عصر ایران ــ بارشهای سیلآسا که از روز شنبه ۲۹ شهریور در مناطق شمالی ایران آغاز شده بود، روز یکشنبه ۳۰ شهریور به غرب مازندران رسید و خسارات قابلتوجهی به بار آورد. هواشناسی پیشتر با صدور هشدار نارنجی، نسبت به وقوع سیل در استانهای شمالی از گلستان تا گیلان هشدار داده و از کوهنوردان و گردشگران خواسته بود از حضور در کنار رودخانهها خودداری کنند. همچنین اعلام شده بود که ارتفاع امواج در سواحل به ۲ متر میرسد و این هشدارها حتی سواحل جنوبی از جمله خوزستان، بوشهر، هرمزگان و تنگه هرمز را نیز در بر میگرفت.
فیلمی از سلمانشهر (متلقو) منتشر شده که نشان میدهد خیابانهای این شهر، بهویژه در نزدیکی شهرداری، غرق در آب شده و روانآبها در حال ورود به مغازهها هستند. شهروندی که این فیلم را ضبط کرده، از نبود ستاد بحران در محل گلایه دارد. تصاویر دیگری از چالوس نشاندهنده خیابانهایی است که کاملاً زیر آب رفتهاند. همچنین آسفالت خیابانها در متلقو به دلیل شدت سیل و مواد همراه آن تخریب شده است.
در ارتفاعات قشلاق گلستان، فیلمی تکاندهنده از لحظهای که سیل خودرویی را با خود میبرد، منتشر شده است. در آستارا (گیلان) نیز بارندگی شدید، خیابانها را به صحنهای شبیه شهر ونیز ایتالیا تبدیل کرده است. این بارندگیها همچنین پرده از تخلفات شهرسازی در این مناطق برداشته؛ نبود نظارت بر ساختوسازها باعث شده سطح برخی ساختمانها پایینتر از معابر باشد که این امر خسارات سیل را تشدید کرده است.
سالهاست که ساختوسازهای غیراصولی و تخلفات در ضوابط معماری و شهرسازی در شهرهای شمالی ایران بحثبرانگیز بوده است. تصاویر منتشرشده نشان میدهد که شهرها برای مقابله با روانآبها آمادگی نداشتند و معابر، جویها و پلها به دلیل عدم پاکسازی، توانایی مدیریت سیلاب را نداشتند. این در حالی است که هواشناسی از پیش نسبت به این مخاطرات هشدار داده بود، اما ظاهراً شهرداریهای شهرهای شمالی به این هشدارها توجه کافی نکردهاند.
در کنار سیل در مناطق شمالی، فیلمی غمانگیز از اصفهان منتشر شده که نشاندهنده وخامت اوضاع در این شهر است. خشک شدن زایندهرود، کانونهای گرد و خاک را به داخل شهر کشانده و طوفانهای اخیر خاک و غبار را در خیابانها پراکنده کرده است. هواشناسی هشدار داده بود که شهرهای غیربارانی در مجاورت کانونهای گرد و خاک با این پدیده مواجه خواهند شد. کارشناسان هشدار میدهند که در صورت تداوم بیتوجهی به این بحران، ممکن است در آینده ساکنان اصفهان مجبور به تخلیه شهر شوند.
این سیلابها و طوفانها بار دیگر ضرورت توجه به زیرساختهای شهری، مدیریت بحران و رعایت اصول شهرسازی را در ایران گوشزد میکند.