۲۴ آذر ۱۴۰۴
به روز شده در: ۲۴ آذر ۱۴۰۴ - ۱۴:۰۴
فیلم بیشتر »»
کد خبر ۱۱۱۹۰۹۹
تاریخ انتشار: ۰۹:۵۹ - ۱۰-۰۹-۱۴۰۴
کد ۱۱۱۹۰۹۹
انتشار: ۰۹:۵۹ - ۱۰-۰۹-۱۴۰۴

در زمان باقی‌مانده تصمیم‌های بزرگی برای نجات آموزش‌وپرورش بگیرید

در زمان باقی‌مانده تصمیم‌های بزرگی برای نجات آموزش‌وپرورش بگیرید
در ساختارهایی که ناکارآمدی مزمن و منافع گروهی ریشه‌دار است، اصلاحات تدریجی می‌تواند به ابزار حفظ وضع موجود تبدیل شود. در حوزه آموزش‌وپرورش و در چنین شرایطی، هرگونه تغییر آهسته به‌جای تغییرات و تحولات پایدار، به‌تعویق‌انداختن بحران و نوعی فرصت‌سوزی است.

علی بهشتی‌نیا

روزنامه هم میهن

در چنددهه اخیر، آموزش‌وپرورش ایران صحنه‌ی کشمکش میان دو رویکرد مدیریتی بوده است؛ اصلاح‌طلبی تدریجی و تغییرات سریع ساختاری. تجربه‌ی تاریخی نشان داده است، در دوره‌هایی که دولت در دست اصلاح‌طلبان بوده، روند تغییرات اگرچه عقلانی‌تر، همراه با گفت‌وگو و وفاق بیشتر بوده، اما سرعت و عمق اصلاحات به‌نفع معلمان، دانش‌آموزان و بدنه‌ی آموزش‌وپرورش بسیار کُند بوده است. 

درمقابل در دولت‌های اصولگرا، سرعت تصمیم‌گیری و تغییرات در سطح مدیریتی بالاتر بوده، اما جهت این تغییرات اغلب در مسیر آموزش ایدئولوژیک، حذف نیروهای متخصص و تضعیف نهادهای حرفه‌ای آموزش قرار گرفته است. مفهوم «وفاق» در تئوری سیاسی این روزها را می‌توان به‌عنوان راهی برای پرهیز از تنش‌های اجتماعی، سیاسی و اصلاحات تدریجی تعریف کرد. 

اما در ساختارهایی که ناکارآمدی مزمن و منافع گروهی ریشه‌دار است، اصلاحات تدریجی می‌تواند به ابزار حفظ وضع موجود تبدیل شود. در حوزه آموزش‌وپرورش و در چنین شرایطی، هرگونه تغییر آهسته به‌جای تغییرات و تحولات پایدار، به‌تعویق‌انداختن بحران و نوعی فرصت‌سوزی است. اصولاً اصلاحات تدریجی، با خود طبقه‌ای از ذی‌نفعان جدید ایجاد می‌کند؛ مدیران، کارشناسان و مشاورانی که در این طیف قرار می‌گیرند عموماً رده‌های میانی سیاسی هستند که از فرآیند کُند تغییر، نفع می‌برند. 

وضعیت معیشت معلمان تا افت کیفیت آموزشی

آن‌ها آگاهانه یا ناآگاهانه، در برابر تغییرات بنیادین مقاومت می‌کنند، زیرا منافع شغلی و گاهی سازمانی و سیاسی خود را در خطر می‌بینند. بدین‌ترتیب اصلاح‌طلبی تدریجی ممکن است به پارادوکسی تبدیل شود که در آن، اصلاح‌طلبان خود به مانع اصلاحات تبدل شوند. باتوجه به عمق بحران در آموزش‌وپرورش ایران از وضعیت معیشت معلمان تا افت کیفیت آموزشی و گسترش نابرابری آموزشی اصلاحات کُند عملاً فرصت‌سوزی است. 

آموزش‌وپرورش نهادی است که زمان در آن معنا دارد؛ هر سال تأخیر در اصلاحات ساختاری، نسلی را از فرصت رشد و عدالت آموزشی محروم می‌کند. همچنین تغییر سینوسی و افت‌وخیز تغییرات در رفت‌وبرگشت اصولگرایان و اصلاح‌طلبان در عرصه قدرت نیز سبب‌شده آموزش‌وپرورش از مسیر توسعه دور بماند. در شرایط فعلی که ستون‌فقرات نظام آموزشی یعنی معلمان و دانش‌آموزان در میان چرخ‌دنده‌های ناکارآمد آموزش‌وپرورش، فرسوده و خرد می‌شوند؛ حتی توجه ویژه رئیس‌جمهور، بدون سرعت و شجاعت کافی تاثیرگذار نخواهد بود. 

اصلاحات تدریجی؛ اتلاف سرمایه انسانی آموزش‌وپرورش

اصلاحات تدریجی زمانی کارآمد است که در بستری از شفافیت، پاسخگویی و هدف‌گذاری روشن انجام شود؛ در غیر این‌صورت، تنها به ابزاری برای حفظ وضعیت موجود و اتلاف سرمایه انسانی آموزش‌وپرورش تبدیل خواهد شد. انتظار می‌رفت و می‌رود وزرای اصلاح‌طلب، به‌جای اکتفا به نمادهایی چون وفاق و اصلاحات تدریجی، با همان سرعتی که وزرای اصولگرا در تغییرات سیاسی عمل می‌کنند، در جهت منافع معلمان، دانش‌آموزان و ارتقای کیفیت آموزشی اقدام کنند و در زمان باقی‌مانده تصمیم‌های بزرگی برای نجات آموزش‌وپرورش بگیرند. فراموش نکنیم آینده آموزش‌وپرورش، آینده سرزمین ما «ایران» است.

ارسال به دوستان
مقایسه پیاده‌روی شمالی و ژاپنی؛ کدام روش سالم‌تر است؟ نوسان شدید قیمت لبنیات؛ دولت وارد عمل شد و نرخ‌های جدید را مصوب کرد محسن هاشمی: پزشکیان و افراد متنفذ دولت باید با رهبری جلسه بگذارند تا جلوی تندروها را بگیرند آیا نسل Z و میلی‌نیال‌ها سریع‌تر طاس می‌شوند؟ نماینده مجلس: مازوت‌سوزی، با دستور شورای عالی امنیت ملی است! رئیس سازمان انرژی اتمی: آژانس اجازه بازرسی از مراکز مورد حمله را ندارد افشای پروژه سری بریتانیا؛ چرا انرژی هسته‌ای دوباره اروپا را تسخیر کرد؟ رشد اقتصادی چین کند شد؛ هشدار برای بازارهای جهانی فروش الکل ضدعفونی بدون ماده تلخ‌کننده صحت ندارد مروری بر کتاب « قذافی» به قلم آلیسون پارجتر/ دیکتاتورِ بیابان‌گرد! بزودی اگر در مسکو مشکل چشم پیدا کردید به بشار اسد مراجعه کنید(+جزئیات زندگی لوکس او) فیلم‌برداری اثر جدید اصغر فرهادی در فرانسه به پایان رسید (+عکس) افسانه کمالی با استایلی رمانتیک و تاج گل سفید در فوتوشوت جدید (عکس) اروپا در یک نگاه: ارزان‌ترین و گران‌ترین کشورها در مواد غذایی فرمانده نیروی پدافند هوایی ارتش تغییر کرد