پارک یخ‌زده؛ میراث طبیعی و آزمایشگاه زنده آینده زمین (+عکس)

بزرگ‌ترین پارک جهان، پارک ملی شمال‌شرقی گرینلند، با وسعتی حدود یک‌میلیون کیلومتر مربع واقع در قلب ناحیه قطبی است؛ این منطقه بکر و منجمد با مناظر خیره‌کننده از یخچال‌ها و توندراهای سرد، نه‌تنها زیستگاه گونه‌های نادر قطبی است، بلکه آزمایشگاهی طبیعی برای مطالعه تغییرات اقلیمی به‌شمار می‌رود.

پارک ملی شمال‌شرقی گرینلند با وسعتی حدود ۹۷۲ هزار کیلومتر مربع، بزرگ‌ترین پارک و گسترده‌ترین منطقه حفاظت‌شده طبیعی در جهان به‌شمار می‌رود. این پارک شگفت‌انگیز در قلمرو خودمختار گرینلند، وابسته به پادشاهی دانمارک، واقع شده و مساحت آن از مجموع کشورهای فرانسه، آلمان و اسپانیا نیز بیشتر است.

به گزارش ایمنا، وسعت بی‌کران و موقعیت جغرافیایی ویژه آن سبب شده تا این منطقه به یکی از بکرترین و دورافتاده‌ترین گوشه‌های سیاره زمین تبدیل شود؛ جایی که سکوت، یخ و بادهای قطبی چهره‌ای خیره‌کننده از طبیعت شمالگان را به نمایش می‌گذارند.

پارک ملی شمال‌شرقی گرینلند از سواحل اقیانوس منجمد شمالی تا اعماق صفحات یخی داخلی امتداد دارد و به‌دلیل دوری از دسترس انسان، دست‌نخورده باقی مانده است. هدف از تأسیس این پارک حفاظت از اکوسیستم‌های حساس قطبی و مناظر یخ‌زده آن از جمله یخچال‌ها، فیوردها (آب‌دره)، فلات‌های یخی، توندرا و بیابان‌های سرد شمالی بوده است. این وسعت چشمگیر موجب شده که فعالیت انسانی در منطقه به حداقل برسد و حیات‌وحش آن در شرایط طبیعی خود تداوم پیدا کند.

اقلیم این پارک از خشن‌ترین شرایط آب‌وهوایی روی زمین است. سرمای شدید، بادهای قدرتمند، شب‌های طولانی زمستانی و تابستان‌های بسیار کوتاه ویژگی‌های اصلی آن محسوب می‌شوند. بیشتر بخش‌های پارک در تمام طول سال زیر لایه‌ای ضخیم از برف و یخ قرار دارد و تنها در مدت کوتاهی از تابستان، بخش‌هایی از زمین برای مدت محدودی از زیر یخ بیرون می‌آید.

با وجود این شرایط دشوار، زندگی در این سرزمین یخ‌زده ادامه دارد. گونه‌های جانوری همچون خرس قطبی، روباه قطبی، گرگ سفید، گاو مشک (یکی از قدیمی‌ترین پستانداران با ظاهری شبیه به جانوران بدوی)، فک‌ها، والروس‌ها (گراز دریایی) و پرندگان دریایی مهاجر از ساکنان طبیعی این پارک هستند که هر یک به‌نحوی با سرمای طاقت‌فرسای منطقه سازگار شده‌اند. نبود شکارچیان انسانی و کمبود تداخل فعالیت‌های انسانی فرصت رشد و پایداری بیشتری برای این گونه‌ها فراهم می‌کند.

هیچ سکونتگاه دائمی در محدوده این پارک وجود ندارد و تنها گروه‌های علمی و گشت‌های حفاظتی در آن رفت‌وآمد دارند. پژوهشگران با حضور در این منطقه، اطلاعات ارزشمندی درباره تغییرات اقلیمی، ذوب یخ‌ها و بالا آمدن سطح آب دریاها گردآوری می‌کنند. به همین دلیل، پارک ملی شمال‌شرقی گرینلند اهمیتی راهبردی در مطالعات محیط‌زیستی و اقلیم‌شناسی جهانی دارد.

این پارک یخ‌زده نه‌تنها یکی از میراث‌های طبیعی سیاره زمین است، بلکه آزمایشگاهی زنده برای درک آینده کره زمین به‌شمار می‌رود. سکوت و سرمای آن یادآور قدرت بی‌بدیل طبیعت و حفظ آن به منزله پاسداری از توازن شکننده اکوسیستم‌های قطبی است که نقشی کلیدی در تنظیم اقلیم زمین ایفا می‌کنند.