توصیه های رهبر انقلاب هنگام خواندن خطبه عقد جوانان

عصرایران - بخش خانواده ایرانی در سایت مقام معظم رهبری راه اندازی شد. سخنان و رهنمودهای رهبری به زوج های جوان به هنگام خواندن خطبه عقد ، یکی از بخش های خانواده ایرانی در این سایت است که در زیر فرازهای از آن را می خوانید:

تقسیم كارها
وقتی دو نفر در كنار هم قرار می‌گیرند و همسر می‌شوند، بعضی از وظایف وجود دارد كه بین اینها مشترك است. مانند كشیدن بارهای خانواده، همكاریهای گوناگونی كه در راه بردن خانواده مؤثر است. اینها باید با هم همكاری كنند. این كارها بین زن و مرد مشترك است. حداكثر این است كه تقسیم كار شود. گاهی تقسیم كار هم نمی‌كنند امّا بهترش این است كه تقسیم كار هم بشود. بخشی از كارها را زن انجام می‌‌دهد، بخشی از كارها را مرد انجام می‌دهد. مثل همة همكاریهایی كه وجود دارد؛ مثل همة همسنگریها.¹⁶⁵
در محیط خانواده، زن و شوهر با هم همكاری كنند. اگر شوهر یك مشكلی یا مضیقه‌ای دارد، زن با او بسازد، اگر زن داخل خانه یا در محیط كار یا هر جور كه هست، دشواری دارد، شوهر باید به او كمك كند. خود را در سرنوشت همسر باید شریك بدانند، هر دوی آنها این را برای خاطر خدا انجام دهند.¹⁶⁶

به هم روحیّه بدهید
همكاری و كمك گاهی به این نیست كه وارد حجم كار یكدیگر بشوند، نه. بلكه یكدیگر را روحاً تدارك كنند. مردها معمولاً با مسائل مشكل‌تری در جامعه برخورد دارند، زنها می‌توانند به آنها روحیّه بدهند. می‌توانند خستگیِ آنها را از تنشان بیرون كنند. به آنها تبسّم كنند و به آنها دلخوشی دهند. اگر چنانچه خانمها هم كاری بیرون از خانه دارند، باز مرد به آنها كمك كند و او را تقویت نماید.¹⁶⁷
مراد از همكاری، همكاریِ روحی است. اینكه زن ضرورتهای مرد را درك كند، فشار اخلاقی روی او وارد نیاورد، كاری نكند كه او در امر زندگی مستأصل شود و خدای نكرده به راههای نادرست متوسّل بشود. او را به ایستادگی و مقاومت در میدانهای زندگی تشویق كند و تحریص نماید. اگر چنانچه كار او مستلزم این است كه یك مقداری به وضع خانوادگی مثلاً رسیدگی كافی نداشته باشد، این را به رُخ او نكشد، اینها مهم است. اینها وظیفه‌هایی است از طرف زن، از طرف مرد هم وظیفه است كه ضرورتهای زن را درك كند، احساسات او را بفهمد و نسبت به حال او غافل نباشد.¹⁶⁸

 
زمینه سازی برای موفقیت
پسر اگر می‌بیند دختر در راه انجام تكالیف اسلامیِ خودش، یك قدم خیری می‌خواهد بردارد، وسایل را برایش فراهم بكند و مانع تراشی نكند. بعضی دخترها هستند می‌خواهند فرض كنید ادامه تحصیل بدهند، درس دین بخوانند، با قرآن آشنا بشوند، كارهای خیر بكنند و در بعضی از امور خیریه شركت داشته باشند. شوهرانشان گاهی نسبت به اینها بداخلاقی می‌كنند كه ما حوصله این كارها را نداریم! ما زن گرفته‌ایم كه زندگی كنیم. نمی‌گذارند این دختر به كار خیر برسد. به عكس بعضی از مردها می‌خواهند صدقات جاریه بدهند، می‌خواهند شركت در مسائل گوناگون داشته باشند دختر مانع می‌شود.¹⁶⁹


شرط مهمِّ فعالیّت اجتماعی خانمها
بعضیها از ما می‌پرسند: شما موافقید زنها بروند كار كنند؟ ما می‌گوییم: البته، ما با بیكاری خانمها مخالفیم؛ زن اصلاً باید كار كند. البته كار دو جور است: یكی كارِ داخل خانه و یكی كار بیرون خانه، هر دو كار است؛ اگر كسی استعداد دارد در كارهای مربوط به بیرون منزل، باید انجام بدهد، خیلی هم خوب است. منتها یك شرط دارد، باید جوری باشد كه این اشتغال ـ حتی در داخل خانه ـ به پیوند زن و شوهر لطمه‌ای نزند. بعضی از خانمها هستند كه خودشان را از صبح تا شب می‌كشند بعد كه مرد به خانه می‌آید، حوصله یك لبخند زدن به او را هم ندارد. این هم بد است. كار خانه را باید كرد اما نه آنقدری كه این كارخانه به انهدام خانواده منتهی بشود.¹⁷⁰
زن اگر خواست برود كار كند، این اشكالی ندارد، اسلام هم مانع نیست. امّا این وظیفة او نیست. این بر او واجب و لازم نیست. چیزی كه بر او واجب است، عبارتست از حفظ فضای حیاتی برای مجموع این خانواده.¹⁷¹


تشویق یكدیگر در میدان مسابقة خیرات
در همة احوال و اوضاع رعایت همدیگر را بكنید، به هم كمك كنید، عون و بازوی همدیگر باشید، بخصوص در راه خدا و در راه انجام وظیفه. چه پسر در راه خداست، دختر به او كمك كند. چه دختر در راه انجام وظیفه و در راه خداست، پسر به او كمك كند. هر كدام مجاهدت می‌كنند، آن دیگری به او كمك كند.¹⁷²
اگر پسر در كارِ علم و در تلاش و مجاهدت در ارگانهای جمهوری اسلامی است، آن خانم با او همكاری كند كه بتواند كارش را راحت انجام بدهد. مردها و پسرها به زنهایشان فرصت بدهند تا زنها هم بتوانند در این میدانهای مسابقة معنویت وارد شوند. اگر می‌خواهند تحصیلِ علم كنند، بتوانند. اگر هم می‌خواهند در كارهای اجتماعی وارد شوند، بتوانند.¹⁷³
زن و شوهر كوشش كنند یكدیگر را به راه خدا هدایت كنند. یكدیگر را در راه مستقیم نگه دارند و حفظ كنند. این « تواصَوا بالحقِّ و تواصَوا بالصَّبرِ »[1]را كه خاصیّت مسلمانی است و مهمترین خصوصیت ایمان است، مدّنظر داشته باشند.¹⁷⁴
هر دو به یكدیگر نسبت به دیندار بودنشان و رعایت تقوی كمك كنند. یعنی مرد كمك كند كه زنش بتواند دیندار باشد و رعایت تقوی را بكند. زن هم كمك كند كه مرد بتواند دیندار باشد و بتواند پاكدامن بماند و بتواند با تقوی حركت كند.¹⁷⁵
منظور از كمك فقط شستن ظرف و ... نیست، البته اینها هم كمك است ول منظور بیشتر كمك روحی است. كمك معنوی و فكری است. در راه اسلام یكدیگر را ثابت قدم بدارند، همدیگر را توصیه به تقوی و صبر و توصیه به دینداری، توصیه به عفاف، توصیه به قناعت، توصیه به ساده زیستی و ... كنند. با هم همكاری كنند تا بتوانند ان شاء الله به بهترین وجهی بگذرانند.¹⁷⁶

 
غمخواری، كمك واقعی
كمك واقعی به دیگری، این است كه دو نفر غمها را از دل هم برطرف كنند. هر كسی در دورة زندگیش گرفتاری پیدا می‌كند، غمی پیدا می‌كند، ابهامی پیدا می‌كند، تردیدی پیدا می‌كند. هر كدام از دو نفر، در چنین موقعیتی باید به كمك همسرش بشتابد و به او كمك كند. غم را از دل او بردارد، او را راهنمایی كند. اشتباه او را برطرف كند. اگر می‌بیند خطایی دارد از او سر می‌زند جلوی او را بگیرد.¹⁷⁷

 
 
اهمیّت فراوان مدیریت كدبانو
وظایف داخل خانة زنان، نه اهمیّتش كمتر از وظایف بیرونی است و نه اینكه زحمتش كمتر است. شاید زحمتش بیشتر هم باشد. او هم برای اینكه این محیط را اداره كند، به تلاش و كوشش احتیاج دارد. چون مدیر داخل خانه زنان هستند. آن كسی كه اداره می‌كند، كدبانو، یعنی آن كسی كه محیط خانواده تحت اشراف اوست. تحت نظارت و تدبیر و مدیریت اوست. خیلی كار پر زحمتی است. خیلی كار ظریفی است. فقط هم ظرافتِ زنانه از عهدة انجام این كار بر می‌آید. هیچ مردی امكان ندارد بتواند این ظرافتها را رعایت كند.¹⁷⁸
زن توی خانه بیكار نیست. یك عدّه‌ای خیال می‌كنند زن در خانه بیكار است. نخیر، زن توی خانه، بیشترین و سخت‌ترین و ظریف‌ترین كارها را انجام می‌دهد.¹⁷⁹
برخی فكر می‌كنند اگر زنی مثلاً كارش عبارت شد از همان كارِ خانه، این اهانت به زن است؛ نه! هیچ اهانت نیست. بلكه مهمترین كار برای زن این است كه زندگی را سرِ پا نگهدارد.¹⁸⁰


بچّه داری، هنر بزرگ
بعضی از كارهای خانه خیلی سخت است. بچّه‌داری از آن كارهای سخت است. شما هر كاری را در نظر بگیرید كه خیلی دشوار باشد، در مقابلِ بچه داری در واقع آسان است. بچه داری هنرِ خیلی بزرگی است. مردها یك روز هم نمی‌توانند این كار را انجام دهند. زنها با دقّت، با حوصله و با ظرافت این كارِ بزرگ را انجام می‌دهند. خدای متعال، در غریزة آنها این توان را قرار داده است. ولی همین بچه داری كار سختی است كه انسان را فرسوده می‌كند و واقعاً از پا می‌اندازد.¹⁸¹

 
جمعِ بین كار و زندگی
جوانانی كه مشغول كاری در راه خدا هستند، با گرفتن همسر، با ازدواج، نباید كارشان را متوقف كنند.¹⁸²
ما به مردها همیشه سفارش می‌كنیم وقتی كار دارند، اشتغال دارند، از خانه و زندگی قهر نكنند. بعضیها صبح اول وقت می‌روند بیرون تا ساعت 10 شب.
نه! ما معمولاً به كسانی كه برایشان ممكن است سفارش می‌كنیم حتی ظهرها را بروند با زن و بچه‌شان باشند. در محیطِ خانوادگی، غذایشان را بخورند، یك ساعتی با هم باشند، بعد بیایند دنبال كارشان، باز حتماً در زمان مناسب، اول شب بروند بچه‌ها را ببینند، ملاقات خانوادگیِ حقیقی داشته باشند.¹⁸³


زن قوی‌تر از مرد است!
این آقایان كه می‌بینید ماشاء الله یال و كوپالی دارند، اینها همه‌اش ظاهر است، جسم قوی است، امّا از لحاظ پیچیدگیِ ذهنی و در زمینه‌های احساسی و عاطفی، زن قوی‌تر از مرد است، قدرت تحمّلش زیاد است، راهها را بلد است ... طبیعت زن این است. اغلبِ زنها، البته ممكن است بعضی از زنها هم این طور نباشند؛ غرض اینكه خانمها بهتر می‌توانند در این مصافِ دوستانه بر عواملِ سردی، فایق بیایند. با یك مقدار خوش اخلاقی كردن، با ابرازهایی كه هست این كار بكنند. مرد را بكشانند به آن جایی كه باید قرار بگیرد، تا ان شاء الله زندگی شیرین‌تر شود.¹⁸⁴


به حضرت زهرا^{سلام الله علیها} بنگرید
این وضع زندگی حضرت زهرا ^{سلام الله علیها} است از لحاظ سادگی مراسم ازدواج و بعد هم زندگی آن بزرگوار، آن زندگی فقیرانه و زاهدانه، آن اتاق آن چنانی، آن فرشی كه لابد همه شما شنیده‌اید. كار توی خانه، در مقابل تلاشهای فراوان و صبر بر شوهری مثل حضرت امیر المؤمنین ^{علیه السلام} كه در تمام مدت زندگیشان، حضرت مشغول كار و فعالیت بودند. یعنی هر چه جنگ بود، علی بن ابیطالب ^{علیه السلام} جلوتر از همه بود. هر چه كار مهم بود اوّل از همه علی بن ابیطالب ^{علیه السلام} جلودار بود. حدود 10 سال هم با یكدیگر زندگی كردند. توجّه می‌كنید؟ در ظرف این 10 سال شما ببینید كه این شوهرِ جوان چقدر توانسته به زن و بچه‌اش، به معنای بشری و معمولی برسد؟ بر یك چنین زندگی، صبر كردن، بر آن فقر و سختی صبر كردن، آن جهاد بزرگ را انجام دادن و آنچنان فرزندانی تربیت كردن و آن فداكاریهای عظیمی كه حضرت زهرا ^{سلام الله علیها} انجام دادند و شما هم مقداری از آنها را شنیده‌اید، همگی الگوست.
حالا، دختران ما باید فاطمه زهرا ^{سلام الله علیها} را الگو قرار دهند، پسرهای ما هم باید حضرت زهرا ^{سلام الله علیها} و امیر المؤمنین ^{علیه السلام} را الگو قرار دهند.¹⁸⁵




منابع:
 
165. خطبة عقد مورخة 22/12/1378
166. خطبة عقد مورخة 15/1/1378
167. خطبة عقد مورخة 15/1/1378
168. خطبة عقد مورخة 10/2/1375
169. خطبة عقد مورخة 5/8/1375
170. خطبة عقد مورخة 12/11/1372
171. خطبة عقد مورخة 8/3/1381
172. خطبة عقد مورخة 11/5/1374
173. خطبة عقد مورخة 5/1/1372
174. خطبة عقد مورخة 8/5/1374
175. خطبة عقد مورخة 2/1/1378
176. خطبة عقد مورخة 13/12/1377
177. خطبة عقد مورخة 2/9/1378
178. خطبة عقد مورخة 6/6/1381
179. خطبة عقد مورخة 18/12/1376
180. خطبة عقد مورخة 8/3/1381
181. خطبة عقد مورخة 22/8/1374
182. خطبة عقد مورخة 19/9/1371
183. خطبة عقد مورخة 18/6/1376
184. خطبة عقد مورخة 24/1/1378
185. خطبة عقد مورخة 24/9/1376