عصر ایران؛ محمد حسن گودرزی- "اقتصاد ایران هماکنون در کف خود فعالیت میکند و شرایط فعلی نشاندهنده ادامه وضعیت موجود بدون چشمانداز رونق است."
سهراب دلانگیزان عضو هیأت علمی و استاد تمام گروه اقتصاد دانشگاه رازی در گفتوگو با با عصرایران آثار اجرای مکانیسم ماشه بر اقتصاد ایران را بررسیده است.
او در پاسخ به پرسشی درباره وضعیت اقتصادی کشور با توجه به نوسانات سیاسی و مذاکرات بینالمللی، تصریح کرد: اقتصاد ایران در شرایط بحرانی قرار دارد. این اقتصاد هم تحت فشارهای شدید تحریمی بینالمللی و هم تحت محدودیتها و کنترلهای شدید داخلی است.
استاد تمام گروه اقتصاد دانشگاه رازی ادامه داد: اقتصاد ایران تقریبا بیست سال است در همین وضعیت ادامه میدهد و تنها در دو سال اجرای برجام، یعنی سالهای ۱۳۹۵ و ۱۳۹۶، فرصت تنفسی نسبی داشته است. از سال ۱۳۹۰ تاکنون، به جز آن دو سال، هیچ فضای نفسی برای اقتصاد وجود نداشته و اکنون اقتصاد در پایینترین و کوچکترین اندازه خود فعالیت میکند.
وی درباره چشمانداز اقتصادی ایران گفت: اقتصاد ایران در کف خود قرار دارد و بدتر شدن وضعیت به صورت سقوط ناگهانی رخ نخواهد داد، بلکه تنها درصد محدودی فشار بیشتر ایجاد خواهد شد. اقتصاد ایران هماکنون در کف خود فعالیت میکند و شرایط فعلی نشاندهنده ادامه وضعیت موجود بدون چشمانداز رونق است.
دل انگیزان در مورد اجرای مکانیسم ماشه اظهار کرد: عملاً تمامی تحریمها از سال ۱۳۹۷ اعمال شدهاند و مکانیزم ماشه تحریمهای جدیدی ایجاد نمیکند بلکه تحریمهای موجود را مشروعیت قانونی میبخشد. پیشتر و از سالها قبل تحریمهای نفتی، تحریم بانکها، بانک مرکزی، سازمانهای دولتی، وزارتخانهها، شرکتهای دولتی و بخش خصوصی اعمال شده و حتی کشورهای دیگر، به جز چین، خرید نفت خود را از ایران به صفر رساندهاند.
وی خاطرنشان کرد: این تحریمها پیش از این به شکل یکجانبه و زورگویی اعمال میشدند و مکانیزم ماشه آنها را از منظر مقررات بینالمللی به نوعی به صورت قانونی تبدیل میکند.
این اقتصاددان درباره عملکرد دولت پزشکیان گفت: برای ارزیابی عملکرد دولت جدید باید آن را با دولتهای پیشین ایران مقایسه کرد، نه دولتهای خارجی. دولت سیزدهم پیش از این با بحرانهای گسترده اقتصادی و ساختاری مواجه بود؛ شامل کسر بودجههای سنگین، ناکارآمدیهای دستگاههای دولتی و اداری، و افزایش ردیفهای بودجه غیرمولد و غیر بهرهور که پشتوانه کالای عمومی نداشتند.
وی افزود: این دولت اقدام به آشکارسازی و شفافسازی ردیفهای بودجه کرده است. ردیفهایی که پیش از این وجود داشتند اما آشکار نبودند، اکنون تبدیل به ارقام ریالی شدهاند و حجم بودجه ظاهراً دو برابر شده است، در حالی که افزایش واقعی در بودجه رخ نداده است. این شفافسازی نشان میدهد که بسیاری از ردیفهای بودجه غیرمولد هستند و باید حذف شوند.
استاد تمام گروه اقتصاد دانشگاه رازی تصریح کرد: بسیاری از بودجهها کالا یا خدماتی تولید نمیکنند که وظیفه دولت باشد و این بودجهها نقش تولید کالای عمومی ندارند. با این حال، شفافسازی دولت قدم مهمی در مسیر اصلاحات است و نشاندهنده آگاهی رئیسجمهور نسبت به مشکلات ساختاری است. در حوزه انرژی و سایر منابع، اصلاحات ساختاری آغاز شده است. به عنوان مثال، مصرف انرژی، شامل بنزین و برق، که پیشتر حجم زیادی از منابع مصرفی را اشغال میکردند، اکنون آشکار شدهاند.
وی در پاسخ به پرسشی درباره اراده دولت برای اصلاحات اقتصادی توضیح داد: اراده برای اصلاح وجود دارد و رئیسجمهور علناً آن را اعلام کرده است. اما توان اجرایی و قدرت اعمال نظر دولت محدود است و ساختار نهادی و توزیع قدرت در کشور مانع از اجرای کامل اصلاحات میشود.
دلانگیزان در پایان گفت: اصلاح واقعی سه مرحله دارد: تشخیص مشکل، اراده برای اصلاح و اجرای عملیاتی. دولت پزشکیان مرحله اول و دوم را آغاز کرده، اما برای اجرای کامل اصلاحات نیازمند بازگرداندن قدرت اجرایی از دست رفته است تا بتواند سیاستهای اصلاحی را عملی کند.
پربیننده ترین پست همین یک ساعت اخیر