«آیا جنگ خواهد شد»؛ چرا علاقه به طالع بینی افزایش یافته است؟

بسیاری از ما دست‌کم یک دوست داریم که پیش از وارد شدن به رابطه، طالع ماه تولد فرد مقابل را بررسی می‌کند تا ببیند چقدر با او سازگار است. هرچند این کار معمولا نوعی سرگرمی محسوب می‌شود، اما برخی افراد طالع‌بینی را بسیار جدی می‌گیرند و باور دارند که موقعیت سیاره‌ها و ستاره‌ها در زمان تولد فرد واقعا بر زندگی، شخصیت و روابط او با دیگران تاثیر می‌گذارد.

به گزارش بی بی سی، این شیوه قرن‌هاست که در کشورهایی مانند چین و هند رواج دارد. در هند حتی برخی سیاستمداران با منجمان مشورت می‌کنند تا بدانند شانس پیروزی آن‌ها در انتخابات چقدر است.

اکنون به نظر می‌رسد برخی در غرب نیز برای درک و حتی پیش‌بینی وقایع سیاسی و رخدادهای جهانی، به طالع بینی روی آورده‌اند. هرچند این کار در اروپا و آمریکا هنوز نسبتا محدود است، اما شواهدی از علاقه روزافزون به آن وجود دارد.

در تیک‌تاک انبوهی از ویدیوهایی منتشر می‌شود که اغلب از آمریکای شمالی است و طالع‌بین‌هایی را نشان می‌دهد که درباره جهان سیاست پیشگویی می‌کنند. آن‌ها اغلب در برابر نمودارهایی می‌نشینند که به گفته خودشان موقعیت خورشید، ماه و ستارگان را در زمان شکل‌گیری کشورهایی مانند آمریکا، ایران و حتی برخی کشورهای اروپایی نشان می‌دهد.

یکی از این طالع‌بینان، در ویدیویی که یک روز پس از حمله آمریکا به ایران منتشر شد، می‌گوید: «دونالد ترامپ یک خط نزولی اورانوس در ایران دارد که نشان‌دهنده روابط پرتنش است.» دیگری در همان روز پیش‌بینی می‌کند که ایران در اول یا دوم ژوئیه حمله تلافی‌جویانه انجام خواهد داد.

این‌که چنین پیش‌بینی‌هایی غالبا نادرست از آب درمی‌آید، ظاهرا نه عرضه این نوع محتوا را کاهش داده و نه تقاضا برای آن را.

در پنج سال گذشته، داده‌های «گوگل ترندز» نشان می‌دهد جست‌وجوی واژه‌هایی مانند «طالع بینی» «جنگ» بوده‌اند در دوره‌های زمانی آغاز همه‌گیری کووید در فوریه ۲۰۲۰، شروع جنگ روسیه و اوکراین در فوریه ۲۰۲۲، درگیری هند و پاکستان بر سر کشمیر در ماه مه امسال، و حملات آمریکا به ایران در اواخر ماه ژوئن، افزایش چشمگیری داشته است.

یک ایرانی ساکن لندن به من گفت هنگامی که در جنگ ماه ژوئن بمب‌ها بر فراز تهران فرود می‌آمد، او با یک طالع‌بین مشورت کرده و خواهرش در ایران نیز برای یافتن آرامش و تصویری از آینده کشور همین کار را انجام داده است.

وقتی جست‌وجوی گوگل برای واژه‌های «طالع‌بینی» و «جنگ» به اوج رسید، کاربران هند و آمریکای شمالی به طور مداوم بیشترین میزان علاقه را نشان دادند.

اما دکتر گیلن واتس، استادیار دانشگاه واترلو در کانادا و کارشناس حوزه جامعه‌شناسی فرهنگی و مذهب،می‌گوید استفاده از طالع بینی برای درک «معضلات بزرگ ژئوپلیتیک ایده بدی است». او استدلال می‌کند که «تقریبا از اساس» هیچ مدرکی برای اثبات کارایی آن وجود ندارد.

الیزا کلی، طالع‌بینی که در نیویورک زندگی می‌کند، از افزایش توجه به حوزه کاری او استقبال می‌کند، اما می‌گوید نسبت به جنبه‌های اخلاقی بخشی از محتوایی که در شبکه‌های اجتماعی منتشر می‌شود نگران است.

او به من گفت: «وقتی پای مسائلی تا این حد حساس در میان است، مثل پیش‌بینی این که آیا قرار است حمله هسته‌ای یا جنگ جهانی سوم رخ دهد، انتشار یک ویدیوی ۹۰ ثانیه‌ای احتمالا اخلاقی‌ترین شیوه برای صحبت کردن درباره چنین مسائلی نیست.»

او می‌گوید چنین ویدیوهایی جلب توجه می‌کنند، چون ماهیتی جنجالی و تحریک‌آمیز دارند.

کلی می‌گوید: «وقتی اعتبارتان را بر پایه چنین پیش‌بینی‌های جسورانه‌ای می‌گذارید، وارد بازی خطرناکی می‌شوید. این نوع طالع‌بینی چیزی نیست که من بخواهم سراغش بروم.»

با این حال، او متوجه افزایش علاقه مردم به خوانش ستاره‌ها برای توضیح رویدادهای سیاسی شده است.

این موضوع نخستین بار برای او در شب انتخابات سال ۲۰۱۶ آشکار شد، زمانی که ترامپ با پیروزی بر هیلاری کلینتون، رئیس‌جمهور آمریکا شد. او در یک مهمانی بود که برای تماشای نتایج ترتیب داده بودند و مهمان‌ها چشم به صفحه تلویزیون دوخته بودند تا این که دیدند شاخص انتخاباتی نیویورک‌تایمز برخلاف پیش‌بینی‌ها حرکت می‌کند.

کلی می‌گوید در مهمانی «آدم‌‌ها سراغ من می‌آمدند، چون طالع‌بین بودم، و می‌پرسیدند چه خبر است؟ الان باید انتظاری چه چیزی را داشته باشیم؟ نمودار هیلاری چه می‌گوید؟ نمودار ترامپ چه می‌گوید؟»

او ادامه می‌دهد: «این نخستین بار بود که به شکلی چنین ملموس و عینی با این واقعیت روبه‌رو شدم که مردم از طالع‌بینی برای درک یک رویداد سیاسی و ژئوپولیتیک از زاویه‌ای دیگر استفاده می‌کنند.»

در همین دوره بود که کَسی لِونتال به طالع‌بینی روی آورد تا نشانه‌هایی درباره موج شیوع بعدی بیابد. در آن زمان هر دو والدینش به سرطان مبتلا بودند و تحت درمان قرار داشتند.

توصیه‌های او به والدینش مطابق با توصیه مقام‌های بهداشتی بود، اما او می‌گوید از موقعیت سیاره‌ها به عنوان راهنما استفاده می‌کرد تا به والدینش بگوید چه زمانی باید هوشیارتر باشند و احتیاط بیشتری کنند.

وقتی این موضوع را با او مطرح کردم که طالع‌بینی هیچ‌گونه پایه علمی ندارد، او نگاه خود این‌گونه توصیف کرد: «مثل چیزی است که در جعبه ابزار خود دارید و وقتی می‌خواهید به درک‌تان از موقعیت موجود عمق بیشتری ببخشید، آن را بیرون می‌کشید.»

او به من گفت که درک سیاست آمریکا هم «تا حدی» از طالع‌بینی استفاده کرده است.

او افزود: «جدول تولد [ترامپ] هیچ سیاره‌ای در نشانه‌های خاکی ندارد. ماه تولد او [سیاره احساسات و تفسیرهای عاطفی] در صورت فلکی قوس [نشانه آتش] قرار دارد که توضیح می‌دهد چرا احساسات آتشین و رفتارهای آنی در او زیاد بروز می‌کنند.»

معنویت یا مذهب؟

دکتر واتس می‌گوید: «از نظر فنی می‌توان استدلال کرد که طالع‌بینی جنبه معنوی، و حتی به صورت بالقوه مذهبی، دارد.»

او توضیح می‌دهد: «افرادی که به سراغ طالع‌بینی می‌روند، دست‌کم این پیش‌فرض را دارند که نوعی نظم کیهانی فراگیر وجود دارد که به شکلی معنادار بر زندگی شخصی آنها تاثیر می‌گذارد.»

با این حال رویکردها به طالع‌بینی در نقاط مختلف جهان متفاوت به نظر می‌رسد.

در هند، بسیاری طالع‌بینی را کاملا جدی و عینی تلقی می‌کنند. برای نمونه «تطبیق طالع» در ازدواج به‌طور گسترده‌ای رواج دارد؛ روشی که از طریق آن میزان سازگاری یک زوج برای ازدواج سنجیده می‌شود و نظر طالع‌بین می‌تواند تصمیم خانواده‌ها برای پیش بردن مراسم یا برهم زدن آن را تعیین کند.

در مقابل، دکتر واتس می‌گوید در غرب طالع‌بینی به گونه‌ای به کار می‌رود که هر فرد می‌تواند آن را بنا بر برداشت و تفسیر شخصی خود معنا کند.

او می‌افزاید: «وقتی مردم به نشانه‌های طالع‌بینی رجوع می‌کنند، معمولا این کار را به شیوه‌ای بدون تعصب و انعطاف‌پذیر انجام می‌دهند. افراد می‌توانند پیش‌بینی یا جدول خود را بخوانند و خودشان تصمیم بگیرند تا چه اندازه آن را جدی بگیرند. این رویکرد چارچوبی کلی برای جهت‌گیری فراهم می‌کند، اما الزام‌آور نیست.»

پاسخ‌های ساده برای زمان‌های دشوار؟

با وجود تیترهایی که از افزایش محبوبیت طالع‌بینی در غرب خبر می‌دهند، داده‌های مرکز پژوهشی پیو نشان می‌دهد شمار افرادی که در آمریکا از آن استفاده می‌کنند تقریبا ثابت مانده است. در سال‌های ۲۰۱۷ و ۲۰۲۴، حدود ۲۷ درصد مردم آمریکا گفته‌اند به طالع‌بینی باور دارند.

پس چرا این تصور وجود دارد که باور به طالع‌بینی بیشتر شده، در حالی که داده‌ها چیز دیگری می‌گویند؟

دکتر واتس استدلال می‌کند که پیش‌تر، دین و معنویت موضوعاتی نبودند که معمولا بتوان در جمع یا رسانه‌ها درباره آن صحبت کرد. اما انتخاب ترامپ به ریاست‌جمهوری آمریکا در سال ۲۰۱۶ «تغییرات رادیکالی در چشم‌انداز سیاسی» به وجود آورد.

او می‌گوید: «امروز درباره چیزهایی صحبت می‌کنیم که پیش‌تر فکر نمی‌کردیم بتوانیم درباره آنها اظهار نظر کنیم. به همین دلیل مردم اکنون راحت‌تر و آشکارتر می‌گویند که از طالع‌بینی مشورت می‌گیرند.»

به گفته دکتر واتس برای بسیاری افراد طالع‌بینی می‌تواند نوعی سرگرمی، آرامش یا راهنمایی فراهم کند. رخدادهای جهانی آن‌قدر پیچیده‌اند که حتی کارشناسان هم نمی‌توانند همه‌چیز را درک کنند. اما به باور او استفاده از طالع‌بینی برای فهم بحران‌های مختلف خطر آن را دارد که جهان قطبی‌شده ما را بیش از پیش متلاشی کند.

با این حال، او جذابیت این گرایش را درک می‌کند.

دکتر واتس می‌گوید: «ما در محاصره مشکلات سختی هستیم که هیچ راه‌حل ساده‌ای ندارند و همین باعث می‌شود نوعی تمایل غریزی برای یافتن پاسخ‌های ساده شکل بگیرد.»

ب‌ ام‌ و iX3 جدید رونمایی شد؛ آغاز عصر «نویه کلاسه» با یک محصول بسیار مهم در تاریخ کمپانی آلمانی (+عکس)

تماشاخانه

با نسل ساندویچی آشنا شوید ؛ نسلی میان دو فشار اجتماعی بزرگ (فیلم)

آزمایش «جهان موش‌ها» و نتیجه‌ای تکان دهنده در مورد رشد جمعیت / هشدار جدی به انسان (فیلم)

فیلم های دیگر