۰۵ دی ۱۴۰۴
به روز شده در: ۰۵ دی ۱۴۰۴ - ۰۵:۳۰
فیلم بیشتر »»
کد خبر ۱۱۲۶۸۱۰
تاریخ انتشار: ۰۱:۳۰ - ۰۵-۱۰-۱۴۰۴
کد ۱۱۲۶۸۱۰
انتشار: ۰۱:۳۰ - ۰۵-۱۰-۱۴۰۴

عطسه نوری؛ چرا بعضی‌ها با دیدن نور عطسه می‌کنند؟

عطسه نوری؛ چرا بعضی‌ها با دیدن نور عطسه می‌کنند؟
تقریبا همه ما لحظه‌ای را تجربه کرده‌ایم که از فضای تاریک وارد محیط پرنور می‌شویم، چشم‌ها جمع می‌شوند، چند ثانیه گیج می‌شویم و ناگهان عطسه می‌کنیم.

 در پزشکی، این رفتار را «رفلکس عطسه القا شده با نور» یا Photic Sneeze Reflex می‌نامند. آمارها نشان می‌دهد حدود ده تا سی درصد انسان‌ها آن را تا حدی تجربه می‌کنند. این رفلکس یک بیماری خطرناک نیست. بیشتر شبیه یک ویژگی عصبی خاص است که در بعضی افراد شدیدتر دیده می‌شود.

به گزارش یک پزشک، هنگامی که نور شدید به چشم می‌رسد، پیام‌های عصبی از شبکیه به مراکز بینایی مغز می‌روند. در افراد حساس، این سیگنال‌ها به‌صورت ناخواسته با مسیر عصبی عطسه «تقاطع» پیدا می‌کنند. 

مغز پیام نور را می‌گیرد، اما شبکه عصبی آن را در جایی اشتباه تفسیر می‌کند و پاسخ عطسه فعال می‌شود. بنابراین عامل اصلی، آلرژی، عفونت یا گرد و غبار نیست. بلکه نوعی «سیم‌کشی خاص» عصبی است که از کودکی همراه فرد باقی می‌ماند.

ارتباط چشم، عصب سه‌قلو و مرکز عطسه

برای فهم بهتر ماجرا باید به یک عصب مهم به نام عصب سه‌قلو اشاره کرد. این عصب مسئول احساس درد، فشار و تحریک در بخش بزرگی از صورت، سینوس‌ها و بینی است. وقتی نور شدید باعث جمع شدن ناگهانی مردمک و انقباض عضلات اطراف چشم می‌شود، رشته‌هایی از همین عصب سه‌قلو تحریک می‌شوند.

در برخی افراد، تحریک عصب سه‌قلو به شکلی ناخواسته به مدار عطسه در ساقه مغز متصل است. نتیجه آن، یک پاسخ رفلکسی سریع و غیرارادی خواهد بود. از نظر تکاملی، توضیح قطعی برای این ارتباط وجود ندارد.

بعضی پژوهشگران حدس می‌زنند که عطسه ممکن است راهی برای پاک کردن مسیر هوایی هنگام تغییر ناگهانی محیط بوده باشد. اما شواهد قطعی در این زمینه در دسترس نیست و همچنان موضوع مطالعه باقی مانده است.

شواهد متعددی نشان می‌دهد که عطسه نوری، در بسیاری از خانواده‌ها به شکل مشترک دیده می‌شود. در مطالعات ژنتیکی، الگویی شبیه صفات غالب گزارش شده است. یعنی اگر یکی از والدین این ویژگی را داشته باشد، احتمال آن که فرزند نیز آن را نشان دهد زیاد است.

با این حال، هنوز ژن مشخصی به عنوان عامل قطعی معرفی نشده. به نظر می‌رسد چندین ژن مرتبط با پردازش حسی و شبکه‌های عصبی در این پدیده نقش دارند. نکته مهم این است که این ویژگی، با بیماری‌های جدی عصبی ارتباط مستقیم ندارد و معمولا با افزایش سن هم خطرناک‌تر نمی‌شود. در حقیقت، بیشتر افراد مبتلا فقط کنجکاو هستند بدانند چرا چنین واکنشی دارند و پس از آگاهی، نگرانی‌شان برطرف می‌شود.

عطسه کردن به محض روبه‌رو شدن با نور آفتاب، پدیده‌ای عجیب اما قابل توضیح است. مغز و شبکه‌های عصبی ما، گاهی مسیرهایی دارند که به‌طور ناخواسته با هم تداخل می‌کنند. همین تداخل کوچک، باعث می‌شود پیام مربوط به نور، در مدار عطسه هم ثبت شود.

 نتیجه آن واکنشی سریع و غیرارادی است که معمولا بی‌خطر بوده و تنها برای چند ثانیه ادامه می‌یابد. شناخت علمی این موضوع کمک می‌کند به جای نگرانی، رفتار بدن را بهتر درک کنیم و در موقعیت‌های حساس، از نور شدید محافظت نماییم. شاید نتوان این ویژگی را کاملا از بین برد، اما می‌توان یاد گرفت چگونه با آن کنار آمد و آن را به بخشی از تنوع شگفت‌انگیز بدن انسان نگاه کرد.

پربیننده ترین پست همین یک ساعت اخیر
ارسال به دوستان
معمای ۱۶۶ ساله فارادی حل شد: چرا یخ قبل از ذوب شدن نیمه‌مایع است رنو و پایان محدودیت بزرگ خودروهای برقی (+عکس) نامه خانه مطبوعات به رییس مجلس برای اصلاح قانون مطبوعات با محوریت نماینده مدیران مسئول چگونه کشورهای بدون دسترسی به دریا نیروی دریایی تشکیل می‌دهند؟ علت سرریز آب از منبع انبساط خودرو چیست؟ + راه‌حل‌های کاربردی اصفهان در عصر قاجار؛ قاب ماندگار مادام دیولافوا از نقش جهان راز طول عمر ۵۰۷ ساله قدیمی‌ترین جانور منفرد دنیا سفر با گذرنامه ایرانی در ۱۰۰ سال قبل (عکس) عطسه نوری؛ چرا بعضی‌ها با دیدن نور عطسه می‌کنند؟ آیتک‌ سلامت: دوست ندارم با زهرا گونش مقایسه شوم ندا تقی پور: آقای محمد رضا گلزار لطفا برگرد وزیر سابق تجارت دانمارک: رشد اقتصادی دانمارک به اندازه‌ای قوی است که می‌تواند خرید ایالت‌های آمریکا را آغاز کند روسیه یک موشک ماهواره بر به فضا پرتاب کرد ترور استاد مسلمان در دانشگاه تاریخی هند ۱۰ خوراکی سالم که می‌توانند رژیم لاغری را به چالش بکشند
نظرسنجی
قوانین کنونی ازدواج و طلاق در ایران ...