کارگردانی که رو به افول است

«پیتر بردشاو» منتقد گاردین با دادن دو ستاره از پنج ستاره به فیلم «مرد بی‌منطق» جدیدترین ساخته «وودی آلن» درباره آن می‌نویسد:«فیلمی که قرار بوده با اقتباس از داستان «جنایت و مکافات» اثر «داستایوفسکی» فیلمی کنایه‌آمیز، مرموز، کمدی، پرتعلیق و هیجانی باشد به طرز ناامید‌کننده‌ای به هیچ یک از این ژانرها متعلق نیست و تعلیقی نه خیلی خنده‌دار و نه خیلی جدی دارد.»

داستان فیلم «مرد بی‌منطق» با بازی «خواکین فونیکس» و «اما استون» درباره یک استاد دانشگاه (فونیکس) در رشته فلسفه است که دچار بحران وجودی شده است اما وقتی در رستوران دانشگاه در حال صرف غذاست، صحبتهای فردی در رستوران او را به فکر دست زدن به عملی جنایی می‌اندازد و تصمیم می‌گیرد تا با این کار از بحران روحی خود عبور کند.

«آلن» پیش از این نیز در فیلم‌ موفق «جرم‌ها و بزهکاری‌ها» به موضوع جنایت و مکافات پرداخته بود اما این‌بار با فیلم «مرد غیرمنطقی» و بویژه با پایان گیج کننده و مبهم آن به هیچ وجه نتوانسته موفقیت خود را تکرار کند.

این کارگردان 79 ساله چندی پیش در مصاحبه‌ای با نشریه «Independent» عنوان کرده بود:«من یک تنبل هستم و کمال‌گرا نیستم. «اسکورسیزی» و «اسپیلبرگ» با تلاش فراوان و وصف‌ناپذیر تا پاسی از نیمه شب روی جزئیات کار می‌کنند اما من دوست دارم ساعت شش به خانه بروم. شام بخورم. فیلمسازی تمام زندگی و موجودیت من نیست. کمبود دیگر من این است که هوش، عمق و استعداد ذاتی ندارم و روحیه «بزرگی» در من نیست. زمانی که صحنه‌هایی از فیلم‌های «کورساوا» را تماشا کنید، می‌دانید که او مردی دیوانه در صحنه فیلمبرداری است و همه چیز باید عالی پیش برود. او دیوانه بود اما من هیچ یک از این ویژگی‌ها را ندارم.»

فیلم «مرد بی‌منطق» برای اولین بار در جشنواره کن امسال به روی پرده رفت و برخی منتقدان آن را فیلمی «بسیار بد» و «تقریبا غیرقابل دیدن» معرفی کردند.

آلن که ساخت فیلم‌های موفقی چون«منهتن» و «آنی‌هال» را در کارنامه سینمایی دارد در اولین مصاحبه‌ پس از نمایش فیلم «مردبی‌منطق» عنوان کرده بود که فیلمسازی را راهی خوشایند برای امرار معاش قلمداد می‌کند: «همه باید در زندگی کاری کنیم تا درآمدی داشته باشیم. فیلمسازی براساس استانداردهای کلی مشاغل روش بسیار خوبی است. شما با افراد مستعدی سروکار دارید و کارتان به هیچ وجه خسته کننده نیست. من از کار کردن لذت می‌برم.»

«وودی آلن» طی بیش از سه دهه فیلم‌سازی، بالغ بر 45 فیلم ساخته که با آن‌ها افتخارات و جوایز سینمایی متعددی کسب کرده است که از مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به چهار جایزه اسکار و دو جایزه گلدن گلوب می‌توان اشاره کرد.

24 نامزدی جایزه اسکار که همراه با یک جایزه بهترین کارگردانی (آنی هال) و سه جایزه بهترین فیلمنامه‌نویسی («آنی‌هال»، «هانا و خواهرانش» و «نیمه شب در پاریس») شده است، بخشی از افتخارات سینمایی این کارگردان کهنه‌کار محسوب می‌شود.

«صحنه‌های داخلی»، «خاطرات اکلیلی»، «امتیاز نهایی»، «آلیس»، «ویکی کریستینا بارسلونا»، «گلوله‌های بر فراز برادوی»، «آفرودیت قدرتمند»، «شالوده‌شکن»، «نیمه شب در پاریس»، «تقدیم به رم با عشق» و «یاسمن غمگین» از جمله دیگر ساخته‌های این کارگردان صاحب‌نام سینمای جهان است.