«آیا» ‌های سیاسی سال ۹۲

انتخابات یازدهم ریاست جمهوری در شرایطی به روز برگزاری نزدیک می‌شود که فضای سیاسی-انتخاباتی عجیبی رقم خورده است.

 جناح راست همانندچند سال اخیر درگیر اختلاف‌ها و تنش‌های درون جریانی است که انگار باید پذیرفت که نمی‌توان نقطه پایانی برای آن در نظر گرفت. به همین دلیل اصولگرایان همانند انتخابات مجلس نهم به چند دسته تقسیم شده‌اند و همین امر ، احتمال ریزش آرای اصولگرایی را به بالا‌ترین حد ممکن خود رسانده است.

در سوی دیگر اصلاح طلبان با وجود اینکه به ۲۴ خرداد ماه فقط ۲ ماه مانده است، هنوز به تحلیل مشخصی از وضعیت خود نرسیده‌اند و نمی‌دانند که آیا «شرایط» برای تجربه فضای رقابتی ایجاد خواهد شد یا همچون چند انتخابات گذشته محکوم به حاشیه نشینی خواهند بود.

اما مساله مهم دیگر «احتمال تاثیرگذاری دولت بر انتخابات به نفع کاندیدای خود» است که به عنوان یک نکته نگران کننده مورد بررسی قرار می‌گیرد. فعالیت های چند وقت اخیر دولتی‌ها و مخصوصا احمدی‌نژاد و مشایی تحلیلگران سیاسی را به این نتیجه رسانده است که دولت فعلی در پایان هشت سال قانونی، به فکر تمدید موقعیت خود است و حتی نگرانی هایی وجود دارد که ممکن است احمدی نژاد در صورتی که اوضاع را به نفع خود ببیند ، اقداماتی تنش زا انجام دهد و مثلاً از برگزاری انتخابات خودداری کند ، موضوعی که سیاسیونی مانند محمدرضا باهنر در واکنش به احتمال تحققش می گویند: بزرگ تز از احمدی نژاد هم نتوانسته انتخابات را به تعویق بیندازد.

شناخت طبیعیت و خصلت احمدی‌نژاد باعث شده تا این طور نتیجه گیری شود که رییس هشت سال گذشته دولت حاشیه نشینی را بر نمی‌تابد و همچنان دنبال این خواهد بود تا به نوعی در بطن سیاسی به عنوان چهره‌ای تاثیرگذار خودنمایی کند.

اما چطور؟ اگر کاندیدایی از طیف دولتی‌ها به راس دولت برسد، احمدی‌نژاد به عنوان رییس در سایه عمل خواهد کرد و اگر قرار بر خروج قطعی طیف فعلی از مدیریت کشور باشد، احتمال این می‌رود که فعالیتهای خود را برای پیروزی در انتخابات سال ۱۳۹۶ از‌‌‌‌ همان فردای انتخابات ۱۳۹۲ آغاز کند.

البته برخی سخن از بررسی پرونده های دولت و دولتی ها در پایان دوران احمدی نژاد می دهند ، بررسی هایی که ممکن است پایان حیات سیاسی این طیف را برای همیشه رقم بزند.

مذاکرات هسته‌ای ایران و ۱+۵ را می‌توان به عنوان یکی از  موضوعات سیاسی مهم روز دنیا تلقی کرد، جایی که جمهوری اسلامی همچنان بر استفاده از حق مسلم خود تاکید دارد و ۱+۵ هم همچون گذشته اصرار دارد به اینکه غنی سازی باید متوقف شود تا بعد از آن درباره مسایل دیگر بالاخص تحریم‌ها تصمیم گیری شود.

نکته مشخص این است که هر دو طرف روی نظر خود اصرار دارند و به همین دلیل مذاکراته نتیجه مشخصی نرسیده است. باید منتظر ماند و دید آیا بالاخره ایران و ۱+۵ می‌توانند راهی برای کاهش اختلاف نظر‌ها پیدا کنند یا مذاکره‌هایی که در این چند وقت به طور متناوب برگزار شده است، همچنان برگزار خواهد شد یا این که باب مذاکره بسته می شود؟
 

آیت الله هاشمی رفسنجانی را باید چهره‌ای خاص در نظام جمهوری اسلامی دانست. شخصیتی فراجناجی که هم مدافعان سرسختی دارد و هم مخالفانی که مخالفت با هاشمی و حتی تخریبش را از اولویت‌های خود می‌دانند.
در شرایطی که کاندیداهای انتخاباتی تک به تک اعلام حضور می‌کنند، حرف و حدیث‌هایی در خصوص آمدن یا نیامدن رییس مجمع تشخیص مصلحت نظام به انتخابات ریاست جمهوری شنیده می‌شود و همه منتظرند تا رفسنجانی تصمیم نهایی خود را اعلام کند ، هر چند که خود او گفته است که تمایلی برای آمدن ندارد.

فارغ از این ، تحولات چند سال اخیر که نشان از صحت پیش بینی های هاشمی دارد ، باعث شده است نگاه ها بیش از پیش به سمت او معطوف شود و لذا خیلی ها ، بهبود مجدد وضعیت او در سال جدید را انتظار دارند، مخصوصاً اگر یکی از نیروهای تحت حمایت وی به ریاست جمهوری برسد.



هر چند مقام معظم رهبری در سخنان ابتدای سال خویش ، ابراز تمایل آمریکا برای مذاکره با ایران را تاکتیک کاخ سفید نامیدند ، ولی در عین حال بر عدم مخالفت خود با گفت و گو را نیز اعلام کردند.

از آن سو نیز مقامات ارشد آمریکایی ، همچنان به آغاز گفت و گوها ابراز علاقه می کنند و حتی اعلام کرده اند تیمی آماده مذاکره دارند. برغم این علائم مثبت کلامی ، آنها در عمل هیچ نشانه ای از نرمش و حسن نیت نشان نمی دهند و چند روز پیش نیز اعلام شد که کنگره آمریکا تحریم های جدیدی علیه ایران را در دست بررسی دارد.

این نشانه های توأمان مثبت و منفی ، این سوال را ایجاد می کنند که آیا سرانجام دو کشور ایران و آمریکا ، در مسیر تنش زدایی از روابط قرار خواهند گرفت یا در بر همان پاشنه خواد چرخید؟!