چشم انتظار همکاری «رئیس جمهور روحانی» و «شهردار قالیباف»

عصر ایران- انتخاب سه باره محمد باقر قالیباف به شهرداری تهران، احتمالا مورد انتظار دولت حسن روحانی نبوده و می توان گفت ترجیح نیروهای سیاسی همسو با دولت این بود که محسن هاشمی شهردار تهران شود. این واقعیت اما سبب نمی شود وعده حضور شهردار تهران در جلسات هیات دولت را از یاد ببریم و انتظار نداشته باشیم دولت به شهرداری کمک نکند.

شهردار تهران البته رسما عضو کابینه نیست. چرا که کابینه به مجموعه وزیران، معاونان و مشاوران رییس جمهوری و سمت های مرتبط همچون دبیر هیات دولت یا سخنگوی دولت اطلاق می شود. با این حال در دولت سازندگی سنتی پایه گذاشته شد که در پی آن سه مقام ارشد که عضو کابینه نیستند اما جنس کار آنان با دولت مرتبط است در جلسات کابینه شرکت می کردند. این سه  عبارت بودند از: شهردار تهران، رییس کل بانک مرکزی و رییس سازمان صدا و سیما.

بر این اساس غلامحسین کرباسچی، مرحوم محسن نوربخش و علی لاریجانی نیز در جلسات دولت شرکت می کردند و البته طبعا حق رای در مصوبات را نداشتند. در دولت خاتمی نیز این سنت ادامه یافت تا این که ماجرای برنامه تلویزیونی «چراغ» پیش آمد و موجب غیبت کوتاه مدت رییس وقت صدا و سیما شد. قبل از آن نیز به خاطر اتفاقات مدیریت شهری تهران حضور مستمر شهردار تهران  دیگر عملا امکان پذیر نبود.

در پایان دولت دوم خاتمی هم به سبب انتخاب محمود احمدی نژاد به شهرداری تهران نه خود او به شرکت در جلسات هیات دولت رغبت داشت و نه دعوت می شد. جالب این که خوداحمدی نژادِ منتقد و مدعی هم پس از فتح پاستور هیچ گاه شهردار قالیباف را دعوت نمی کرد و دیدار های آنان به مقدمات و تمهیداتی نیاز داشت و صرف یک ملاقات به خبری قابل توجه بدل می شد و معمولا به نتیجه خاصی هم نمی انجامید.

اکنون اما به تعبیر  ظریف دکتر جواد ظریف «آن مرد رفته است» و زمانه،  دیگر شده است و چندی پیش اعلام شد از این پس شهردار تهران به جلسات هیات دولت دعوت خواهد شد.  می توان حدس زد که تصور دولتی ها این بوده که محسن هاشمی بر سریر شهرداری تهران می نشیند اما اگر بنای دولت بر دعوت از شهردار به سبب شخصیت حقوقی او بوده تفاوتی نمی کند قالیباف شهردار باشد یا هاشمی.

به این بهانه 4 نکته را می توان یادآور شد:

1- یادمان باشد انتخاب شهردار - فارغ از نقض تعهدات درون فراکسیونی - در پی یک فرآیند دموکراتیک صورت پذیرفته است . شهردار، منتخبِ باواسطه و غیر مستقیمِ مردم تهران است و دعوت او به دولت، احترام به این فرآیند دموکراتیک نیز به حساب می آید. ضمن این که همین شورای چهارم که با رای 16 به 14 آقای قالیباف را برای شهرداری ارجح دانست پیشتر، آقای مسجد جامعی را به ریاست شورا برگزیده بود.

2- دولت تدبیر و امید از بسیاری از شیوه های خاص دولت گذشته به درستی فاصله گرفته است. دولت احمدی نژاد از شهردار تهران دعوت نمی کرد، نه تنها با شهرداری همکاری نمی کرد، بلکه چوب هم لای چرخ آن می گذاشت به گونه ای که بودجه مترو به رغم مصوبه مجلس تخصیص  نیافت.طبیعتاً دود این اختلاف به چشم مردم رفت.

همان گونه که در بسیاری زمینه های دیگر رفتار دولت گذشته تکرار نمی شود در این مورد خاص نیز جا دارد دولت روحانی به عکس شیوه سلف خود عمل کند و فارغ از این که چه کسی شهردار شده،  کمال همکاری را با شهرداری داشته باشد.

3- شهرداری آن روی سکه شورای شهر است. احترام و همکاری با شهردار در واقع احترام و همکاری با نهاد مادر - شورای شهر- است. یکی از اقدامات شایسته دکتر قالیباف در بدو مسوولیت شهرداری تهران این بود که دفتر خود را به ساختمان شورای شهر منتقل کرد و ارتباط خود با این نهاد را گسترده تر ساخت. با این نگاه شهردار تهران در جلسات هیات دولت نماینده شورای شهر هم به حساب می آید چرا که باید به پارلمان 31 نفری شهری گزارش دهد. درست است که 14 عضو این شورا به دیگری رای دادند اما رییس شورا از اصلاح طلبان است و رابطه او و اصلاح طلبان با آقای قالیباف حسنه و دوستانه است.

4- متقابلا از شهردار تهران نیز انتظار وجود دارد که دوره سوم به شکلی عمل کند که شائبه کار به قصد کاندیداتوری ریاست جمهوری را بزداید. طی 8 سال گذشته همواره او با این اتهام روبه رو بوده که برخی پروژه ها با هدف جلب رای در انتخابات ریاست جمهوری بوده است. با توجه به آن که بسیار بعید است آقای قالیباف پس از دوبار ناکامی در انتخابات ریاست جمهوری در پی تکرار این تجربه در سال 96  باشد این انتظار گزاف نیست که با ادامه رویکرد تلاش همه جانبه -که خود آن را "مدیریت جهادی" می نامد- اتهام پیش گفته را از دامن خود بزداید؛ خاصه آن که برخی می خواهند هر گونه کم کاری احتمالی در آینده را با تعابیر جناحی عجیبی مانند انتقام از شهروندانی که به او رأی نداده اند، توضیح دهند!

آقای حسین مرعشی به تازگی در مصاحبه با مجله آسمان گفته بود آقای قالیباف در دیدار با دکتر روحانی تمامی برنامه هایی را که در 8 سال گذشته برای ریاست جمهوری تدوین کرده بود تقدیم ایشان کرده تا عند اللزوم استفاده کنند؛ اقدام نمادینی که می تواند به این معنی باشد که شهردار، دیگر سودای ریاست جمهوری ندارد.

دوران رقابت های انتخاباتی ، چه در ریاست جمهوری و چه در شوراها ، به سر آمده و اینک زمان همدلی و همکاری برای خدمت به مردمی است که با امیدهای فراوان در انتخابات ریاست جمهوری و شوراها شرکت کردند.