لیگ ، پول و تلویزیون

قانون - لیگ یازدهم در حالی به پایان رسید که اکثر باشگاه‌های لیگ برتری با بحران‌های مالی درگیر بودند. از ملوان گرفته تا شاهین بوشهر و از مس سرچشمه گرفته تا باشگاه استقلال مشکلات مالی باعث حاشیه‌ها و درگیری‌های فراوانی شد. در این بین پخش مستقیم مسابقات لیگ برتر فوتبال و تعامل فدراسیون فوتبال با صداوسیما یکی از بحث هایی است که از آن به عنوان راهکار عملی برای حل بحران مالی فوتبال ایران نام برده می‌شود. در شرایطی که حق پخش بازی های لیگ خارجی یکی از منابع درآمد بزرگ در کشورهای دیگر به خصوص لیگ های اروپایی محسوب می‌شود ولی در ایران فدراسیون فوتبال توفیق چندانی در این زمینه نداشته و هرازگاهی شایعه می‌شود که قصد فروش حق پخش بازی‌ها را به شبکه‌های خارجی دارد. با این حال این موضوع هم در تغییر مناسبات فوتبال ایران و صدا و سیما تاثیری نداشته است. در این باره با معاون اسبق سازمان تربیت بدنی همصحبت شدیم. گفتگوی اختصاصی قانون با سعید فائقی را در زیر می خوانید:

-آقای فائقی براساس قانون فدراسیون در پخش زنده مسابقات حق و حقوق دارد؟
اساسنامه فدارسیون فوتبال یکی از به روزترین اساسنامه های دنیا است . این اساسنامه از طرف هیئتی از کنفدراسیون فوتبال آسیا تصویب شده و به عنوان مصوبه به هیات دولت تحویل داده شده است . این مصوبه به تصویب هیات دولت رسیده و وجهه کاملا قانونی و اجرایی دارد .در این اساسنامه در یکی از بندهای ماده 75 آمده است: فدراسیون و اعضای آن بدون در نظر گرفتن هیچ گونه محدودیت زمانی و مکانی و بر طبق قانون صاحبان اصلی کلیه حقوقی هستند که ناشی از برگزاری مسابقات است. این حقوق منافع مالی سمعی بصری ضبط رادیویی ، حقوق پخش تلوزیونی و حقوق پخش چندرسانه‌ای را شامل می‌شود.

-پس چرا فدراسیون همیشه در این زمینه مشکلاتی دارد؟
با توجه به اینکه اساسنامه از طرف هیات دولت تصویب شده است از نظر من مقصر اصلی در این زمینه فدراسیون فوتبال است . مسئولان فدراسیون فوتبال در بحث پخش تلوزیونی به خوبی از حقوق خود دفاع نمی کنند . لیگ و باشگاهها هم در این زمینه کمکی نکرده اند .

-در این شرایط فروش حق پخش به شبکه های بین المللی به نفع ایران است ؟
در هر فدراسیونی تصمیمات دو جنبه دارد. جنبه ملی و جنبه بین المللی . زمانی که ایران عضو فدراسیون جهانی است باید به گونه‌ای تصمیماتش را اتخاذ کند که از بعد بین‌المللی به نفع هر دو طرف باشد ولی ایران به خوبی در این زمینه سود ببرد. در ماده 3 و 4 اساسنامه هم به همین مسئله اشاره شده است . بحث فروش حق پخش تلوزیونی بحثی کاملا اقتصادی است و باید دید منافع ملی و بین المللی فدراسیون تا چه حد در آن وجود دارد.

-یعنی منافع فروش حق پخش برای شبکه بین المللی خریدار بیشتر است ؟
صد در صد . برای مثال اگر شبکه الجزیره قصد خرید حق پخش تلویزیونی ایران را دارد می تواند به راحتی آن را به هر شبکه ای که برایش سود دارد بفروشد و از درآمد آن سودهای کلانی ببرد . چرا که عرب‌ها شم اقتصادی دارند. ولی ایران می‌تواند با کمی تجزیه تحلیل به خوبی کسب درآمد کند.

-حفظ حق پخش تلویزیونی چه سودی دارد که در فروش آن وجود ندارد؟
در پخش تلوزیونی ما می‌توانیم منافع ملی را حفظ کرده و تمام برنامه‌هایی فرهنگی مد نظرمان را مطابق با کشورمان پوشش دهیم . ولی با فروش این پخش بازی هر زمان که مد نظر خریداران باشد می‌تواند دستکاری شود .

-البته در گذشته هم خریدارانی برای پخش برنامه های ایران وجود داشته اند که به جایی نرسید.
بله شبکه star TV سالها قبل به ایران پیشنهاد داد دو ورزشگاه جداگانه به صورت رایگان برای دو شبکه استقلال و پرسپولیس بسازد و حق پخش بازی‌های این دو تیم را بگیرد. چرا که این شبکه به طور دقیق پیش بینی مالی کرده و درآمدی بیش از دو ورزشگاه از بینندگان ایرانی خود در خارج از کشور می تواند کسب کند چرا که دو میلیون بیننده هم برای بازی های ایران داشت. ولی متاسفانه چنین دورنمای اقتصادی در فوتبال امروز کشور ما وجود ندارد .
-چرا چنین دورنمایی وجود ندارد؟
با یک کار کارشناسی اقتصادی می‌توان در این مورد به خوبی به نتیجه رسید . این کار حساب دو دو تا چهار تا است . مدیران فدراسیون باید حق خود را گرفته و با برنامه‌ریزی‌های کلان در این زمینه از فوتبال یک منبع درآمد عظیم بسازند. ولی با بی توجهی به این کار به فوتبال ایران جفا می کنند و قصد دارند حق پخش را با قیمت پایین به کشورهای خارجی بفروشند . فدراسیون شاید مجبور باشد برای چرخش مالی خود این کار را انجام دهد ولی امیدوارم ضررهای این مسئله مورد توجه مدیران باشد.

-در زمان شما تا چه به پخش تلوزیونی توجه می شد؟
در زمان من بحث پخش بازی‌های تلوزیونی بحثی طولانی بود ولی در نهایت کارهای مثبتی در این زمینه انجام شد . ما اساسنامه فدراسیون و حق پخش تلوزیونی فدراسیون فوتبال را به مجمع تشخیص مصلحت نظام فرستادیم و در زمان مهرعلیزاده با ان موافقت شده و تصویب شد .

-مشکلات پخش تلوزیونی صداوسیما چیست؟
صداوسیما برای درآمدزایی بیشتر از زمان صحبت کارشناس بازی فوتبال می‌زند و آگهی پخش می‌کند . این کار یک بعد درآمدزایی است ولی کیفیت پخش را پایین می آورد . متاسفانه ما گاهی اوقات شاهد زیاده روی در این زمینه هستیم که واقعا آزاردهنده است. این کار هم فقط برای درآمدزایی بیشتر صورت می گیرد.

-با شروع به کار شبکه ورزش تا چه حد می توان فرصت های درآمدزایی بیشتری فراهم کرد؟
شبکه ورزش اتفاق خیلی خوبی در ورزش کشور است . باید فدراسیون فوتبال قوانین را سفت و سخت در پیش گرفته و آنها را پیش بگیرد تا بتواند از شبکه ورزش هم به خوبی استفاده بکند. این شبکه فرصت مناسبی است تا فدراسیون با یک برنامه اقتصادی شروع به فعالیت کرده و سود بکند. در کشورهای خارجی ورزش منبع درآمد عظیمی برای فدراسیون است . امیدوارم مدیران ایرانی در این زمینه بهتر عمل کنند تا بتوانیم شاهد رشد فوتبال کشورمان باشیم و توانایی هزینه بهتر را داشته باشیم .

کانال عصر ایران در تلگرام