رانندگی به روایت زنان پشت رل

روزنامه آرمان نوشت: «می خواهند از تو سبقت بگیرند. بوق می زنند. عده ای مزاحمت می شوند. با نگاه ها و حرکاتشان به تو می گویند که زن ها رانندگی بلد نیستند». اینها سخنان سارا 22 ساله است. او یک راننده زن مثل هزاران راننده زن دیگر این شهر است. رانندگان زنی که باید پای سخنانش نشست تا گوشه ای از مشکلات آنها را حین رانندگی در خیابان های این شهر فهمید.

در یکی از خیابان های فرعی مرکز شهر که کمی خلوت تر از سایر نقاط است ماشینش را پارک می کند. از ماشین که پیاده می شود به سراغش می رویم. زهرا 28 سال سن دارد و معتقد است که بدبینی به رانندگی زن ها دیدگاه غالب ماست و به «آرمان» می گوید: نه تنها در جامعه برخوردهای نامناسبی با رانندگی ام را به دلیل زن بودن دیده ام بلکه حتی برادر خودم هم رانندگی کردن خانم ها را قبول ندارد. من خودم دوست ندارم طوری رانندگی کنم که بگویند چون خانم است،

رانندگی کردنش مشکل دارد. او ادامه می دهد: من همیشه تلاش می کنم که مثل مردها رانندگی کنم و نقطه ضعف نشان ندهم. برای نمونه در پارک کردن مشکل دارم و به همین دلیل همیشه تلاش می کنم در جایی پارک کنم که خلوت باشد تا کسی من را اذیت نکند.

خانم ها را در رانندگی دست کم می گیرند

یگانه 36 ساله یکی از رانندگان زن است. او معتقد است سرعت عمل پایین بعضی خانم ها در رانندگی از عوامل اصلی شکل گیری نگاه منفی به رانندگی خانم هاست. یگانه به «آرمان» می گوید: «از دلایل اصلی که می گویند خانم ها رانندگی بلد نیستند، رانندگی بد بعضی از خانم هاست. آنها در رانندگی کردن اعتماد به نفس لازم را ندارند و عکس العمل هایی هم که برخی آقایان نسبت به رانندگی آنها نشان می دهند شرایط را بدتر می کند و همین باعث می شود بعضی از سوانح ایجاد شوند. در جامعه، رانندگی بد بعضی از خانم ها را به کل خانم ها تعمیم می دهند و می گویند رانندگی خانم ها بد است.

او ادامه می دهد: خانم ها در رانندگی کردن بیشتر مقررات را رعایت می کنند و برخی آقایان از این قانون مداری تعجب می کنند. مارال 30 ساله به آرمان می گوید: «برخی مردها تحمل ورود زنان به عرصه هایی را که تا قبل از این مردانه بودند، ندارند و به همین دلیل با زن ها در این عرصه ها برخورد های مناسبی صورت نمی گیرد. رانندگی هم یکی از آن مواردی است که حضور زن ها در آن باعث شده که برخی مرد ها نسبت به آن واکنش های خوشایندی نشان ندهند. من خودم بارها شده که برخورد های ناخوشایندی را دیده ام.»

مریم 32 ساله همراه خواهرش لیلاست. آنها از اتفاقی که همین اواخر برایشان افتاده است، می گویند: خیابان خیلی شلوغ بود و وقتی که راننده وانت داشت دور می زد از او جلو افتادیم. او تا رسیدن به مقصد ما را تعقیب می کرد! این فقط یک نمونه کوچک از برخوردهایی است که ما هر روز می بینیم. وقتی تصادف می کنی می گویند شما خانم هستی گذشت کن و همه حق را به آقایان می دهند. خانم ها را مقصر می دانند و آنها را خیلی دست کم می گیرند. او می گوید: رانندگی خیلی از افراد چه خانم و چه آقا مشکل دارد و باید رویکرد ما به فرهنگ رانندگی بهتر شود.

آقایان در مورد رانندگی خانم ها چه می گویند؟

برای درک بهتر دیدگاه های منفی ای که نسبت به رانندگی زن ها وجود دارد کمی هم با رانندگان مرد هم سخن می شویم. با یک گفت وگوی کوتاه با خیلی از آقایان به راحتی می توان دیدگاه نه چندان خوشبینانه آنها را به رانندگی زن ها دریافت. البته میزان این بدبینی در آقایان متفاوت است و می توان در میان آنها افرادی را هم یافت که هیچ فرقی بین رانندگی زن ها و مردها نمی گذارند ولی از کنار دیدگاه منفی ای که نسبت به رانندگی زن ها وجود دارد به سادگی نمی توان گذشت. وقتی از مراد 35 ساله درمورد رانندگی خانم ها سؤال می کنیم با لبخندی که می زند دیدگاه خود را به میزان زیادی نشان می دهد.

او می گوید: به نظر من 80 درصد خانم ها رانندگی شان بد و 20 درصد رانندگی شان خوب است. خانم ها در رانندگی کردن زیادی احتیاط می کنند و همین احتیاط بیش از حد آنها در خیلی از موارد به تصادف منتهی می شود.

او ادامه می دهد: بعضی از آنها در پارک کردن خیلی مشکل دارند! ولی در بین خانم ها آنهایی که رانندگی بلد هستند واقعا حرفه ای هستند. حسن 56 ساله از آن افرادی است که دیدگاه مساعدی نسبت به رانندگی زن ها ندارد. او به «آرمان» می گوید: من رانندگی خانم ها را قبول ندارم. خانم ها خیلی از کارهایشان در رانندگی یک دفعه ای و غیرقابل پیش بینی است. احتیاط بیش از حدی که آنها دارند در خیلی از موارد باعث ترافیک می شود. فقط تعداد کمی از آنها رانندگی کردنشان خوب است.

بین رانندگی زن ها و مردها تفاوت چندانی نیست

یک جامعه شناس در مورد دلیل وجود این نگاه های منفی به رانندگان زن به «آرمان» می گوید: این برخورد ها به دلیل مردسالاربودن جامعه است. وقتی که برخلاف روال قدیم خانم ها رانندگی می کنند یا دانشگاه می روند و بسیاری از کارهای دیگر را در جامعه همپای مردان انجام می دهند، پذیرش آن برای مردها سخت است.

امیرمحمود حریرچی می افزاید: از سوی دیگر، این واکنش ها باعث شده اند که خانم ها هم برای اینکه کم نیاورند با قدرت و شدت بیشتری رانندگی کنند تا قابلیت خود را در این کار نشان دهند. برخی آقایان نمی توانند حضور زن ها را در این عرصه تحمل کنند و برای همین سعی می کنند در قالب جوک و شوخی بگویند که زنان شایستگی رانندگی ندارند که این یک جور فرافکنی است.

او ادامه می دهد: برای حل این مشکل لازم است که در رسانه ها بیشتر به آن پرداخته شود. این مساله در حد یک معضل نیست اما هر مساله ای در همین حد هم برای تعدیل شدن باید به گفت وگو گذاشته شود.

از سوی دیگر، راهنمایی و رانندگی با اعلام اعداد و ارقام تخلفات رانندگی باید به بهتر شدن دیدگاه ها کمک کند. آمار تصادفات زن ها نسبت به رانندگان مرد چقدر است؟ نوع تخلفات زن ها در رانندگی و آمار تخلفات آنها در مقایسه با مردها چقدر است؟ با اعلام این آمارها نشان داده می شود که بین رانندگی زن ها و مردها تفاوت چندانی نیست.