در پی سفر اخیر محمد بن سلمان به واشینگتن بار دیگر نگاهها به ولیعهد جوان سعودی و شیوه تعامل او با جهان مورد توجه قرار گرفته است.
به گزارش فرارو، سه شنبه شب بود که رسانههای خبری از دیدار محمد بن سلمان، ولیعهد سعودی با دونالد ترامپ در کاخ سفید خبر دادند.
اما همزمان با سفر بن سلمان به عربستان، رسانههای غربی و آمریکایی با پوشش گسترده تحولات و حواشی این سفر، در خبرهای خود از محمد بن سلمان به عنوان «حاکم بالفعل» و واقعی عربستان سعودی نام بردند. در همین ارتباط، پایگاه خبری شبکه آمریکایی «سیبیاس» نوشت ترامپ عربستان را به عنوان یک متحد اصلی خارج از ناتو تعیین کرد. ترامپ این اقدام را در ضیافت شام در کاخ سفید که به افتخار محمد بن سلمان، ولیعهد سعودی و حاکم واقعی عربستان برگزار شده بود، اعلام کرد.
همچنین بنابر تصاویری که از دیدار ترامپ و بن سلمان منتشر شده، دونالد ترامپ در جریان استقبال از محمد بنسلمان در کاخ سفید با تمجید از عملکرد ولیعهد عربستان سعودی او را «از منظر حقوق بشر باورنکردنی» توصیف کرد و گفت «او پادشاه آینده [عربستان] است.»
اما به واقع بن سلمان کیست و چطور توانست ظرف مدت کوتاهی تغییراتی بنیادین در کشوری با ریشههای سنتی ایجاد کند؟
مطابق آنچه که در پایگاه دانشنامه معتبر بریتانیکا آمده، محمد بن سلمان، زاده ۳۱ اوت ۱۹۸۵ (۹ شهریور ۱۳۶۴)، حاکم بالفعل عربستان سعودی است. او به سیاست خارجی تهاجمی، چشمانداز اقتصادی بلندپروازانه و اصلاحات اجتماعی بحث برانگیزش شناخته میشود. بن سلمان از سال ۲۰۱۷ تا کنون عنوان ولیعهد سعودی و از سال ۲۰۲۲ تا کنون به عنوان نخست وزیر عربستان فعالیت دارد. او قبلا و در سالهای ۲۰۱۵ تا ۲۰۲۲ به عنوان وزیر دفاع مشغول به کار بود. او فرزند سلمان بن عبدالعزیز، پادشاه عربستان و «فهده بنت فلاح بن سلطان آل حثلین» همسر سوم ملک سلمان است.
«مجله آمریکایی تایم» در ۸ سپتامبر ۲۰۲۵ (۱۷ شهریور ۱۴۰۴) در مطلبی به قلم «علی شهابی» نویسنده و تحلیلگر سعودی به اصلاحات محمد بن سلمان پرداخت. در این یادداشت آمده است: «در سال ۲۰۱۴ من کتابی با عنوان «پادشاهی سعودی» نوشتم که در حقیقت این کتاب نگاهی بدبینانه به چشمانداز بلندمدت عربستان داشت. در آن کتاب آمده بود که پس از دههها زندگی تحت زعامت رهبری که کار اندکی انجام داده بود، من به صراحت نتیجه گرفتم که پادشاهی عربستان نیاز به یک رهبر اصلاح گرای واقعی دارد؛ فردی که تمایل داشته باشد تا کل سیستم، جامعه و اقتصاد را بازسازی کند. در ژانویه ۲۰۱۵ سلمان بن عبدالعزیز به قدرت رسید و بلافاصله پسرش محمد بن سلمان را به منظور راه اندازی اصلاحاتی گسترده قدرتمند ساخت. در ماه اوت سال جاری محمد بن سلمان ۴۰ساله یک دهه میشود که در قدرت حضور دارد و امروز تقریبا عربستان دیگر از آن عربستانی که ۱۱ سال پیش (در سال ۲۰۱۴) من در خصوص آن نوشتم، قابل تشخیص نیست.»
اما یکی از اصلاحات جنجالی ولیعهد جوان سعودی که بازتاب فراوانی نیز در سطح جهان داشت، اصلاحاتی بود که او در خصوص زنان به خصوص اعطای حق رانندگی به آنها ایجاد کرد. این اصلاحات از این منظر بسیار پراهمیت بود که جامعه عربستان تا پیش از آن جامعهای سنتی به شمار میرفت و انجام چنین اصلاحاتی در خصوص حقوق زنان بسیار چشمگیر به نظر میآمد.
در همین ارتباط مجله ایتالیایی گراتسیا (Grazia) در گزارشی به هفت اصلاحات مهم از سوی محمد بن سلمان در عربستان اشاره کرد. در این گزارش به هفت تغییر مهم برای زنان در عربستان سعودی تحت رهبری محمد بن سلمان پرداخته شده و آمده است: «اگر یک چیز باشد که در چند سال گذشته از پادشاهی عربستان سعودی دیده باشیم، تعهد سرسختانه این کشور به پیشرفت و رشد است. از گشودن مرزها به روی گردشگران گرفته تا برنامههای بلندپروازانه برای تنوع اقتصادی، تغییر در عربستان سعودی تحت رهبری ولیعهد محمد بن سلمان در چند سال گذشته، چیزی فراتر از کتابها بوده است.»
این نشریه سپس در گزارش خود هفت تغییر مهم و عمده برای زنان را چنین برمیشمرد: ۱- برداشتن ممنوعیت رانندگی برای زنان ۲- برداشتن الزام پوشش سر (حجاب) برای زنان ۳- جرم انگاری آزار جنسی ۴- اصلاحاتی در قانون حق طلاق و حضانت ۵- رفت و آمدهای نامحدود (بدون نیاز به حضور همسر) و اجازه مسافرت و ورود به استادیومهای ورزشی بدون قیمومیت مردان برای زنان بالای ۲۱ سال ۶- حذف شکاف موجود در پرداخت دسمتزد میان مردان و زنان ۷-حضور زنان در مناصب قدرت.