عصر ایران/ سواد زندگی؛ مریم طرزی- محیط کار مدرن، در حالی که فرصتهایی را ارائه میدهد، اغلب هزینههای سنگینی را تحمیل میکند و منجر به یک اپیدمی خاموش میشود: فرسودگی شغلی.
این ترکیب ناتوانکننده از خستگی عاطفی، بدبینی و احساس ناکارآمدی نه تنها افراد را تضعیف میکند؛ بلکه بهرهوری و فرهنگ سازمانی را نیز از بین میبرد.
برای تشخیص و سنجش این پدیده پیچیده، یک ابزار دقیق ضروری است. پرسشنامه فرسودگی شغلی ماسلاچ The Maslach-Burnout-Inventory (MBI) دقیقاً همان ابزار است.
این ابزار به عنوان ابزاری قطعی برای ارزیابی سه بُعد اساسی فرسودگی شغلی، بینشهای ارزشمندی در مورد علل اساسی استرس مرتبط با کار نیز ارائه میدهد و نیز به صورت یک فشارسنج حیاتی برای اندازهگیری میزان مشارکت کارکنان و وجود نارضایتی عمیق شغلی عمل میکند.
پرسشنامه فرسودگی شغلی ماسلاچ ابزاری است که سطوح فرسودگی شغلی را اندازهگیری میکند. استفاده از آن ساده و آسان است. حتی میتوانید خودتان آن را انجام دهید.
پرسشنامه فرسودگی شغلی ماسلاچ ابزاری برای سنجش فرسودگی شغلی یا سندرم فرسودگی شغلی است. این وضعیتی است که در آن فرد استرس مزمن را تجربه میکند. اساساً، این وضعیت در آنها به صورت یک نگرش منفی مداوم نسبت به محیط خود بروز میکند.
وقتی فردی فرسودگی شغلی را تجربه میکند، احساس خستگی دائمی میکند. در عین حال، در خواب یا استراحت کافی مشکل دارد.
علاوه بر این، آنها تحریکپذیر میشوند، از کار خود کنارهگیری میکنند و بهرهوری خود را کاهش میدهند.
در درازمدت، فرسودگی شغلی میتواند عواقب واقعاً جدی برای فرد داشته باشد.
به عنوان مثال، خطر ابتلا به بیماریهای قلبی عروقی، دیابت و عفونتها را افزایش میدهد.
همچنین میتواند منجر به حالت خستگی مزمن شود که در برخی موارد برگشتناپذیر است.
پرسشنامه فرسودگی شغلی وسیلهای برای تشخیص این است که آیا کسی از سندرم فرسودگی شغلی رنج میبرد یا خیر.
"گاهی اوقات مهمترین کاری که میتوانید انجام دهید استراحت است."
-مارک بلک-
آزمایشهای متعددی برای ارزیابی فرسودگی شغلی وجود دارد. با این حال، پرسشنامه فرسودگی شغلی ماسلاچ یکی از کاملترین آنهاست.
به همین دلیل، متخصصان اغلب از آن استفاده میکنند. کریستینا ماسلاچ، روانشناس آمریکایی، این ابزار را در سال ۱۹۸۱ با همکارانش سوزان ای. جکسون و مایکل پی. لیتر طراحی کرد.
این پرسشنامه شامل ۲۲ مورد به شکل جملاتی است که با نگرشها و احساساتی که فرد نسبت به کار خود تجربه میکند، مرتبط است.
هدف آن اندازهگیری شدت و فراوانی تجربه علائم خاص مربوط به فرسودگی شغلی است.
خستگی مفرط. احساس خستگی ناشی از الزامات کاری.
مسخ شخصیت. فاصله گرفتن یا عدم علاقه به کار.
تحقق شخصی. احساس کارایی و تکامل نیروی کار.
MBI از فرد میخواهد که هر یک از ۲۲ جمله آن را از ۰ تا ۶ نمره دهد، با توجه به فراوانی تجربه آن موقعیت.
آنها باید پرسشنامه را در مدت زمان بین ده تا ۱۵ دقیقه تکمیل کنند. حداکثر نمرهای که میتوانند کسب کنند ۱۳۲ است.
هرچه نمره نهایی بالاتر باشد، احتمال فرسودگی شغلی، به جز در زمینه تحقق شخصی، بیشتر است.
همچنین برخی از مقادیر به عنوان مرجع در نظر گرفته میشوند تا نشان دهند که اگرچه ممکن است سندرم فرسودگی شغلی به معنای دقیق وجود نداشته باشد، اما نشانههای قوی وجود دارد که میتواند در حال شکلگیری باشد.
بنا بر مقاله منتشره در نشریه Ciencia & trabajo ، سه نسخه از MBI وجود دارد.
اولین مورد، پرسشنامه خدمات انسانی MBI-HSS است. این پرسشنامه برای استفاده متخصصان خدمات انسانی طراحی شده است.
این نسخه کلاسیک است که شامل ۲۲ مورد است که به ۳ زیرمقیاس تقسیم شدهاند.
نسخه دوم، پرسشنامه مربیان MBI-ES است. این پرسشنامه برای متخصصان آموزش استفاده میشود. در اینجا، کلمه بیمار به دانشجو تغییر یافته است، زیرا زمینه متفاوت است. این نسخه ساختار مشابهی با MBI-HSS دارد. همچنین سه زیرمقیاس مشابه را حفظ میکند.
در نهایت، پرسشنامه عمومی MBI-GS وجود دارد که یک نسخه عمومیتر است. اگرچه ساختار مشابه دو نسخه قبلی را حفظ میکند، اما فقط شامل ۱۶ مورد است. سه زیرمقیاس به عنوان کارآمدی شخصی، خستگی و بدبینی شناخته میشوند.
همچنین لازم به ذکر است که یک پرسشنامه چهارم MBI نیز وجود دارد که برای زبانآموزان بزرگسال طراحی شده است.
این پرسشنامه، پرسشنامه عمومی MBI برای دانشآموزان (MBI-GS [S]) است.
تحقیقی در دانشگاهی ایتالیایی نشان داد که این یک آزمون معتبر و قابل اعتماد برای سنجش خستگی در دانشجویان است.
در ادامه، برخی از نقاط قوت MBI را که در مجله Ciencia & trabajo برجسته شدهاند، بررسی خواهیم کرد.
1. این پرسشنامه در سطح بینالمللی پذیرفته شده است. این امر امکان مقایسه نتایج از جمعیتها و فرهنگهای مختلف را برای طراحی استراتژیهای پیشگیری و مداخله بهتر فراهم میکند.
2. دارای اعتبار همزمان است. این نوع اعتبار، همبستگی یک آزمون را با معیار دیگری که قبلاً شناخته شده است، اندازهگیری میکند. در این راستا، همبستگیهایی بین مقیاسهای رفتاری مختلف با MBI مشاهده شده است.
3. دارای اعتبار واگرا است. این اعتبار تضمین میکند که سازههای آزمون با سازههایی که نباید باشند، مرتبط نیستند. در واقع، ارتباطات ناخواسته میتوانند نتایج مورد انتظار را تغییر دهند، به همین دلیل این واگرایی ضروری است.
در مورد این نوع آخر اعتبار،یک مطالعه انجام شده با پرستاران نشان داد که پرسشنامه فرسودگی شغلی ماسلاچ، اعتبار واگرا (یا تشخیصی) بالایی بین زیرمقیاسهای خستگی عاطفی، رضایت شخصی و مسخ شخصیت دارد.
علاوه بر این، این ابزار، ابزاری معتبر برای اندازهگیری سطح فرسودگی شغلی پرستاران شاغل در بیمارستانها است.
کارشناسان این ابزار را بسیار قابل اعتماد میدانند. پایایی در روانسنجی به ثبات نتایج در اندازهگیریهای مختلف اشاره دارد.
یک آزمون در صورتی قابل اعتماد است که وقتی چندین بار روی یک فرد اعمال شود، در اندازهگیریهای مختلف نتایج مشابه یا تقریبی به دست دهد. یک مطالعه گزارش داد که سه زیرمقیاس MBI از پایایی بالایی برخوردارند.
فرسودگی شغلی سندرمی است که میتواند زندگی فرد را تغییر دهد. در واقع، چندین مطالعه، پیامدهای منفی فرسودگی شغلی را در سطوح جسمی، روانی و شغلی برای مبتلایان نشان میدهند.
این امر تشخیص به موقع آن را ضروری میکند. MBI برای این امر ایدهآل است.
در نهایت، اگر فردی در پرسشنامه فرسودگی شغلی نمره بالایی کسب کند، باید به یک متخصص سلامت روان مراجعه کند.
آنها میتوانند استراتژیای را برای جلوگیری از افزایش بیشتر مشکل طراحی کنند. علاوه بر این، آنها به علل و پیامدهای احتمالی آن نیز خواهند پرداخت.
نکته: لازم به ذکر است که نسخه اصلی و نیز نسخه ترجمه شده به فارسی این پرسشنامه در برخی از سایت ها موجود است. با جستجو در گوگل می توانید به این پرسشنامه دسترسی پیدا کنید و برای بررسی وضعیت خود، آن را تکمیل کنید.
کانال تلگرامی سواد زندگی: savadzendegi@