"انقلاب صنعتی چهارم"ِ ایران با کمک چین

عصر ایران ؛ خوان کول- استاد دانشگاه میشیگان آمریکا* -

با توجه به اینکه چشم‌انداز نیروگاه‌های هسته‌ای جدید ایران پس از بمباران سایت‌های غنی‌سازی هسته‌ای غیرنظامی توسط اسرائیل و آمریکا مبهم به نظر می‌رسد و با توجه به نیاز به صادرات گاز فسیلی به جای مصرف داخلی، رهبران تهران بالاخره برای تولید برق به انرژی‌های تجدیدپذیر روی آورده اند. مسعود پزشکیان، رئیس جمهوری ایران، این هفته گفت که ایران از زمان روی کار آمدن او، یک گیگاوات ظرفیت خورشیدی نصب کرده است.

ایران روابط نزدیکی با چین دارد، کشوری که در تلاش برای تبدیل شدن به اولین کشور برقی پیشرفته جهان است و تهران پنل‌های خورشیدی خود را از آن کشور وارد می‌کند. ایران در حال انتخاب شرکت‌های چینی برای نصب نیروگاه‌های خورشیدی و راه‌اندازی سیستم‌های ذخیره انرژی باتری (BESS) است.

در دهه 1950، زمانی که مصر و ایران برای نصب تاسیسات بزرگ برق به کمک نیاز داشتند، به ایالات متحده، که در آن زمان پیشرفته‌ترین کشور جهان بود، روی آوردند. اکنون، در دنیای پس از ترامپ ، تشکیلات علمی ایالات متحده فلج شده است و ایالات متحده به طور گسترده به عنوان یک سرکوبگر عقب‌مانده و ستیزه‌جو دیده می‌شود و کشورهای خاورمیانه چین را به عنوان شریک توسعه خود ترجیح می‌دهند.

علاوه بر این، عباس علی‌آبادی، وزیر نیرو ایران، اعلام کرد که ایران تا پایان سال 7 گیگاوات انرژی خورشیدی جدید نصب خواهد کرد. علی‌آبادی می‌گوید که در حال حاضر ایران در حال نصب 100 مگاوات ظرفیت خورشیدی جدید در هفته است که سالانه حدود 5 گیگاوات جدید تولید می‌کند. بنابراین او باید در حال برنامه‌ریزی برای افزایش قابل توجه این نرخ نصب باشد.

ایران سالانه حدود 94 گیگاوات برق از گاز، نفت، برق آبی و نیروگاه‌های هسته‌ای تولید می‌کند. با این حال، حدود 80 درصد از نیروگاه‌ها با گاز فسیلی کار می‌کنند. ایران تاکنون 4 گیگاوات ظرفیت تولید برق گازی را در سال جاری اضافه کرده است.

ایران، سومین تولیدکننده بزرگ گاز در جهان، روزانه حدود 24 میلیارد فوت مکعب گاز فسیلی تولید می‌کند، اما 65 درصد آن را در داخل کشور مصرف می‌کند که یکی از دلایلی است که با محدودیت‌های اقتصادی مواجه است. قطر روزانه 17 میلیارد فوت مکعب گاز تولید می‌کند، اما تقریبا تمام آن را صادر می‌کند، بنابراین یکی از ثروتمندترین کشورهای جهان است - با صندوق ثروت ملی 557 میلیارد دلاری.

اگر ایران می‌توانست برق خود را از انرژی خورشیدی تولید کند و بیشتر گاز خود را به خارج از کشور بفروشد، کشوری بسیار ثروتمندتر می‌شد. در حال حاضر عراق و ترکیه بیشتر گاز فسیلی صادراتی ایران را مصرف می‌کنند.

بنابراین، 1 گیگاوات انرژی خورشیدی تنها کمی بیشتر از 1 درصد از کل است، اما این یک نقطه شروع است. اگر ایران واقعا بتواند امسال 7 گیگاوات انرژی خورشیدی جدید تولید کند، ممکن است گذار به انرژی‌های تجدیدپذیر برای تولید برق داخلی را آغاز کند.

نیمی از تولید برق در بخش دولتی و نیمی دیگر خصوصی است. به نظر می‌رسد علی‌آبادی انقلاب خورشیدی را فرصتی برای بخش خصوصی می‌داند تا نقش خود را در بازار برق گسترش دهد. 
وی به نقش بسیار مهم بخش خصوصی اشاره کرده و گفته: هر کاری که بخش دولتی در حال حاضر انجام می دهد، بخش خصوصی می تواند انجام دهد و مشوق هایی برای این کار در نظر گرفته می شود."

علی آبادی تغییر جهت به سمت انرژی های تجدیدپذیر را انقلاب صنعتی چهارم توصیف می کند. ایران تعداد زیادی نیروگاه خورشیدی کوچک استانی را افتتاح کرده است که ممکن است تنها 100 یا 200 مگاوات ظرفیت داشته باشند. علی آبادی بر مزایای این بومی سازی تولید انرژی تاکید کرد.

او این را نگفته است، اما نمی‌دانم که آیا دولت ایران فکر می‌کند مزارع خورشیدی غیرمتمرکز که به شهرهای کوچک خدمات می‌دهند در برابر بمباران‌های احتمالی اسرائیل از نیروگاه‌های بزرگ متمرکز ایمن تر هستند. 

مقامات ایرانی همچنین بر ویژگی محلی BESS یا ذخیره سازی باتری تاکید می کنند که آن را مثبت می دانند. علاوه بر این، انرژی خورشیدی در مقیاس کوچک و انرژی خورشیدی روی پشت بام، هنگامی که با باتری‌ها جفت می‌شوند، می‌توانند بدون نیاز به ساخت بیشتر سیم‌های انتقال و بدون نیاز به ارتقاء آنها، برق تولید کنند.

بنا به هشدار یک وبلاگ تخصصی ایرانی، ایجاد 7 گیگاوات انرژی خورشیدی جدید به مجوز و توانایی فنی اتصال مزارع خورشیدی به شبکه بستگی دارد، که ممکن است این فرآیند را طولانی‌تر از تصورعلی‌آبادی کند. 

با این حال، ظاهرا ایران در حال حاضر هر 10 هفته یک گیگاوات انرژی خورشیدی نصب می‌کند. با کمک و مشاوره چین و پنل‌های وارداتی چینی که قیمت آنها کاهش یافته است، ایران می‌تواند با ادامه این روند به راحتی نیمی از برق خود را ظرف 10 سال از انرژی خورشیدی تولید کند.
 ------------------------------

*منبع: وبلاگ شخصی نویسنده

شمس‌آذر قزوین، متخصص بازگشت به بازی؛ ثبت رکوردی ویژه با سه تساوی متوالی

بیشتر بخوانید:

افتتاح ۹ نیروگاه خورشیدی به ظرفیت ۱۰۰ مگاوات

افتتاح هشت نیروگاه خورشیدی در پایتخت

تماشاخانه

سد مارد و زمین‌هایی که سوزاند / ۱۵ روستا در آستانه نابودی؛ مردم بین آب شور و بی‌آبی گرفتار شدند / ۴۵۰۰ هکتار زمین کشاورزی قربانی بیسوادی کارشناسان (فیلم)

سرقت قرن در آنتورپ: عملیات پیچیده سرقت از مهم ترین انبار الماس دنیا (فیلم)

فیلم های دیگر