کشف نخستین سیاره دنباله‌دار

سیاره GJ 436b که در فاصله 33 سال نوری از زمین در صورت‌فلکی اسد قرار گرفته، نوعی نپتون گرم محسوب می‌شود.

ستاره‌شناسان برای نخستین بار یک سیاره بیگانه شبه نپتون را شناسایی کرده‌اند که مانند دنباله‌دارها از یک دنباله گازی‌شکل برخوردار است.

سیاره GJ 436b در مدار یک ستاره کوتوله قرمز که 22 برابر زمین است، می‌چرخد. ستاره‌شناسان با استفاده از تلسکوپ فضایی هابل و رصدخانه پرتو ایکس چاندرا، یک ابر گاز غول‌پیکر را در اطراف این سیاره مشاهده کردند.

سیاره GJ 436b که در فاصله 33 سال نوری از زمین در صورت‌فلکی اسد قرار گرفته، نوعی نپتون گرم محسوب می‌شود. چنین سیاراتی با اندازه 10 الی 20 برابر بزرگتر از زمین، از جرم مشابه نپتون‌های سردی مانند اورانوس و خود سیاره نپتون برخوردارند. اما این سیارات مانند عطارد در فاصله نزدیکی از ستاره میزبانشان قرار دارند.

به گفته دانشمندان، این سیاره با برخورداری از مدار حدود 4.8 میلیون کیلومتری، 33 برابر بیشتر از زمین و 13 برابر بیشتر از عطارد به خورشید خود نزدیک است.

ابر گازی اطراف GJ 436b که بیشتر از هیدروژن ساخته شده، از یک سر کروی برخوردار است که اطراف سیاره را گرفته و دنباله آن در پشت سیاره کشیده می‌شود. قطر سر این ابر حدود سه میلیون کیلومتر و حدود پنج برابر عرض ستاره میزبان است. این ستاره تقریبا نصف خورشید است.

طول دنباله ابر هنوز مشخص نیست زیرا مشاهدات تیم تحقیقاتی نتوانسته آن را بطور کامل پوشش دهد. اما مدلهای رایانه‌ای تخمین می‌زند که طول آن احتمالا 15 میلیون کیلومتر است.

اگر تحقیقات پیشین پیش‌بینی کرده بودند که سیارات گازی غول پیکر دیگر بسته به میزان داغ بودن آن‌ها، باید از دنباله‌های دنباله‌دار مانند برخوردار باشند، GJ 436b نخستین سیاره‌ای است که دنباله آن به یقین مشاهده شده است.

ستاره‌شناسان برآورد کرده‌اند که سیاره GJ 436b در حال حاضر تا 1000 تن گاز در ثانیه از خود به بیرون منتشر می‌کند. این امر بدین معنا است که سیاره مذکور نزدیک به یک درصد از جو خود را در هر میلیارد سال از دست می‌دهد؛ البته این سرعت بسیار کندتر از آن است که جو سیاره در طول عمر ستاره میزبان تخلیه شود.

دانشمندان امیدوارند که فضاپیمای کپلر در کنار ماموریت فضایی TESS ناسا و PLATOو CHEOPS سازمان فضایی اروپا بتوانند هزاران سیستم دیگر مشابه GJ 436b را در سال‌های آینده کشف کنند.

ستاره‌شناسان اکنون قصد دارند سیارات کوچکتر مانند سیارات ابرزمین و مینی‌نپتون‌ها را بررسی کنند تا از وجود جو پف کرده و دنباله در آن باخبر شوند.

این یافته‌ها در مجله نیچر منتشر شده است.

منبع: ایسنا

کانال عصر ایران در تلگرام