پايان نگراني عواقب مجاورت با آنتن تلفن همراه در نسل سوم

سوالاتي كه در مورد خطرات احتمالي تشعشعات راديويي موجود در شهرها، قرار داشتن در مجاورت دكل هاي آنتن و نظاير آن مطرح مي شوند، نيازمند ارائه پاسخ هاي مستند از جانب اهل فن است و در اين ميان به نظر مي رسد كه اطلاع رساني اقدامات مقرراتي، نظارتي، تحقيقاتي، ميداني و محافظتي انجام شده توسط نهادهاي مسئول و تبيين استانداردهاي موجود مي تواند پاسخگوي بخش عمده اي از سوالات و نگرانيهاي مردم، پزشكان و متخصصان باشد.

به گزارش پايگاه خبري تحليلي وطن، در دهه هاي پس از انقلاب صنعتي توسعه روش هاي ارتباطي و امكان دسترسي به اطلاعات در حداقل زمان ممكن، يكي از نيازهاي جامعه بشري بوده كه براي تحقق آن هزينه هاي زيادي پرداخت شده است. فنآوري هاي ارتباطي نيز در تحقق اين هدف گام برداشته است به گونه اي كه امروزه در كسري از ثانيه وقايع در حال اتفاق در يك گوشه جهان در نقطه اي ديگر قابل درك مي باشد و ارتباطات با سرعتي نزديك به سرعت نور تأمين شده است، شبكه هاي تلفن همراه بخشي از مجموعه گسترده ارتباطي است، كه امروز به جزئي جدايي ناپذير از زندگي اجتماعي تبديل شده و آنتن هاي برقرار كننده اين ارتباط كه شايد هر روز با آنها روبرو مي شويم اما بي توجه از كنار آنها مي گذريم و حتي ممكن است در مجاورت محل سكونت هر شهروندي قرار داشته باشند، نقش مهمي در برقراري ارتباطات برعهده دارند.

اگرچه وجود تشعشعات راديويي، موضوع جديدي براي انسان نبوده و قدمت آن به بيش از 100 سال مي رسد، اما ايجاد دكل هاي متعدد آنتن هاي شبكه هاي تلفن همراه (و ساير شبكه هاي راديويي) در مناطق مسكوني امروزه بيشتر جلب توجه مي نمايد. سوالاتي كه در مورد خطرات احتمالي تشعشعات راديويي موجود در شهرها، قرار داشتن در مجاورت دكل هاي آنتن و نظاير آن مطرح مي شوند، نيازمند ارائه پاسخ هاي مستند از جانب اهل فن است و در اين ميان به نظر مي رسد كه اطلاع رساني اقدامات مقرراتي، نظارتي، تحقيقاتي، ميداني و محافظتي انجام شده توسط نهادهاي مسئول و تبيين استانداردهاي موجود مي تواند پاسخگوي بخش عمده اي از سوالات و نگرانيهاي مردم، پزشكان و متخصصان باشد.

امواج راديويي و مايكروويو امواجي هستند كه براي ارسال آنها از طريق فضاي آزاد به آنتن نياز است. خدمات ارتباطي راه دور شامل پخش راديو و تلويزيوني، تلفن هاي همراه، رادارها، ماهواره ها، سيستم هاي فراخوان (پيجر) تلفن هاي بي سيم خانگي، ارتباطات راديويي(بي سيم) پليس، آتش نشاني و ساير سازمان هاي مشابه، تاكسي هاي بي سيم، شبكه هاي بي سيم كامپيوتري (WiFi) و نيز كاربردهاي غير مخابراتي مثل اجاق هاي مايكروويو از جمله كاربردهاي طيف امواج راديويي هستند.

امواج الكترومغناطيسي به طور كلي به دو گروه كننده(يونساز) و غيريونيزه كننده(غيريون ساز) تقسيم مي شوند. پرتوهاي يونساز پرتوهايي هستند كه به دليل ميزان بالاي انرژي خود باعث ايجاد يونش(يونيزاسيون) در اتم ها و مولكولهاي ماده شده و به همين دليل باعث ايجاد واكنش هاي شيمايي در بافت بدن انسان شده و به عنوان پرتوهايي كه مي توانند ريسك ابتلا به سرطان را افزايش دهند شناخته شده اند به عنوان نمونه اين پرتوها، مي توان پرتوهايي مانند ايكس و گاما را نام برد.

تشعشعات غيريونيزه كننده امواجي هستند كه انرژي لازم براي ايجاد يونش در ماده را ندارند. امواج راديويي و مايكروويو كه در بالا بدانها اشاره شده در اين گروه از پرتوها قرار مي گيرند.
معمولاً وقتي كه از پرتوها سخن به ميان مي آيد، افراد پرتوهايي نظير گاما و ايكس را به خاطر مي آورند بايد توجه نمود، گرچه ماهيت پرتوهاي ايكس و گاما با ماهيت پرتوهاي راديويي و مايكروويو كه در ارتباطات راديويي مورد استفاده قرار مي گيرند، مشابه است ولي به علت تفاوت بسيار زياد در فركانس، تاثيرات اين پرتوها بر انسان مشابه نيست.

در مورد اثرات بيولوژيك امواج با سطح پايين انرژي كه گرماي قابل توجهي ايجاد نمي كنند چيزي ثابت نشده است و براي رفع اين نگرانيها، تعدادي از سازمانهاي ملي و بين المللي راهنماهايي براي تعيين حدود پرتوگيري شاغلين و مردم عادي در ميدانهاي الكترومغناطيسي(EMF) تدوين كرده اند، در اين ميان حدود پرتوگيري معين شده توسط نهاد غيردولتي ICNIRP (كميسيون بين المللي حفاظت در برابر پرتوهاي غيريونساز)، بعد از بازنگري تمام منابع علمي در مورد اثرات حرارتي و غير حرارتي ميدان هاي فوق بر بدن انسان، توسط سازمان جهاني بهداشت (WHO) به رسميت شناخته شده است.

در كشور ايران نيز براساس قانون حفاظت در برابر اشعه كشور مصوب مجلس شوراي اسلامي در سال 1368، به منظور حفظ سلامت مردم، كاركنان و نسل هاي آينده در برابر خطرات انواع پرتوها، سازمان انرژي اتمي ايران نظارت بر اجراي اين قانون را برعهده دارد . براي نيل به اين هدف مقادير شدت پرتوهاي راديويي و مايكرويو در مناطق مسكوني و اماكن عمومي بايد از حدودي كه در
استاندارد ملي ايران با عنوان "پرتوهاي غيريونساز- حدود پرتوگيري" آمده است كمتر باشد.

استاندارد مذكور توسط امور حفاظت در برابر اشعه كشور تدوين و در سال 1385 در سازمان ملي استاندارد ايران تصويب و با كد 8567 به عنوان استاندارد ملي ثبت شده است. مبناي تدوين اين استاندراد نيز نتايج آخرين تحقيقات انجام شده در جهان بوده است و حدود تعريف شده در اين استاندارد با حدود ICNIRP مطابقت دارد و مشابه با استاندارد كشورهايي نظير استراليا، كانادا، كشورهاي اروپايي و ژاپن مي باشد.

كليه اپراتورهاي تلفن همراه علاوه بر اخذ مجوزهاي واردات تجهيزات راديويي از سازمان تنظيم مقررات ، به عنوان نهاد نظارت بر عملكردشان، ملزم به اخذ پروانه هاي جداگانه براي واردات تجهيزات و همچنين اشتغال به كار با پرتوهاي راديويي و مايكروويو جهت نصب و راه اندازي تجهيزات مربوطه از امور حفاظت در برابر اشعۀ سازمان انرژي اتمي كشور هستند.

هر اپراتور براي دريافت پروانه اشتغال فوق، متعهد مي شود كه ضوابط مدون امور حفاظت در برابر اشعه و نيز استاندارد ملي ايران را در ارتباط با پرتوگيري مردم رعايت نمايد، براي محقق شدن اين امر، اپراتورها، با استفاده از تجهيزات پيشرفته نسبت به اندازه گيري پرتوهاي منتشر شده از آنتن ها، مقايسه نتايج و مقادير استاندارد و ارايه گزارش به واحد قانوني اقدام مي كنند. واحد قانوني نيز جداگانه و با تجهيزاتي كه در اختيار دارد نظارت قانوني را اعمال مي كند تا اطمينان حاصل شود كه با نصب اين گونه تجهيزات سلامت مردم تهديد نمي شود.

در اين ميان رايتل نيز به عنوان اولين اپراتور ارائه دهندة نسل سوم تلفن همراه در ايران كه با احداث شبكه نسل سوم موبايل(3G) نسل جديدي از خدمات ارتباطي از جمله امكان مكالمه تصويري، دسترسي به اينترنت با سرعت بالا، خدمات چندرسانه اي و دهها سرويس مهيج ديگر را از طريق تلفن همراه ارائه خواهد نمود، نسبت به اخذ مجوزها و تاييديه هاي لازم از سازمان انرژي اتمي اقدام نموده و در خردادماه 1390 موفق به دريافت پروانه هاي واردات و نصب و راه اندازي تجهيزات خود پس از طي مراحل قانوني و انجام بررسيهاي مورد نياز از سازمان مذكور شده است.

از مهمترين مشخصات شبكه هاي نسل سوم كاهش حجم سخت افزار الكترونيكي و افزايش حجم نرم افزار مي باشد كه در صورت طراحي صحيح شبكه امكان استفاده از آنتن هاي با توان پايينتر به دليل استفاده از فن آوري هوشمند ، در مقايسه با نسل هاي پيشين را ميسر مي سازد. توان تشعشع همچنين به دليل استفاده از فن آوري كنترل توان تطبيقي ((Adaptive Power Control (تكنيك كاهش توان) باز هم كاهش مي يابد.

شبكه رايتل نيز در اين راستا با استفاده از تجارب مشاوران داخلي و خارجي در طراحي و همچنين خريداري پيشرفته ترين تجهيزات مطابق با استانداردهاي روز جهاني ،با ميزان اطمينان بالا از لحاظ سلامت افراد جامعه طراحي شده است و براي اطمينان هرچه بيشتر ،كارشناسان مجرب اين اپراتور به صورت دوره اي نسبت به انجام اندازه گيري هاي ميداني اقدام مي نمايند كه تاكنون نه تنها در هيچ يك از موارد تشعشعي بالاتر از حد استاندارد مشاهده نشده است بلكه با توجه به رعايت استانداردها اين ميزان بسيار كم تر از حد مجاز تشعشع نيز مي باشند.

با توجه به اطلاعات فوق و بر مبناي اطلاعات تاييد شده توسط مجامع علمي جهاني و نيز با توجه به وجود نظارتها و قوانين مدون در اين زمينه مردم مي توانند با اطمينان خاطر از اين فن آوريهاي سودمند ارتباطي كه امروزه نقش بسيار مهم و مفيدي در زندگي روزمره افراد دارد بهره مند گردند.