نگاهی به کارنامه محمد بنا

عصر ایران ورزشی - محمد بنا کشتی‌گیر سابق و مربی فعلی تیم ملی کشتی فرنگی ایران است. او تنها مدال جهانی ایران در وزن ۶۸ کیلوگرم کشتی فرنگی و اولین مدال جهانی کشتی فرنگی ایران پس از انقلاب ۱۳۵۷ را در سال ۱۹۸۳ به دست آورد.

بنا در دو مقطع مربی تیم ملی کشتی فرنگی ایران شده و موفقیت‌های قابل توجهی را با این تیم کسب کرده و یکی از برجسته‌ترین مربیان کشتی جهان به شمار می‌رود.

ظهور و سقوط بنا

بنا اول بار در سال ۲۰۰۵ هدایت این تیم را بدست گرفت. روش‌های کاری او به قدری مورد توجه کارشناسان قرار داشت که حتی گرم کردن ورزشکاران توسط او نیز مورد فیلمبرداری قرار می گرفت. با هدایت او تیم ملی کشتی فرنگی ایران ۳ سال پیاپی صاحب مدال طلا در رقابت‌های قهرمانی جهان شد.

بنا در سال ۲۰۰۷ در پی اختلاف با محمدرضا یزدانی خرم رئیس فدراسیون کشتی از مربی‌گری تیم ملی برکنار شد اما پس از شکست سنگین تیم ملی کشتی ایران در المپیک پکن دوباره مربی این تیم شد و توانست تیم ملی ایران را در مسابقات جهانی ۲۰۰۹ با یک مدال طلا و سه مدال برنز به مقام دوم جهان برساند. این اولین بار بود که کشتی فرنگی ایران روی سکوی جهانی قرار
می‌گرفت، در حالی‌که ۵ کشتی‌گیر این تیم برای اولین بار در مسابقات جهانی حاضر می‌شدند.

در سال ۲۰۱۰ در جام جهانی کشتی در ارمنستان، تیم ملی کشتی فرنگی ایران با هدایت بنا برای نخستین بار قهرمان جام جهانی شد. در همین سال این تیم با ۴ مدال طلا و یک مدال برنز به مقام نخست بازی‌های آسیایی ۲۰۱۰ گوانگ‌جو رسید که بهترین نتیجهٔ کشتی فرنگی ایران در بازی‌های آسیایی پس از بازی‌های آسیایی ۱۹۷۴ تهران (۸ طلا و یک نقره در ده وزن) محسوب می‌شد.

روند آماده سازی تیم ملی کشتی فرنگی و نحوه تمرین دادن ورزشکاران و نظارت بر آنها برای المپیک 2008 با انتقادهایی مواجه بود، اما پس از فاجعه المپیک بود که صدای انتقادها شدیدتر و رساتر شنیده شد؛ برخی کارشناسان مجموعه کشتی گیران فرنگی ایران در المپیک پکن را شایسته اطلاق عبارت "تیم" ندانستند و آن را "بی روحیه" و "متلاشی شده" توصیف کردند.
نگرانی ها به اندازه ای بود که سخن از پایان دوران کشتی حمید سوریان، یکی از پر افتخارترین ورزشکاران ایران به میان می آمد.

در نهایت حدود یازده ماه قبل، در تصمیمی که کارشناسان آن را "حرفه ای" توصیف کرده و تحسین کردند، محمدرضا یزدانی خرم اختلاف ها با محمد بنا را کنار گذاشت و او را دوباره به اردوی تیم ملی بازگرداند.

این بازگشت حضور مربیانی همچون جمشید خیرآبادی و ناصر نوربخش را در کنار دکتر امیر ساسان و دکتر طاهری، کارشناسان در امر وزن کشی، تغذیه و مکمل های دارویی در اردوی تیم ملی به همراه داشت.

ماه ها تمرین برگزار شد و در طی آن گزارشگرانی که برای تهیه خبر به اردوی تیم ملی کشتی فرنگی مراجعه می کردند، به ندرت متوجه غیبت محمد بنا می شدند.

این شرایط نه تنها باعث شد حمید سوریان، با وجود فشار روحی بالا به واسطه ناکامی در المپیک پکن در شرایطی قرار بگیرد که به اعتقاد کارشناسان "ساده ترین" قهرمانی خود را کسب کند، بلکه بسیاری از کشتی گیران کم تجربه در میادین بین المللی در رده بزرگسالان را نیز به ستاره تبدیل کرد.

فرشاد علیزاده (74 کیلوگرم) و امید علی اکبری (96 کیلوگرم)، قهرمانان آسیا و حبیب الله اخلاقی (84 کیلوگرم)، قهرمان مسابقات جایزه بزرگ طلایی تنها مدال های عمده عمر ورزشی خود را در سال جاری میلادی کسب کرده بودند.

برخورد "حرفه ای" با منتقدان

حمید سوریان به عنوان فنی ترین کشتی‌گیر فرنگی جهان شناخته شد مهمتر از نظارت دائم، تعهد به کار و پیروی از اصول علمی در طی ماه ها اردوی آماده سازی تیم ملی، آنچه بر شکل گرفتن ذهنیت "حرفه ای" در محیط کشتی فرنگی بیشتر صحه گذاشت، برخوردی بود که محمد بنا با منتقدان خود داشت.

از جمله این منتقدان می توان به افشین بیابانگرد، کشتی گیر وزن 66 کیلوگرم ایران اشاره کرد که که اظهارات انتقادآمیز او در رسانه ها نیز منعکس شد.

با این حال این انتقادها باعث دورماندن این ورزشکار از ترکیب تیم ملی کشتی فرنگی ایران نشد و کسب مقام هفتم توسط او از عواملی بود که باعث شد ایران امتیاز کافی برای پشت سر گذاشتن جمهوری آذربایجان در ده بندی تیمی و عنوان نایب قهرمانی را به دست آورد.

کارشناسان معتقدند تحول ایجاد شده در کشتی فرنگی به اندازه ای گسترده است که در هر وزن، تیم کشتی فرنگی ایران حداقل دو ورزشکار جایگزین برای نماینده اصلی در اختیار دارد.

یکی از کارشناسان شناخته شده کشتی معتقد است سن اعضاء تیم ملی در محدوده ای است که در مقایسه با تیم کشتی آزاد چشم انداز مطمئن تری برای موفقیت در المپیک لندن ایجاد می کند و معتقد است پنج عضو تیم ملی کشتی فرنگی در حال حاضر بطور بالقوه موقعیت حضور در این المپیک را دارند.

روزنامه نگاران و کارشناسان کشتی، تقریبا یک صدا، استمرار و تداوم روش های کنونی را مسیر صحیح برای ادامه راه کشتی فرنگی، و بکار گیری این روش ها را مسیر مناسب برای آغاز راه کشتی آزاد به سمت المپیک لندن می دانند.