگیزه این نوشته اما دو نکته متفاوت و ویژه است که در پایان خواهد آمد.

خانم «پارک گیون هی» اولین رییس جمهوری کُره جنوبی است که از زمان برقراری روابط (1962) به ایران می آید.

در عین حال نخستین سفر رسمی «یک رییس جمهوری زن کشوری غیر مسلمان» به تهران به حساب می‌آید و از این رو خیلی ها می خواهند بدانند خانم رییس جمهور غیر مسلمان با چه پوششی می‌آید. هر چند که او سال پیش و در مارس 2015 نیز در دیدار از مسجدی در امارات لباس سنتی بر تن  و روسری بر سر داشت.

نکته جالب دیگر درباره رییس جمهوری کره جنوبی این است که او دختر ژنرال پارک است که 20 سال قدرت را در کره در اختیار داشت و کسانی که توسعه اقتصادی را بر توسعه سیاسی مقدم می دانند و می دارند همین مثال را می آورند تا نشان دهند برای توسعه اقتصادی ابتدا باید با اقتدار عمل کرد و بسترها را فراهم ساخت و حتی دموکراسی را به تأخیر انداخت.

کره جنوبی اما در دنیای امروز نه با خانم پارک که با برندهایی چون «سامسونگ و هیوندایی و کیا» شناخته می شود که یکی در محصولات صوتی و تصویری و تلفن همراه و اتومبیل نام آور است و در زمینه ای از «اپل» پیشی گرفته و دیگری عرصه را بر «تویوتا»ی ژاپن هم تنگ کرده است.

مهم ترین وجه سفر خانم رییس جمهور البته حجم بالای قراردادهایی است که در سفر سه روزه 12 تا 15 اردیبهشت در زمینه های سد، ریل، پتروشیمی، بیمارستان و ساخت وساز بسته خواهد شد و صحبت از 17 میلیارد دلار است یا 15 تا 20 تریلیون وون (واحد پول کره جنوبی).

بزرگی این عدد را هنگامی درمی یابیم که بدانیم حجم مبادلات ایران با ترکیه پیش از تحریم 22 میلیارد دلار بود و در دوران تحریم به 11 میلیارد دلار کاهش یافت.

سال ها پیش اسحاق جهانگیری (معاون اول کنونی رییس جمهوری) گفته بود مهم ترین خیابان تجاری سئول، تهران نام دارد اما پس از فاصله گرفتن اقتصاد کره به نسبت ایران که درگیر جنگ و تحریم شد شماری از صاحبان شرکت ها و املاک در این خیابان از شهردار سئول خواستند نام این خیابان را تغییر دهد و این خواست برای ایرانیان خیلی گران و تلخ بود.

واقعیت این است که ایران و کُره در خیلی از زمینه های صنعتی مانند خودروسازی و تولید لوازم خانگی با هم شروع کردند اما کُره ای ها به دلایلی که خارج از این بحث است از ایران بسیار فاصله گرفتند.
 
با این حال کُره به خاطر رقابت با ژاپن و پیشینه تجارت با ایران به توسعه روابط تجاری و اقتصادی با ایران علاقه فراوان دارد و سفر رییس جمهوری این کشور را باید در این چهارچوب ارزیابی کرد.

این گفتار اما چنان که درصدر اشاره شد در پی بیان دو نکته خاص دیگر است:

اول این که یادمان باشد این رییس جمهوری کره جنوبی است که به ایران می آید. سفری که دستاورد برجام و رفع تحریم هاست. اگر برجام نبود و تحریم ها همچنان می بود به جای این که میزبان خانم پارک از کره جنوبی باشیم باید میزبان آقای کیم از کره شمالی می بودیم!

به آنها که می گویند روحانی و برجام چه کرده اند با همین استعاره می توان گفت: این که به سوی کره جنوبی برویم نه کره شمالی.

نکته دوم هم این که اگر روند گذشته ادامه می یافت به جز تحریم، انزوا، سانسور و فساد باید میزبان رییس جمهوری کنونی ونزوئلا هم می بودیم.

منتها جانشین چاوز نمی آمد که 17 میلیارد دلار قرارداد ببندد بلکه می آمد تا اعانه ای دهیم تا ونزوئلا از وضعیت فلاکت بار کنونی به درآید. در دوران چاوز پول نفت را به جای سرمایه گذاری در زیرساخت ها و توسعه نیروگاه ها توزیع کردند و حالا با بی برقی و بی آبی رو به رویند.

کوتاه این که اگر در عصر پسا برجام میزبان رییس جمهوری کره جنوبی هستیم نباید از یاد ببریم که با روند قبل باز باید خود را برای استقبال از مقامات کره شمالی و رییس جمهوری ونزوئلا آماده می شدیم.

طبیعی است که با هر دولتی باید مراوده داشته باشیم و کره شمالی هم در سال های سخت جنگ در کنار ما بوده و اکنون نیز می تواند در صنایع نظامی به ما کمک کند. اما به لحاظ نمادین کره جنوبی شدن کجا و کره شمالی شدن کجا؟! قرارداد با برندهای کره ای کجا و مذاکره با آقای مادورو  رییس جمهوری کنونی ونزوئلا کجا؟

حتی اگر قرار بر کمک به ونزوئلایی ها باشد ابتدا باید به این اقتصاد بسته تکانی داد و آن گاه دست آقای مادورو را گرفت تا روح مرحوم چاوز هم راضی باشد...