بودجه دولت برای موسسات غیر دولتی؟

عصر ایران - تخصیص کمک های یک میلیارد تومانی و 500 میلیون تومانی به یک دانشگاه غیر دولتی ( به نام عدالت) و یک پژوهشکده غیر دولتی (به نام علوم شناختی)در لایحه بودجه 1393 در حالی که مقامات وزارت علوم آنها را فاقد مجوزهای نهایی دانسته و از اختصاص این مبالغ اظهار بی اطلاعی کرده اند چند نکته و پرسش را قابل طرح می سازد:

-بلافاصله نزد هر خواننده این خبر این ذهنیت شکل می گیرد که لابد به افراد خاصی منتسب هستند و گرنه چرا از بین این همه موسسه باید به این دو مورد اشاره  شود. متاسفانه اخبار تکمیلی نام های آشنایی پیش چشم قرار می دهد. جالب این که نام دانشگاه غیر انتفاعی دولتی مورد نظر هم  " عدالت" است. بنا بر این می توان پرسید که آیا اختصاص کمک خارج از ضوابط از مصادیق همین " عدالت " است؟

-عرف این است که وزارت علوم بودجه ای برای کمک در اختیار داشته باشد. هر چند که کم نیستند موسسات غیر انتفاعی که بی هیچ کمک دولتی در حال فعالیت اند. آیا نباید در این زمینه عدالت اجرا شود؟

-این همه علاقه به احداث دانشگاه از کجا نشات می گیرد؟ اگر بحث انتفاع در میان نیست و قضیه غیر انتفاعی است چرا به تاسیس انواع انجمن ها و نهادهای عام المنفعه دیگر روی نمی آورند؟
-وقتی وزارت علوم بی خبر است این عدد از کجا آمده است؟ مگر این اعداد و ارقام را نباید دستگاه مربوطه پیشنهاد دهد و خود توزیع کند؟

- تجربه نهاد های دیگر نشان می دهد که در بادی امر با اعداد کمتر شروع می کنند و در ادامه به یک رویه و مطالبه بدل می شود و حتی افراد برای تصاحب آن به رقابت برمی خیزند. موسسه ای که امسال 11 میلیارد تومان بودجه گرفته 20 سال پیش برای سفر های خارجی نیاز به اخذ مجوز از شخص رییس جمهور وقت داشت و در بازگشت کسب تکلیف می کردند با چند هزار دلار پول باقی مانده چه کنند. اکنون اما بودجه اختصاصی دارند و سال به سال نیز انتظار دارند بر اساس نرخ تورم بر آن افزوده شود. بنا براین  اگر این رویه اصلاح نشود هر سال هزینه بیشتری تحمیل می کند و دیگر نمی توان جلوی آن را گرفت. این لطف در سال های بعد به یک حق تبدیل می شود.

- قابل حدس است که اختصاص این مبالغ به سبب پاره ای ملاحظات و رودربایستی های سیاسی صورت پذیرفته است. اما مردم کلید خزانه را به رییس جمهور روحانی سپرده اند تا فارغ از این مناسبات هزینه کند.

- احتمالا گفته خواهد شد که موسسات آموزشی و پژوهشی و غیر انتفاعی اند. اما آیا این صفات تنها شامل همین تازه تاسیس ها می شود و دیگران نیاز ندارند و دارند پول پارو می کنند؟

-اگر بودجه انقباضی است رفتار همه باید منقبضانه باشد. اگر تنگناست برای همه باشد و اگر هم فراخنا باز برای همه. کدام کارگر شریف ایرانی اجازه می دهد حق ونصیب او از خزانه عمومی یا همان بیت المال در اموری که در ردیف اول اهمیت قرار ندارند هزینه شود؟
 
 - ویژگی موسسه غیر دولتی به غیر دولتی بودن است. موسسه غیر دولتی متکی به بودجه دولتی تناقض آمیز به نظر نمی رسد؟ یا منظور این است که از پول دولت استفاده می کند اما از نظارت دولت خارج است؟!

اشتباه نشود. اصل کمک محل مناقشه نیست. اما به همه و از مجرایی شفاف و بر اساس ضوابط. بودجه گوشت قربانی نیست که ابتدا بین اغنیا و اقربا تقسیم شود و اگر ماند سهمی هم به فقرا برسد.