کیهان - حضور گسترده طرفداران و مخالفان مرسی در شهرهای مختلف مصر در کنار استقرار گسترده نیروهای امنیتی و ارتش، این کشور را در آستانه جنگ داخلی قرار داده است.
روز گذشته، انبوهی از طرفداران ارتش مصر با فراخوان ژنرال «عبدالفتاح السیسی»، وزیر دفاع و فرمانده ارتش این کشور در قاهره و چند شهر دیگر باشعار «مبارزه با تروریسم» تظاهرات کردند.
در کنار این تظاهرات گسترده که با حمایت تعداد چشمگیری از نظامیان ارتش، پلیس ضد شورش و تجهیزات جنگی مثل زرهپوش و هلیکوپتر، میلیونها نفر از اخوانیها و طرفداران مرسی تظاهرات کردند.
منابع امنیتی شمار نیروهای نظامی مستقر شده در قاهره و سایر شهرها را 300 هزار نفر اعلام کردند.گزارشهای منتشرشده حاکی است، ارتش مصر با تجهیزات کامل در میدان التحریر و خیابانهای منتهی به این میدان مستقر شده با حضور تعداد زیادی زرهپوش، نفربر و حتی سگهای آموزشدیده، به تامین امنیت طرفداران خود پرداخت. اطراف ساختمان رادیو تلویزیون نیز شمار زیادی نیروی ویژه مستقر شده و هر جنبندهای که به نزدیکیهای این مناطق وارد میشوند، جستوجوی بدنی میشوند.
وقتی ژنرال السیسی روز چهارشنبه فراخوان برپایی تظاهرات را داد، طرفداران مرسی و رهبران اخوانالمسلمین با حضور گستردهتر در میدان «رابعه العدویه» و خیابانهای قاهره و دیگر شهرها، تظاهرات گستردهای علیه ارتش برگزار کردند.
شبکه تلویزیونی الجزیره با اعلام این خبر افزود: در حالی که بیشتر نگاهها به ناآرامیهای قاهره دوخته شده، دیگر شهرها و حتی روستاهای مصر هم شاهد تظاهرات طرفداران دو طرف است. این گزارش میافزاید: تظاهرکنندگان در منطقه «مرکز کرداسه» در استان الجیزه، خواستار بازگشت محمد مرسی به قدرت شدند.
هزاران نفر در شهر «طنطا» در استان «الغربیه» مصر هم در حمایت از «محمد مرسی» تظاهرات کردند. مردم شهر «شبی الکوم» در استان «المنوفیه» با سر دادن شعارهایی کودتا در مصر را رد کردند و سخنان اخیر وزیر دفاع را محکوم کردند.
شهر «اسماعیلیه» هم شاهد برگزاری تظاهراتی برای درخواست بازگشت محمد مرسی به قدرت بود. مردم شهر «پورت سعید» هم در تظاهراتی در این شهر اعتراض خود به سخنان عبدالفتاح السیسی را اعلام کردند.
تظاهرات شهر «دمیاط» در حمایت از محمد مرسی با حمله افراد ناشناس روبه رو شد. شرکتکنندگان در تظاهرات در شهر «کفر الشیخ» مصر هم تصاویری از محمد مرسی را در دست داشتند و بر مخالفت با کودتای اخیر در مصر تاکید کردند. هزاران نفر از طرفداران محمد مرسی هم در برابر مسجد قائد ابراهیم شهر «اسکندریه» تظاهرات کردند.
اما از آنجایی که حضور طرفداران مرسی در میدان «رابعه العدویه» قاهره از جاهای دیگر گستردهتر است، روز گذشته با وجود وقوع درگیریهایی بین دو طرف، هلیکوپترهای ارتش مصر اعلامیههایی با هدف بازگرداندن طرفداران مرسی به خانههایشان بین آنها منتشر کردند.
پایگاه خبری «الیوم السابع» نیز در تشریح فضای حاکم بر قاهره نوشت، ساختمان گارد ریاستجمهوری مصر از ترس یورش اخوانیها در میان سیمهای خاردار محصور شده است. این پایگاه خبری شمار طرفداران ارتش را هم «میلیونها» نفر اعلام کرد.
پایگاه خبری المحیط اما از وقوع ناآرامیهایی در شهر «کفر بطیخ» خبر داد و در ادامه نوشت، طرفداران ارتش دفتر اخوان المسلمین در این شهر را به آتش کشیدند.با تشدید ناآرامیها و به خطر افتادن مصر برخی کارشناسان و رهبران سابق سیاسی برای جلوگیری از وقوع «جنگ شهری» به طرفین درگیری هشدار دادند. «هشام قندیل»، نخستوزیر سابق مصر با حضور در یک برنامه تلویزیونی گفت طرحی را آماده کرده که در صورت اجرای آن مصر «نجات» پیدا خواهد کرد.
وی افزود: این طرح سه مرحلهای است که مرحله نخست آن اقدامات برای برقراری آرامش و رفع مناقشات است از جمله اینکه همه بازداشتیهای پس از 30 ژوئن آزاد و بلوکه کردن اموال رهبران اخوان متوقف شود و سپس کمیته حقیقتیاب مستقلی برای بررسی حوادث مقابل گارد ریاست جمهوری و دیگر حوادث تشکیل شود.
قندیل همچنین گفت: باید اجازه ملاقات با مرسی داده شود تا از سلامت وی اطمینان حاصل شود و حملات رسانهای بین دو طرف متوقف و تجمعات اعتراضی در مکانهای مشخصی برگزار شود.
هشام قندیل تأکید کرد بعد از این تدابیر در مرحله دوم دو طرف باید به توافقی بر سر اصول کلی دست یابند که شامل سه موضوع پایبندی به مشروعیت و منافع عالی مصر، پیشبرد روند دموکراسی و توجه به نظر ملت در اختلافات است.
در مرحله سوم از طریق بحث و بررسی طرفین، جزئیات نقشه راهی مشخص میشود که پایبندی به مشروعیت را محقق میکند و به صدای ملت گوش فرا میدهد.
هشام قندیل گفت: باید این را درک کرد که اگرچه انبوه مردم در سیام ژوئن به خیابانها آمدند تا حرف خود را بزنند اما انبوه مردم از 25 روز پیش تاکنون نیز در حمایت از مرسی به خیابانها آمدهاند باید به همه آرای ملت گوش فرا داد.
دبیر کل سازمان ملل نیز ضمن اعلام نگرانی از اوضاع مصر از ارتش این کشور خواست مرسی و رهبران بازداشتی اخوانی را هر چه سریعتر آزاد کند. «بانکیمون» این را هم گفت که اگر ارتش نمیخواهد مرسی را آزاد کند به طور شفاف و خیلی فوری به اتهامات وی رسیدگی و نتایج را اعلام کند.
منابع خبری در مصر اعلام میکنند، در میان ناآرامیهای گسترده در این کشور، دادستانی دستور بازداشت 15 روز مجدد مرسی به اتهام جاسوسی و فرار از زندان را صادر کرد.«حسن سمیر»، قاضی دادگاه تجدیدنظر مصر، مرسی را به «همکاری با حماس برای انجام اقدامات خصمانه و جاسوسی برای این جنبش» متهم کرد و گفت وی باید 15 روز دیگر در بازداشت باقی بماند.
صدور چنین حکمی آن هم در فضای ناامن مصر، میتواند این کشور را در شرایط به مراتب بدتری قرار دهد. بسیاری از کارشناسان و رهبران سیاسی معتقدند برای آرام کردن اوضاع هم که شده، حاکمان فعلی مصر باید مرسی را آزاد کنند.
واکنش آمریکا
همزمان با تحولات مصر، از ایالات متحده آمریکا خبر میرسد، مقامات این کشور برخلاف ادعاهای مطرح شده ترجیح دادهاند از ارتش حمایت کنند.
«اسکای نیوز» عربی به نقل از یک مقام ارشد آمریکایی نوشت، باراک اوباما روز پنجشنبه به کنگره آمریکا اطلاع داد که قصد ندارد آنچه از سوی ارتش علیه مرسی صورت گرفت را کودتا بنامد و کمکهای مالی به قاهره نیز ادامه خواهد داشت. «اوباما» یک روز قبل از برکناری مرسی به ارتش مصر نسبت به «کودتای نظامی علیه رئیس جمهور قانونی» این کشور هشدار داد و تهدید کرده بود، در صورت برکناری مرسی، در ارائه کمکهای مالی به ارتش تجدیدنظر میکند!
«آسوشیتدپرس» در تحلیل چرایی این تصمیم آمریکا نوشت، کاخ سفید از ترس به خطر افتادن امنیت مرزی اسرائیل سرنگونی مرسی را «کودتا» نخوانده است.
آخرین خبرها * محمدالعریضی، مفتی عربستانی علیه ارتش مصر اعلام جهاد کرد. شیخ یوسف قرضاوی نیز روز چهارشنبه قتل ژنرال السیسی و فرماندهان نظامی که مرسی را برکنار کردهاند را واجب اعلام کرده بود.
* حماس اتهامات وارد شده علیه این جنبش از سوی دادگاه مصری را رد کرد.
* «محمد مرسی»، رئیسجمهوری برکنار شده مصر به زندان «طره»، محل نگهداری «حسنی مبارک»، دیکتاتور سابق این کشور منتقل شد.
* ارتش مصر با پخش اعلامیه از طریق هلیکوپتر از تجمعکنندگان مخالف مرسی در میدان التحریر تشکر کرد.
* وزارت بهداشت مصر از جراحت 24 تن طی درگیریهای سراسر این کشور خبر داد.
* ارتش به اخوانالمسلمین تا عصر امروز مهلت داد که به روند آشتی ملی بپیوندد.
* وزیر خزانهداری آمریکا طی تماس با نخستوزیر مصر به قاهره وعدههای مالی جدید داد.