تاریخچه شرکت آی بی ام؛ غول آبی از ماشین تحریر تا هوش مصنوعی

عصر ایران؛ مازیار دانیالی - شرکت ماشین آلات بین المللی کسب و کار که با نام اختصاری آی بی ام (IBM) شناخته می شود، نه تنها پیشروترین تولیدکننده رایانه در آمریکا، بلکه یکی از تاثیرگذارترین نام ها در تاریخ صنعت جهان است. این شرکت که به آن لقب «غول آبی» داده اند، فراز و نشیب های بسیاری را از سال ۱۹۱۱ تاکنون پشت سر گذاشته است.

۱. تولد یک اسطوره و دوران توماس واتسون

آی بی ام در سال ۱۹۱۱ از ادغام سه شرکت محصولات اداری شکل گرفت. اما هویت اصلی آن در سال ۱۹۲۴ و تحت مدیریت توماس واتسون تثبیت شد. واتسون با ایجاد یک نیروی فروش فوق العاده منظم، آی بی ام را به حاکم مطلق سیستم های «پانچ کارت» در دنیا تبدیل کرد.

۲. ورود به دنیای ماشین تحریر و جنگ جهانی

در سال ۱۹۳۳، این شرکت با خرید «الکتروماتیک تایپ رایترز» وارد بازار ماشین تحریرهای الکترونیک شد. در دوران جنگ جهانی دوم، آی بی ام پیش زمینه های ساخت اولین رایانه های الکترونیکی را با تولید ماشین حساب های سرعت بالا فراهم کرد.

۳. تسلط بر بازار رایانه های بزرگ (Mainframe)

با روی کار آمدن توماس واتسون جونیور در سال ۱۹۵۲، آی بی ام با سرمایه گذاری سنگین وارد بازار رایانه های پردازش داده شد. تا دهه ۱۹۶۰، این شرکت به تنهایی ۷۰ درصد از رایانه های جهان را تولید می کرد و رقیبی در سطح خود نداشت.

۴. ورود به بازار رایانه شخصی (پی سی) و چالش تغییر

هرچند آی بی ام در سال ۱۹۸۱ رایانه شخصی خود را معرفی کرد، اما به دلیل ابعاد بزرگ شرکت و سرعت پایین در واکنش به تغییرات فناوری، نتوانست سلطه خود را در این بخش حفظ کند. شرکت های کوچکتر با استفاده از تراشه های نیمه هادی و گرافیک های جدید، گوی سبقت را در بازار خانگی از آی بی ام ربودند.

۵. فروش بخش های سخت افزاری به هیتاچی و لنوو

در یک چرخش استراتژیک تاریخی، آی بی ام تصمیم گرفت از تولید سخت افزارهای عمومی فاصله بگیرد:

دیسک سخت: در سال ۲۰۰۲ بخش دیسک سخت خود را به هیتاچی فروخت. (جالب است بدانید دیسک سخت اولین بار توسط خود آی بی ام در سال ۱۹۵۶ اختراع شده بود!)

لپ تاپ و پی سی: در سال ۲۰۰۵، بخش رایانه های شخصی خود (ThinkPad) را به شرکت چینی لنوو واگذار کرد.

۶. عصر ابررایانه ها و تراشه های پیشرفته

پس از خروج از بازار پی سی، آی بی ام بر نرم افزار، ابررایانه ها و پژوهش های علمی تمرکز کرد. همکاری این شرکت با سونی و توشیبا منجر به ساخت پردازنده "سل" (Cell) شد که قلب تپنده پلی استیشن ۳ بود. همچنین طراحی تراشه های اکس باکس ۳۶۰ و نینتندو وی نیز از افتخارات این شرکت است.

۷. پادشاه حق ثبت اختراع (Patents)

آی بی ام رکورددار ثبت اختراع در جهان است. این شرکت تنها در سال ۲۰۰۸ بیش از ۴۰۰۰ اختراع جدید ثبت کرد و در حال حاضر با بیش از ۴۰ هزار حق اختراع فعال، درآمد هنگفتی از لایسنس کردن فناوری های خود به دست می آورد.

پرسش های متداول

۱. شرکت آی بی ام در چه سالی تاسیس شد؟ این شرکت ابتدا در سال ۱۹۱۱ از ادغام سه شرکت کوچک تاسیس شد، اما نام International Business Machines (آی بی ام) در سال ۱۹۲۴ برای آن برگزیده شد.

۲. چرا آی بی ام بخش رایانه های شخصی خود را به لنوو فروخت؟ آی بی ام برای تمرکز بیشتر بر بخش های سودآورتر مانند خدمات ابری، نرم افزارهای سازمانی، ابررایانه ها و هوش مصنوعی، بخش سخت افزار رایانه های شخصی خود را در سال ۲۰۰۵ به لنوو واگذار کرد.

۳. نقش آی بی ام در صنعت بازی های ویدئویی چیست؟ آی بی ام طراح اصلی پردازنده های قدرتمندی بوده است که در کنسول های مشهوری مانند پلی استیشن ۳ (تراشه سل)، اکس باکس ۳۶۰ و نینتندو وی به کار رفته اند.

جدول زمانی تحولات کلیدی آی بی ام (از ۱۹۱۱ تا امروز) 

آینده در دستان غول آبی  

امروزه آی بی ام تمرکز خود را از سخت افزار به سمت خدمات ابری (Cloud) و هوش مصنوعی معطوف کرده است. هوش مصنوعی "واتسون" و پروژه های پیشرو در زمینه رایانش کوانتومی نشان می دهند که آی بی ام همچنان قصد دارد به عنوان یکی از ستون های اصلی فناوری در دهه‌های آینده باقی بماند.

بیشتر بخوانید:

آی بی ام 305 راماک؛ معرفی نخستین هارد دیسک تجاری جهان (+عکس)

معرفی برندهای مطرح جهان؛ اوراکل

تماشاخانه

دو دقیقه از اولین رویارویی انسان با هوش مصنوعی در سینما - 60 سال قبل (تماشا کنید)

دو دقیقه از فیلم وسترن که دستور زبان دوئل سینمایی را تغییر داد (تماشا کنید)

فیلم های دیگر