کاهش آثار جدید خارجی در نمایشگاه کتاب به دلیل تحریم

مدیر کمیته ناشران بخش بین الملل بیست و هفتمین نمایشگاه بین المللی کتاب گفت: تحریم ها موجب شده تا منابع مالی برای خرید منابع کتابخانه ای فراهم نشود به همین دلیل عرضه آثار جدید در نمایشگاه کتاب کاهش داشته است.

به گزارش روابط عمومی بیست و هفتمین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران، محمدرضا وصفی در پاسخ به این سوال که چه سیاست هایی برای ترغیب ناشران خارجی به حضور در نمایشگاه کتاب امسال صورت گرفته گفت: امسال با مشکلات عدیده ای روبه رو بوده ایم؛ با توجه به تحریم های موجود آن طور که باید نتوانستیم فعالیت داشته باشیم و باید یک نگاه هماهنگ بین دولت و بانک مرکزی برای همکاری وجود داشته باشد تا بار مشکلات رفع شود.

وی افزود: تحریم ها در این زمینه بسیار تاثیرگذار بوده چرا که نمایشگاه کتاب تهران تامین کننده بیش از 90 درصد منابع چاپی کتابخانه های مراکز پژوهشی کشور است و شورای علمی پژوهشی ریاست جمهوری، وزارت علوم و وزات بهداشت و درمان باید به رفع این مشکل کمک کنند و نباید توقع داشت که بار این مشکلات تنها به دوش نمایشگاه کتاب باشد.

به گفته دبیر کمیته ناشران بین الملل، نمایشگاه کتاب تنها وظیفه عرضه آثار را برعهده دارد و تامین کننده منابع کتابخانه ای در کشور است اما تامین منابع مالی باید از سوی وزارتخانه های مرتبط دنبال شود.

وی با بیان این که همواره تلاش داشته ایم تا بهترین و روزآمدترین منابع را در نمایشگاه کتاب ارایه کنیم افزود: وظیفه ما ترسیم کانالی است تا منابع کتابخانه ای مراکز پژوهشی و علمی کشور تامین شود اما تامین منابع مالی برعهده وزارتخانه هاست. باید در نظر داشت که بخش زیادی از منابع مصرفی نمایشگاه بیست و چهارم و بیست و پنجم وزارتخانه ها و دانشگاه ها بوده اند اما بار مالی آن برعهده نمایشگاه قرار گرفته است.

وی ادامه داد: سال گذشته به وزارتخانه ها، آموزش عالی و وزارت بهداشت اعلام کردیم تا منابع مورد نیاز خود را از دانشجویان، اساتید و دانشگاه ها استعلام کنند تا ما نیز با تشکیل کمیته ای سازوکار بهینه ای را فراهم کنیم اما تاکنون هیچ پاسخی دریافت نکرده ایم.

دبیر کمیته ناشران بین الملل با بیان اینکه همواره در این باره به صورت انفرادی عمل کرده ایم گفت: تحریم بانک های ما موجب شده که در زمینه ورود کتاب به ویژه در زیرگروه علوم خاص نیز با مشکلات زیادی مواجه شویم.

وصفی با اشاره به زمان برگزاری نمایشگاه کتاب و مشکلاتی که به تبع آن ایجاد می شود اظهار کرد: یکی دیگر از مشکلات ما مرتبط به زمان برگزاری نمایشگاه کتاب است چرا که با توجه به آغاز سال جدید و برگزاری نمایشگاه در اردیبهشت ماه هنوز بودجه ای به مراکز آموزش عالی و دانشگاه ها تخصیص داده نشده است و به همین خاطر تکلیف مراکز آموزشی و پژوهشی در این زمینه مشخص نیست.

وی افزود: زمانی که یارانه ارشاد مدل آن عوض شد و حمایت از کتابخانه ها و مراکز آموزش عالی به شکل غیرمستقیم در آمد تامین منابع مالی کتاب های مورد نیاز این مراکز نیز از سال گذشته به سال جدید موکل شد که به همین دلیل مشکلاتی که گفتم به وجود آمد.

وی با بیان این که مراکز غیردولتی راحت تر می توانند از نمایشگاه کتاب خریداری کنند گفت: مراکزی می توانند از بخش بین الملل خرید کنند که غیردولتی هستند و تامین منابع مالی شان براساس ساختار غیردولتی است. به طور مثال کتابخانه آستان قدس رضوی همواره بیشترین منابع کتابخانه ای خود را از نمایشگاه کتاب تامین می کنند.

وصفی یادآور شد: بنابراین باید سازوکار هماهنگی بین مصرف کنندگان و برگزار کنندگان نمایشگاه کتاب وجود داشته باشد چرا که بخش قابل توجهی از مصرف کنندگان مراکز کتابخانه ای آموزش عالی و دانشجویان و اساتید هستند و باید راه حل مناسب برای این مشکل تدوین شود چون این نهادها ذی نفع هستند و وزارت ارشاد و نمایشگاه کتاب در این باره ذی نفع نیست.

دبیر کمیته بخش بین الملل نمایشگاه کتاب در بخش دیگری از سخنانش با اشاره به کاهش آثار جدید در نمایشگاه امسال به دلیل مشکلات تحریم ها گفت: سال های گذشته آثاری که در نمایشگاه کتاب عرضه می شد حتی در کشورهای اروپایی هنوز عرضه نشده بود و ما در این زمینه بسیار روزآمد بودیم اما مشکلات موجود باعث شده هدفی را که بخش بین الملل در چند سال گذشته برای خود ترسیم کرده با چالش روبه رو شود.

وی همچنین با بیان این که اصولاً امروزه کتاب های دانشگاهی در سراسر دنیا از حوزه چاپی در حال خارج شدن و تبدیل شدن به کتاب الکترونیکی و صوتی است گفت: یکی دیگر از مشکلات ما این است که نمایشگاه کتاب سازوکار مناسبی را برای عرضه کتاب های الکترونیکی و صوتی ندارد چرا که ما حتی جای فیزیکی خاصی نیز برای این کار نداریم و نسخه های آنلاین و آفلاین به صورت پراکنده در بخش های مختلف ناشران داخلی و خارجی توزیع می شود.

وصفی ادامه داد: همچنین تحریم ها نیز در زمینه انتقال کتاب های الکترونیک و صوتی نیز مشکلاتی را ایجاد کرده است. برخی از ناشران خارجی قبول کرده اند که به صورت اعتباری با ما همکاری داشته و طلب خود را در سال های آینده دریافت کنند اما برخی از ناشران نیز چنین موضوعی را قبول نکردند.

وی در پایان اظهار داشت: در این زمینه قانون های بالادستی مانند کپی رایت نیز موجب شده تا نمایشگاه کتاب تهران نتواند در این زمینه به شکل استاندارد در بخش داخلی و خارجی وارد عمل شود.

بیست و هفتمین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران 10 تا 20 اردیبهشت ماه سال جار ی(1393) در مصلی بزرگ امام خمینی (ره) برگزار می شود.