عبارت 4x4 روی خودروها چه معنایی دارد؟

اگر به بدنه یا آگهی‌های فروش خودروهای شاسی‌بلند و آفرود نگاه کنید، تقریباً همیشه با عبارتی مثل 4x4 یا 4WD مواجه می‌شوید. این عبارت، یکی از مهم‌ترین مشخصه‌های فنی خودروهای دو دیفرانسیل است و به نوع سیستم انتقال نیرو به چرخ‌ها اشاره دارد. اما 4x4 یعنی چه و چرا این‌قدر مهم است؟

به گزارش زومیت، عبارت 4x4 یعنی خودرو از چهار چرخ برای حرکت استفاده می‌کند و نیروی موتور به هر چهار چرخ منتقل می‌شود. در مقابل، خودروهای معمولی شهری معمولاً 4x2 هستند و این یعنی چهار چرخ دارند، اما نیرو فقط به دو چرخ می‌رسد. به‌همین دلیل به خودروهای 4x4 اصطلاحاً «دو دیفرانسیل» یا «چهار چرخ محرک» (AWD/4WD) هم می‌گویند.

سیستم 4x4 دو نوع اصلی دارد:

• 4x4 موقت (Part-Time 4WD): راننده به‌صورت دستی با اهرم یا دکمه، حالت دو دیفرانسیل را فعال می‌کند. این سیستم معمولاً در آفرودهای خالص مثل تویوتا لندکروزر سری ۷۰، پاترول یا جیپ رانگلر دیده می‌شود و روی آسفالت خشک نباید طولانی استفاده شود زیرا به دیفرانسیل و لاستیک‌ها فشار می‌آورد.
• 4x4 دائمی (Full-Time 4WD) یا AWD: نیروی موتور همیشه به هر چهار چرخ می‌رسد، اما یک دیفرانسیل مرکزی هوشمند توزیع نیرو بین محور جلو و عقب را تنظیم می‌کند. این سیستم در کراس‌اورهای مدرن مثل تویوتا راوفور، سوبارو فارستر یا لندروور دیسکاوری اسپرت رایج و برای استفاده روزمره هم مناسب است.

مزیت اصلی 4x4 افزایش چشمگیر چسبندگی چرخ‌ها به زمین در شرایط سخت است؛ شرایطی مثل برف، گل، شن، سنگ و شیب‌های تند.

در خودروهای تک دیفرانسیل وقتی یک یا دو چرخ در هوا یا روی یخ معلق می‌شوند، حرکت متوقف خواهد شد، اما در 4x4 چرخ‌های دیگر همچنان نیرو دریافت می‌کنند و خودرو راهش را ادامه می‌دهد. به‌همین دلیل خودروهای امدادی، نظامی و آفرود واقعی تقریباً همیشه 4x4 هستند.

بااین حال 4x4 معایب خودش را هم دارد که ازجمله می‌توان به وزن بیشتر، مصرف سوخت بالاتر (معمولاً یک تا سه لیتر بیشتر در هر صد کیلومتر)، قیمت خرید و هزینه‌ی نگهداری گران‌تر و پیچیدگی فنی بالاتر اشاره کرد. به‌همین دلیل بسیاری از کراس‌اورهای شهری که فقط برچسب 4x4 دارند، در عمل سیستم‌های AWD سبک و ساده‌ای دارند که برای آفرود سنگین طراحی نشده‌اند و بیشتر برای امنیت در باران و برف به کار می‌روند.

درنهایت وقتی می‌بینید خودرویی با آرم 4x4 عرضه می‌شود، سازنده می‌خواهد بگوید این خودرو توانایی بیشتری نسبت به سدان یا کراس‌اور معمولی در شرایط خارج از جاده یا آب و هوای بد دارد، اما اینکه واقعاً چقدر آفرودر است، به نوع سیستم، وجود قفل دیفرانسیل، زاویه‌های ورود و خروج، ارتفاع از زمین و لاستیک‌ها بستگی دارد. پس دفعه‌ی بعد که فروشنده گفت 4x4 فول، حتماً بپرسید دقیقاً کدام 4x4؛ دائمی یا موقت.

پیشرفته‌ترین شهرهای فناوری جهان در سال ۲۰۲۵

بیشتر بخوانید:

توصیه هایی مهم در مورد نگهداری خودرو

تماشاخانه

دو دقیقه «خشونت واقعی و بی‌رحم» در سینمای گانگستری (تماشا کنید)

بحرین چگونه از ایران جدا شد ؟ نزدیک به ۲۰۰ سال کشمکش ؛ از مرگ کریم‌خان زند تا مصاحبه عجیب شاه / وقتی شاه نگران جزایر سه‌گانه بود (فیلم)

فیلم های دیگر