عصرایران ؛ صدرا محقق - روستای محمد آباد از توابع شهرستان شاهرود و در 55 کیلومتری این شهر واقع است و ۴۷۰ خانوار و ۱۴۷۸ نفر جمعیت دارد. هر ساله از صبح تا ظهر عاشورا در این روستا مراسم تعزیه ای از واقعه عاشورا برگزار می شود که قدمت آن به بیشتر از 150 سال پیش باز می گردد.

تاریخ طولانی مدت برگزاری این تعزیه نیز آن را به مراسمی ویژه و دیدنی بدل کرده است. علاوه بر این از دیگر ویژگی‌های جالب توجه و مهم تعزیه روستای محمدآباد موروثی بودن نقش های مختلف تعزیه در میان خانواده های ساکن در روستاست.

در این تعزیه نه تنها شخصیت های اصلی مانند، امام حسین (ع)، حضرت عباس، علی اکبر، قاسم، شمر، حر، عمرسعد، زینب، جعفر جنی، پادشاه قیس، عرب بیابان گرد، درویش کابلی و ...، بلکه فرعی ترین نقش‌ها مانند شیرهای پادشاه قیس، جن‌های همراه با جعفر جنی، فردی که افسار اسب امام حسین را می گیرد، کسی که مسئول منظم کردن تماشاچیان است و همه دیگر شخصیت‌هایی که مستقیم یا غیر مستقیم مرتبط با تعزیه هستند نیز به صورت موروثی در خانواده ها و از پدر به پسر منتقل می شود.

در تعزیه امسال روستای محمدآباد همزمان شبیه‌خوانانی با سابقه کار بیشتر از 60 سال به همراه شبیه خوانی که امسال اولین دوره اجرای او بود مراسم را برگزار کردند. در این تعزیه همه رویدادهای مربوط به حادثه کربلا توسط شبیه‌خوانان با زبان شعر برای مخاطبان روایت می شود.

بر اساس سنت رایج در روستای محمدآباد پیش از آغاز تعزیه، مراسم نخل گردانی در میدان روستا برگزار می شود. در این مراسم نخلی که از شب قبل آماده و به همین مناسبت تزئین و آراسته شده است را 40 نفر نخل گردان در میدان می گردانند. همزمان در اطراف نخل نیز دیگر اهالی روستا با نوعی خاص از سینه زنی که به آن " حسن حسین" می گویند در حلقه ای منظم گرداگرد نخل سینه می زنند. نخل گردانی نیز بر اساس سنت های روستای محمدآباد نسل به نسل و از طریق پدر به پسر ارث رسیده است و در میان نخل‌گردانان نیز افرادی با تجربه ای بیشتر از 40 سال وجود دارد که از گذشته تا کنون در روز عاشورا این مراسم را برگزار می کند.

پس از پایان نخل گردانی تعزیه با ورود کاروان حامل اهل بیت امام حسین (ع) به وسط میدان روستا آغاز می شود. مخاطبان این تعزیه نیز که هم از اهالی خود روستای محمدآباد هستند و هم از روستاها و شهرهای اطراف آمده اند، دورتادور میدان و یا بر پشت بام خانه های مشرف به آن از زمان آغاز تعزیه که در ساعت 8 صبح است تا پایان آن که حدود 6 ساعت به طول می انجامد مراسم را نظاره می کنند.

نکته جالب توجه دیگر در این باره، محل نشستن و تماشای این تعزیه است، بر اساس سنت قدیمی روستا و آنگونه که کهن‌سال‌ترین افراد ساکن در محمدآباد می گویند، هر قسمت مختص به یکی از خانواده های روستا و یا خویشاوندان و میهمانان آن خانواده است و افرادی از دیگر خانواده ها هیچگاه در محلی غیر از محل تماشای خود نمی نشینند.

این تعزیه به دلیل همین ویژگی های منحصر به فرد خود به یکی از سنتهای فرهنگی مهم و ریشه دار در این روستا بدل شده است. علاوه بر این شیوه با کیفیت و زیبای اجرای تعزیه آن را به مراسمی تاثیرگذار و تاثر برانگیز بدل کرده است. در ادامه گزارش تصویری مربوط به تعزیه امسال روستای محمدآباد آمده است.