کمیته های الکی در مجلس!

 «كمیته حقیقت‌یاب»، «كمیته ویژه» و «كارگروه حل اختلاف میان مجلس و دولت» اینها اصطلاحاتی هستند كه هر چند وقت یكبار به گوشمان می‌خورد و ظاهرا برای رفع هر مشكلی مجلسی‌ها ترجیح می‌دهند با تشكیل كمیته‌ای كار را به اتمام برسانند.

در مجلس هشتم چندین كمیته تشكیل شده است كه هر یك دارای ضعف‌هایی بوده‌ و نتوانسته‌اند به حل و فصل موضوع تشكیل كمیته كمك كنند. از جمله این ضعف‌ها -كه البته تمامی آن‌ها به این كمیته‌ها باز نمی‌گردد و شاید خود نمایندگان و نیز هیات رئیسه مجلس نیز در آن سهم داشته باشند- می‌توان به «تاخیر در تدوین و ارائه گزارش»، «تاخیر در قرائت گزارش‌ها»، «قرائت نشدن گزارش‌ها به دلیل برخی مصلحت اندیشی‌ها»، «توجه نكردن به مفاد گزارش قرائت شده» و «اكتفا به ارائه گزارش‌ها به كمیسیون‌های تخصصی مجلس» اشاره كرد.

ویژگی مهمی كه تمامی این كمیته‌ها از آن برخوردار بوده‌اند به سرعت تشكیل آنها باز‌می‌گردد چرا كه كمیته‌های مزبور در بیش‌تر موارد به سرعت تشكیل می‌شوند، سرعتی كه در بررسی‌ها و ارائه گزارش‌ها نیز تاثیرگذار بوده و خروجی اثرگذار كمتری از آنها مشاهده شده است.

در مجلس هشتم كمیته‌های زیادی تشكیل شده كه خبرنگار قانون در زیر نگاهی به آنها انداخته است. این كمیته‌ها اغلب به نتیجه مشخصی نرسیده‌اند و یا حداقل كاركرد و نتیجه‌شان رسانه‌ای نشده‌اند تا افكار عمومی در جریان این امر قرار گیرند.

25 خرداد ماه سه روز پس از انتخابات ریاست جمهوری در پی ورود نیروهای موسوم به «لباس شخصی» به كوی دانشگاه تهران و مجتمع مسكونی سبحان، تخریب اموال عمومی ضرب و شتم دانشجویان و دستگیری عده‌ای از آنان، مجلس كمیته‌ای تحت عنوان كمیته حقیقت‌یاب با حضور كاتوزیان، زاكانی، ابوترابی، عباسپور، نادران و جلالی تشكیل شد كه ارائه گزارش اولیه آن حاكی از ورود غیرقانونی این نیروها به كوی دانشگاه و مجتمع سبحان بود.

با وجود گذشت دو سال از تشكیل این كمیته هنوز گزارشی از بررسی‌ها ارائه نشده‌اند و با وجود وعده‌های پی در پی رییس مجلس، در نهایت برخی از اعضای این كمیته اعلام كردند كه قرائت این گزارش منتفی شده و تنها نتایج آن برای قوه قضاییه ارسال شده است. اما بیش‌تر به نظر می‌رسد كه این گزارش به دلیل برخی از مصلحت اندیشی‌ها در مجلس قرائت نشده است، گزارشی كه شاید قرائت آن بسیاری از نكات مبهم را مشخص می‌كرد.

 كمیته ویژه حوادث پس از انتخابات

در سوم خرداد و در مراسم افتتاح طرح بنزین‌سازی در پالایشگاه آبادان انفجاری رخ داد كه در جریان آن یك نفر كشته و عده‌ای مجروح شدند. در همین راستا نیز كمیسیون انرژی مجلس با تشكیل كمیته‌ای حقیقت‌یاب تلاش كرد تا ابعاد این حادثه را روشن كند، تلاشی كه منجر به ارائه گزارش نهایی این كمیته به كمیسیون انرژی و مطبوعات شد.

در مجلس هفتم كمیته‌ای برای پیگیری وضعیت امام موسی صدر تشكیل شد كه در نهایت این كمیته نتیجه‌گیری كرد كه تهران باید در جهت كاهش سطح روابط با لیبی اقدام كند. در مجلس هشتم نیز پس از تحولاتی كه در لیبی رخ داد كمیسیون امنیت ملی مجلس با تشكیل كمیته‌ای به ریاست جواد كریمی قدوسی در جهت روشن شدن وضعیت امام موسی صدر اقدام كرد كه هنور نتایج بررسی‌های این كمیته نیز مشخص نیست.

كمیته ویژه مجلس برای بررسی قتل مرحوم داداشی

كمیته بررسی وضعیت برنج‌های وارداتی آلوده

كمیته بررسی وضعیت نیروگاه بوشهر

كمیته بررسی بندهای جنجال‌برانگیز لایحه حمایت از خانواده

 كمیته‌ای كه نیامده سقط شد

بعد از آنكه موضوع اختلاس سه هزار میلیارد تومانی در رسانه‌ها منعكس شد و مجلس نیز مسئولان بانكی و مالی را به مجلس فراخواند و طی یك جلسه غیر علنی بررسی‌هایی لازم را انجام داد، محمدرضا باهنر نایب رییس مجلس از تشكیل كمیته حقیقت‌یاب بررسی اختلاس بزرگ خبر داد كه البته تشكیل این كمیته به چند ساعت نكشیده، منتفی و مقرر شد كمیسیون اصل نود مامور رسیدگی به این اختلاس شود. هم‌اكنون كمیته ویژه‌ای در كمیسیون اصل نود مشغول بررسی این اختلاس است.

 كارگروه رفع اختلاف درباره هدفمند كردن یارانه‌ها

كارگروه رفع اختلافات در مورد لایحه برنامه پنجم توسعه

 نكته جالبی كه از حاصل بررسی‌های خبرنگار قانون از تشكیل كمیته‌های رفع اختلاف در مجلس حاصل شده این است كه تنها كمیته‌هایی كه با تاكید علی لاریجانی، رییس مجلس تشكیل شده‌اند به نتیجه رسیده و اكثر كمیته‌های حقیقت‌یاب و كمیته‌های رفع اختلاف به سرانجام مشخصی نرسیده‌اند. البته در این زمینه یك استثنا نیز وجود دارد و آن كمیته حقیقت‌یاب حوادث كوی دانشگاه و مجتمع سبحان است كه اعضای آن با تاكید و حمایت لاریجانی انتخاب شده بودند. گزارش این كمیته به علت برخی مصلحت اندیشی‌ها قرائت نشد اما در نهایت برای رسیدگی به قوه قضائیه ارسال شد.

به نظر می‌رسد تشكیل كمیته و كارگروه در مجلس پس از هر حادثه‌ای تنها جنبه آرام‌بخش داشته و به مثابه قرص مسكنی است كه برای كاهش درد و التیام تجویز می‌شود.