روسی خان اولین سینمادار حرفه ای ایران که بود؟

عصرایران- مهدی ایوانوف معروف به روسی خان، نام ایرانی یکی از تکنیسین هایی که پس از درگذشت مظفرالدین شاه و آغاز سلطنت محمد علی شاه و کنار رفتن میرزا ابراهیم خان عکاسباشی به ریاست بخش عکاسی دارالفنون و هم چنین مقام عکاسباشی دربار دست یافته بود.

مهدی روسی خان پس از مدتی خود( در فروردین 1286) به تاسیس عکاسخانه مستقلی دست زد و به همین منظور اعلانی مبنی بر گشایش عکاسخانه مستقل خود به چاپ رسانید:

«سرکار روسی خان عکاس معروف به تازگی در اوایل خیابان علاالدوله( فردوسی فعلی) عکاسخانه به طرز فرنگستان دایر کرده و اقسام عکس های ممتاز اعلا در آن جا گرفته می شود.»

ایوانوف به خاطر عکس هایی که از نجبا و اشراف برداشته بود از محمد علی شاه لقب روسی خان دریافت کرده بود و به زودی توانست به کارش رونق دهد.

در همین زمان یعنی در سال 1286، دو روسی به افتخار ولیعهد(احمد میرزا) دو فیلم در تالار آینه ی کاخ گلستان نمایش دادند. هر یک از این جلسات بیش از 2 ساعت به طول انجامید و با صدای گرامافون همراه بود. این دو روسی بعدها چندین جلسه نمایش نیز جهت افراد سرشناس در منازل شخصی آن ها و هم چنین عروسی ها ترتیب دادند که البته در آن ها دیگر از گرامافون خبری نبود.

مدرسه دارلفنون

روسی خان به خاطر استقبالی که از کار این دو روس شد پی به اهمیت تجاری اختراع تازه برد و یک دستگاه نمایش و 15 حلقه فیلم- هر کدام بین 600 الی 800 متر- از کمپانی پاته خریداری کرد و مشغول نمایش فیلم در اندرون دربار و خانه های نجبا و اشراف گردید و بعد از مدتی هم در عکاسخانه ی خودش شروع به نمایش دادن فیلم ها کرد.

2 آگهی از شروع کار نمایش فیلم روسی خان در روزنامه حبل المتین در پاییز سال 1286 وجود دارد:

1- خیابان علاالدوله در عکاسخانه روسی خان، یک ساعت و نیم از شب گذشته تا 6 ساعت پرده های نوظهور به عمل سینه ماتوگراف که عکس متحرک تازه ترین اختراعات است تماشا می دهد- بلیط های واردین دو قران و سه قران

2 - اعلان تماشای سینه ماتوگراف عکس متحرک از اول ماه رمضان در خیابان علاالدوله عکاسخانه روسی خان هر شب دایر بود حال از اول شهر (ماه) شوال هفته دوشب ، شب دوشنبه و شب جمعه از یک ساعت از شب گذشته سرساعت معین دایر و تماشاهای نوظهور داده می شود و یک دستگاه هم برای فروش با تمام لوازمات به قیمت مناسب فروخته خواهد شد.

روسی خان بعد از مدت کوتاهی تصمیم گرفت به شکل مرتب تر و جدی تری فیلم ها را نمایش دهد و همزمان با به توپ بسته شدن مجلس در تیرماه 1387 خورشیدی، حیاط خانه جنب عکاسی خود را با قراردادن نیمکت هایی به صورت سالن درست کرد و فیلم ها را حرفه ای تر نمایش داد.

عزاداری مروارید سیاه فوتبال ایران در آبادان

بیشتر بخوانید:

خیابان فردوسی، سال 1310 (عکس)

خیابان فردوسی، تهران سال ۱۳۱۰ (عکس)

قلب لاله‌زار گرفت / سینماهای خاطره انگیز کجاست؟

تماشاخانه

دو دقیقه جلوه‌های ویژه که زبان بصری سینمای اکشن و گیم‌ها را برای همیشه تغییر داد (تماشا کنید)

دو دقیقه «خشونت واقعی و بی‌رحم» در سینمای گانگستری (تماشا کنید)

فیلم های دیگر