.png "عصر ایران")
۱۴ ارديبهشت ۱۴۰۴
به روز شده در: ۱۴ ارديبهشت ۱۴۰۴ - ۰۷:۵۳
تصاویری از خروج مردم کرج به خیابان ها پس از زلزله (فیلم) ماجرای اختراع نان سنگک
در سرزمین کهن ایران، بر اثر تجربه‌ها و اعمال سلیقه‌ها در طول سالهاي دراز، غذا‌ها و پختنی‌های گوناگون رسم شده و بوجود آمده که نزد بسیاری از کشورهای دیگر و حتی مردم سرزمین ما، به عنوان غذاهای ملی و سنتی معروف شده‌اند.
در اين ميان نان سنگک از نظر مزه، طعم، هضم و بهداشت و سلا‌مت یکی از بهترین نان‌های ایرانی است که مورد توجه خانواده‌ها مخصوصا در ماه مبارک رمضان قرار دارد. ویژگی این نان پخت آن روی سنگ ریزه‌های داغ است که به کیفیت آن می‌افزاید.
به گزارش شفاف در سال‌نمای کمیته نانوایان تهران (در ۱۹ اردیبهشت سال ۱۳۲۶ شمسی در تهران چاپ شده) درباره تاریخچه و چگونگی پیدایش نانوایی و نان سنگک این گونه آمده است:
«شاه عباس برای رفاه حال طبقات تهی‌دست و لشگریان خود که غالباً در سفر به نان و خورش موقت و فوری نياز داشتند و لازم بود به هر شهری می‌رسند نانواهایی باشند که بتوانند به قدر مصرف سربازان نان تهیه كنند، درصدد چاره برآمد و حل این مشکل را از « شیخ بهایی» که از اجلّه علما و دانشمندان ایران بود خواست. شیخ بهایی نیز با تفکر و تعمق تنور سنگکی را ابداع كرد.»
این اختراع به قدری با دقت و هوشیاری طراحی و عملی شده که پس از گذشت چند صد سال هنوز به همان صورت اولیه پخته می‌شود و نانی که از تنور سنگکی بدست می‌آید، محبوب‌ترین نان ایرانی است. برخی نقل‌ها نیز قدمت نان سنگک را قبل از ورود اسلام به ایران و در زمان پادشاهان ساسانی می‌دانند.
«شیخ بهایی» عالم و دانشمند مشهور قرن ۱۰ و ۱۱ هجری است که در فلسفه، منطق، هیأت و ریاضیات تجربهٔ زیادی داشت. به پاس خدمات این دانشمند بزرگ به علم ستاره‌شناسی، یونسکو سال ۲۰۰۹ را به نام او سال «نجوم و شیخ بهایی» نامگذاری کرد. از او حدود ۹۵ کتاب و رساله باقی مانده است.
شخصیت علمی، ادبی و اخلاق و پارسایی او باعث شد تا از ۴۳ سالگی تا پایان عمرش (۷۵ سالگی) منصب شیخ‌الاسلامی پایتخت صفوی را در دربار مقتدر‌ترین شاه صفوی، شاه عباس اول، بر عهده داشته باشد.
شیخ بهایی در سال ۱۰۰۰ خورشیدی در اصفهان درگذشت و به وصیت خودش جنازهٔ او را به مشهد بردند و در جوار مقبرهٔ علی‌ابن‌موسی‌الرضا (ع) جنب موزهٔ آستان قدس دفن کردند.
در اين ميان نان سنگک از نظر مزه، طعم، هضم و بهداشت و سلا‌مت یکی از بهترین نان‌های ایرانی است که مورد توجه خانواده‌ها مخصوصا در ماه مبارک رمضان قرار دارد. ویژگی این نان پخت آن روی سنگ ریزه‌های داغ است که به کیفیت آن می‌افزاید.
به گزارش شفاف در سال‌نمای کمیته نانوایان تهران (در ۱۹ اردیبهشت سال ۱۳۲۶ شمسی در تهران چاپ شده) درباره تاریخچه و چگونگی پیدایش نانوایی و نان سنگک این گونه آمده است:
«شاه عباس برای رفاه حال طبقات تهی‌دست و لشگریان خود که غالباً در سفر به نان و خورش موقت و فوری نياز داشتند و لازم بود به هر شهری می‌رسند نانواهایی باشند که بتوانند به قدر مصرف سربازان نان تهیه كنند، درصدد چاره برآمد و حل این مشکل را از « شیخ بهایی» که از اجلّه علما و دانشمندان ایران بود خواست. شیخ بهایی نیز با تفکر و تعمق تنور سنگکی را ابداع كرد.»
این اختراع به قدری با دقت و هوشیاری طراحی و عملی شده که پس از گذشت چند صد سال هنوز به همان صورت اولیه پخته می‌شود و نانی که از تنور سنگکی بدست می‌آید، محبوب‌ترین نان ایرانی است. برخی نقل‌ها نیز قدمت نان سنگک را قبل از ورود اسلام به ایران و در زمان پادشاهان ساسانی می‌دانند.
«شیخ بهایی» عالم و دانشمند مشهور قرن ۱۰ و ۱۱ هجری است که در فلسفه، منطق، هیأت و ریاضیات تجربهٔ زیادی داشت. به پاس خدمات این دانشمند بزرگ به علم ستاره‌شناسی، یونسکو سال ۲۰۰۹ را به نام او سال «نجوم و شیخ بهایی» نامگذاری کرد. از او حدود ۹۵ کتاب و رساله باقی مانده است.
شخصیت علمی، ادبی و اخلاق و پارسایی او باعث شد تا از ۴۳ سالگی تا پایان عمرش (۷۵ سالگی) منصب شیخ‌الاسلامی پایتخت صفوی را در دربار مقتدر‌ترین شاه صفوی، شاه عباس اول، بر عهده داشته باشد.
شیخ بهایی در سال ۱۰۰۰ خورشیدی در اصفهان درگذشت و به وصیت خودش جنازهٔ او را به مشهد بردند و در جوار مقبرهٔ علی‌ابن‌موسی‌الرضا (ع) جنب موزهٔ آستان قدس دفن کردند.
نظرات کاربران
لینک کوتاه: کپی لینک
اسکایتانیک؛ بزرگترین هواپیمای جهان که ۱۲ برابر بویینگ ۷۴۷ گنجایش دارد(+عکس) گران ترین پورشه های تاریخ با یک نقطه اشتراک(+عکس) امروز با سعدی: جان دادن عاشقان، نجات است مهاجرت خاموش: چگونه ایران به صادرکننده برنامه‌نویس تبدیل شد هک بزرگ تاریخ؛ ۳۳۰ میلیون دلار بیت کوین بالا کشیده شد! / چطور سارقین به کیف پول قربانی دست پیدا کردند؟ علت احساس سرمای مداوم در بدن چیست؟ نگاهی به بدهکارترین کشورهای جهان نسبت به تولید ناخالص داخلی در سال ۲۰۲۵ (+ جدول) چرا نقاشی «مونالیزا» ۱۰ سال طول کشید؟ بازگشت پاگانی زوندا؛ ابرخودرو افسانه‌ای بار دیگر احیا شد(+عکس) یونیت فن خودرو چیست؟ همه‌چیز درباره نقش، خرابی و راه‌حل‌های تعمیر و پیشگیری مریوان فراتر از یک شهر/ روایت طبیعت و فرهنگ و هنر(+عکس) بزرگترین شهاب‌سنگِ روی زمین/ ۳۴ تُن وزن دارد (+ عکس) شیر پرچرب یا کم‌چرب؛ کدام‌یک برای بیماران مبتلا به سندرم روده تحریک‌پذیر مناسب‌تر است؟ این باکتری بدون دوستانش می‌میرد! رژه ارتش آمریکا در روز تولد دونالد ترامپ: آرزویی که از سفر پاریس در دل پرزیدنت مانده بود!