صنعت بیمه - شاید
برای هر فردی ورود به بازار بین المللی یکی از کلیدی ترین اهداف تجاری
باشد. اما هرچقدر بازارهای خارجی جذاب و پررونق هستند به همان اندازه با
خطرات بیشمار همراه هستند. به همین دلیل اکثر سرمایه گذاران محلی و داخلی
حاضر به گسترش حوزه فعالیت خود نیستند به ویژه در کشورهای در حال توسعه.
از جمله عواملی که سرمایه گذاری به ویژه سرمایه
گذاری خارجی را تحت تاثیر قرار می دهد و می تواند باعث تشویق آن شود، بیمه
سرمایه گذار در مقابل خطرات احتمالی در آینده است. به طور کلی، اگر حتی
انگیزه های اقتصادی، مالی و فنی برای سرمایه گذاری کاملا مساعد باشد، اما
سرمایه گذار با خطراتی از قبیل سلب مالکیت و عدم امنیت جان و مال مواجه
باشد، اقدام به سرمایه گذاری نخواهد کرد.
به
گزارش سایت تخصصی صنعت بیمه كشورهای مختلف برای حل این معضل، راهكارهای
تضمین اعتبار سرمایه گذاران برای دریافت وام را ایجاد كرده اند و روش های
متفاوتی بر اساس ساختار اقتصادی سیاسی، درجه توسعه یافتگی صنعت بیمه و
وضعیت بازار تضمین به كار برده اند. از جمله این راهكارها می توان به تاسیس
"شركت های بیمه تخصصی تضمین اعتبار" یا "صندوق های تضمین اعتبار" اشاره
كرد.
نسبت سرمایه ای كه صندوق ها تضمین می كند از كشوری
به كشور دیگر و از پروژه ای به پروژه دیگر متفاوت و معمولا بین 50 تا 80
درصد است. تعیین حداكثر سهم بانك از هر ریسك به عهده صندوق است اما این سهم
نباید خیلی زیاد باشد، چرا كه در این شرایط از یك سو، بانك فقط اعتبارات
متضمن ریسك های غیرعادی و بزرگ را به صندوق انتقال می دهد و از سوی دیگر،
سهم اندك بانك هم باعث بی توجهی بانك به ارایه تسهیلات می شود. بنابراین
بانك ها باید به صورت متوسط بین 20 تا 50 درصد ریسك را بپذیرند.
میزان تعهدات پذیرفته شده صندوق با توجه به سرمایه
آن متفاوت است و حداكثر آن را مدیریت صندوق تعیین می كند یا در اساسنامه
تعیین می شود. در كشورهایی كه در این زمینه پیشرفته تر هستند، حداكثر
تعهدات 20 تا 25 یا حتی 36 برابر سرمایه است اما معمولا بین 20 تا 25 برابر
سرمایه قابل قبول و منطقی به نظر می رسد.
در كشورهای توسعه یافته، مدیریت صندوق تضمین به
شكلی است كه حداكثر تعهدات انباشته شده، در هر زمان بین 20 تا 25 برابر
سرمایه است و برخی از كشورها نیز بر مبنای 10 برابر سرمایه عمل می كنند.
کارشناسان به كشورهای در حال توسعه توصیه می کنند كه از 10 تا 15 برابر
سرمایه شروع کنند و به تدریج افزایش یابد. اما باید این نکته را در نظر
داشت که صندوق تضمین نیازمند مدیریت مالی قوی است، زیرا در بسیاری از
موارد، مدیریت یا فاقد دوراندیشی اداره صندوق را با مشكل مواجه خواهد كرد.
اهمیت این ارقام زمانی مشخص می شود که نحوه و شیوه
مختلف سرمایه گذاری نیز در کنار آن گفته شود. سرمایه گذاری خارجی معمولا در
دو قالب سرمایه گذاری خارجی در سبد مالی (Foreign Portfolio Investment=FPI) و سرمایه گذاری مستقیم خارجی (Foreign Direct Investment=FDI) صورت می گیرد.
در واقع سرمایه گذاری مستقیم سرمایه گذاری است که
کشور یا سرمایه گذار خارجی مستقیما و یا با مشارکت سرمایه گذاران داخلی
مبادرت به سرمایه گذاری می کند (FDI) و سرمایه گذاری غیر مستقیم نیز سرمایه گذاری است
که معمولا از طریق خرید سهام و اوراق قرضه در بورس توسط سرمایه گذاران
خارجی صورت می گیرد (FPI).
اما خصوصیت بارز این سرمایهگذاری ها آن است که
سرمایه گذاری های خارجی صرفا یک سرمایه گذاری نیست، بلکه انتقال تکنولوژی،
تجربیات و مهارت های مربوط به مدیریت و بازاریابی و حضور در بازارهای جهانی
را نیز می تواند به همراه داشته باشد که ممکن است اهمیت آن برای کشور
پذیرای سرمایهگذاری مهمتر از ورود سرمایه صرف باشد. بازگشت منابع تامین
کنندگان پروژه ها از طریق بیمه یا تضمین دولت های گیرنده سرمایه تضمین می
شود؛ البته پس از ساخت این پروژه منابع گرفته شده بازپس داده می شود و در
ضمن سرمایه گذار هیچ ریسکی را نمی پذیرد.
اکنون نقش شرکت های بیمه بیشتر مشخص می شود، برای اینکه سرمایه گذار خارجی برای سرمایه گذاری می خواهد که منافع خود را بیمه کند. اما نکته مهم اینجاست که شرکت های بیمه داخلی تمایل به سرمایه گذاری دارند، اما صدور این بیمه ها منوط به اجازه از بیمه مرکزی است. برخی از کارشناسان بر این باورند که شرکت های بیمه خسارات سنگینی را به علت صدور این بیمه نامه ها متحمل شده اند. اما شرکت های بیمه در اغلب موارد ریسک خود را ارزیابی و برای صدور یک چنین بیمه نامه هایی از مفادی که باعث کاهش ریسک می شود، استفاده می کنند.