عصر ایران ؛ رسول مجیدی - پنجره نقل و انتقالات امسال اروپا حسابی رکوردشکن بود. در انگلیس لیورپول در فاصله چندهفته دوبار رکورد بازار نقل و انتقالات باشگاههای بریتانیایی را شکست. این تیم در نهایت چیزی نزدیک به نیم میلیارد یورو هزینه کرد. رقبای دیگر هم البته دستخالی از بازار برنگشتند.
امسال از ۱۰ خرید گرانقیمت بازار نقل و انتقالات، ۸ تای آنها متعلق به تیمهای انگلیسی بود و یکی متعلق به بایرن مونیخ(بخاطر خرید لوییز دیاز از لیورپول). ولی شاید مورد جالب در لیست گرانقیمتترینها، مورد شماره ششم باشد: ویکتور اوسیمن با ۸۷ میلیون دلار راهی گالاتاسارای ترکیه شد. این یک اتفاق غیرمعمول است که یک باشگاه ترکیهای بتواند تا این حد پول در بازار هزینه کند. واقعا در فوتبال ترکیه چه خبر است؟
هزینه انتقال ۸۷ میلیون دلاری اوسیمن از ناپولی به گالا، یک رکورد بینظیر در فوتبال ترکیه است. رکورد گرانقیمت ترین نقل و انتقال ترکیه تا پیش از در اختیار یوسف النصیری بود که با ۲۲ میلیون دلار به باشگاه فنرباغچه رفته بود. یعنی گالا در تابستان امسال این رکورد را بیش از سه برابر افزایش داده.
اوسیمن در ترکیه سالانه ۱۵ میلیون یورو درآمد خالص خواهد داشت و دریافتی او در حد بازیکنان برجسته لیگهای معتبر خواهد بود. این البته تنها انتقال مهم امسال ترکیه نیست. رقبای دیگر هم دستمزدهای خوبی به ستارههای خارجیشان میدهند. ۳ باشگاه بزرگ فنرباغچه، بشیکتاش و گالاتاسارای در یکی دو فصل گذشته موفق شدهاند بازیکنان قرضی اما گران زیادی را از اروپا و حتی لیگ عربستان -که خودش بازار را به هم ریخته- جذب کند.
سوپرلیگ ترکیه تا چندسال پیش تنها برای بازیکنانی جذاب بود که به پایان دوران حرفهای خودشان رسیده بودند اما با تغییراتی که رجب طیب اردوغان، رییسجمهور فوتبالدوست ترکیه در قوانین کشور بوجود آورده، مالیات بازیکنان فوتبال تنها ۲۰ درصد خواهد بود و آنها علیرغم داشتن درآمدهای میلیوندلاری دیگر لازم نیست پله آخر مالیات در ترکیه را بپردازند و همین موضوع ترکیه را برای خیلی از فوتبالیستها جذاب کرده. شاید بخاطر همین است که میانگین سنی بازیکنانی که این تابستان توسط سه تیم بزرگ استانبولنشین جذب شدند، تنها ۲۶ سال است.
موضوع اما وقتی جالبتر میشود که بدانیم یکی از دلایل اصلی توانایی این باشگاهها برای جذب بازیکنان برجسته ممکن است به مشکلات اقتصادی ترکیه مرتبط باشد! اردوغان باوجود تورم سرسامآور که حتی به ۸۵درصد هم رسید، برای مدت طولانی نرخ بهره را پایین نگه داشته است. ضمنا ارزش لیر نسبت به ۴ سال قبل نسبتا یکچهارم شده. اما مساله اینجاست که تیمهای بزرگ ترکیه درآمد زیادی به یورو دارند.
تحلیلگران تخمین میزنند که گالاتاسرای در فصل ۲۰۲۳-۲۴ از لیگ قهرمانان اروپا ۳۲ میلیون یورو درآمد داشته و سه تیم استانبولی در مجموع ۴۵ میلیون یورو از بازی در رقابتهای مختلف اروپایی کسب کردهاند. ضمنا آنها در چندسال گذشته ستارههای جوانشان را هم به قیمتهای خوبی به باشگاههای دیگر فروختهاند.
خلاصه لیر ضعیف به تیمها کمک کرد تا بدهیها و هزینههای داخلی خود را با اتکا به درآمدهای ارزیشان کاهش دهند. اگر بخواهیم این موضوع را با ادبیات رایج در دنیای سیاست خودمان توضیح دهیم، باید بگوییم باشگاههای ترکیهای کاسب تحریم هستند. وقتی بدهی باشگاههای ترکیهای را با یورو میسنجیم، متوجه میشویم آنها بین سالهای ۲۰۱۹ تا ۲۰۲۳ موفق شدهاند ۱۹ درصد از بدهیهایشان را کاهش دهند و این در حالی است که بدهیهای تیمهای اروپایی در همین بازه به طور متوسط ۴۰ درصد افزایش داشته.
این البته تیزهوشی مدیران فوتبالی در ترکیه را هم نشان میدهد. باشگاهها با یوروهایی که در اختیار داشتند، سرمایهگذاری کردند. همین امضای قراردادهای قرضی یکساله با بازیکنان نخبه اروپایی، حتی با دستمزدهای یورویی بالا هم هوشمندانه است. این کار به باشگاهها کمک میکند تا در رقابتهای اروپایی پیشرفت کنند و درآمد یورویی بیشتری کسب کنند. ضمنا برای باشگاه تعهدات بلندمدت هم به همراه نخواهد داشت و اگر دوباره اوضاع اقتصادی به هم بریزد، میتوانند خیلی راحت در پایان فصل از شر بازیکن هزینهسازشان خلاص شوند.
اوسیمن البته یک استثنا است. گالاتاسرای با او قراردادی ۴ساله امضا کرده. آنها پارسال او را به صورت قرضی گرفتند و وقتی دیدند در ۳۰ بازی برایشان ۲۶ گل زده و یکی از دلایل قهرمانی تیمشان در سوپرلیگ بوده، قرارداد را دائمی کردند. خلاصه که مدیریت خوب بعضی وقتها همه چیز است!