روزی که گزارش شد شاید ورزشگاه آزادی ۳۰ هزار کشته دهد/ روایت فردوست از قصور فرمانفرمائیان

عصر ایران - حسین فردوست متولد سال ۱۲۹۶ و متوفی به سال ۱۳۶۶ ارتشبد نیروی زمینی ایران در پیش از پیروزی انقلاب اسلامی سال ۱۳۵۷ بود. او در زمره افرادی بود که بسیار مورد وثوق محمدرضا پهلوی قرار داشت و بر پایه این اعتماد بر مسند مسئولیتهای مهمی قرار گرفت که یکی از آن ها ریاست بازرسی شاهنشاهی بود که در سالهای پایانی دوره پهلوی جزو مسئولیت های او بود.  

به گفته خودش در زمان عهده دار بودن این مسند او بارها به پرونده های فساد و قصور زیادی برخورد که برخی از آن ها بعد از گذشت چند دهه هنوز شگفت آور هستند. در این مجال به ذکر خاطرات او از پرونده ورزشگاه یک صد هزار نفری آریامهر سابق که حالا با نام استادیوم آزادی شناخته می شود می پردازیم.

این ورزشگاه در اواخر دهه ۱۳۴۰ در حال ساخت بود  و معمار پروژه عبدالعزیز فرمانفرمائیان فرزند عبدالحسین خان فرمانفرمای معروف بود.

داستان از آن جا شروع شد که یکی از کارشناسان بازرسی شاهنشاهی به ارتشبد فردوست اطلاع داد که شکافی در یک قسمت از پی استادیوم دیده می شود. بلافاصله هیاتی توسط بازرسی اعزام می شود و از سازمان برنامه و بودجه خواسته می شود که یک مهندس راه و ساختمان طراز اول را به محل ساخت ورزشگاه برای پیگیری بیشتر اعزام دارد که  آن ها هم علی اکبر معین فر را فرستادند که بعد از پیروزی انقلاب اسلامی سال ۱۳۵۷  به ریاست سازمان برنامه و نیز وزارت نفت رسید .

معین فر دستور داد با کلنگ قسمت های از پی را خراب کردند و دیدند پی سازه از بتن نیست و به همین علت پی تحمل نیاورده و دورتادور آن شکاف ظاهر شده است. او سپس دستور داد قسمت‌هایی از سکوی تماشاچیان را هم خراب کردند و دیدند آهن های با نمره و مقاومت کمتر کار گذاشته شده است و به جای بتن آرمه نیز خرده آجر ریخته شده است.

او سپس گزارش خود را به این شکل تنظیم کرد:« به محمد رضا پهلوی بگویید که ممکن است در یکی از روزهای مسابقات حادثه ای رخ دهد و در یک لحظه حداقل ۳۰ هزار نفر از بین بروند.»

مسأله به همین شکل گزارش شد و محمدرضا پهلوی هم با توجه به اهمیت موضوع به صفی اصفیا وزیر مشاور دستور داد تا از یک مهندس مشهور فرانسوی دعوت کند تا نظر کارشناسی خود را در مورد ادعاهای معین فر بدهد.

این مهندس فرانسوی هم بعد از بررسی این پروژه نظر خود را این گونه نوشت:« در یکی از روزهای مسابقات ممکن است ناگهان قسمتی فروریزد و افرادی که روی سکو هستند به همراه آجر و آهن روی سر افرادی که در پایین هستند سقوط کند.» به این ترتیب عملا نظر معین فر تایید شد. اما محمدرضا پهلوی به جای تحت تعقیب قراردادن فرمانفرمائیان به او دستور داد که خودش استادیوم را تعمیر کند و او هم به نحوی تعمیر کرد که قابل قبول شد.

برگرفته از کتاب «ظهور و سقوط سلطنت پهلوی»

خاطرات ارتشبد سابق حسین فردوست 

انتشارات موسسه مطالعات و پژوهشهای سیاسی

خاطره‌ای از همسر استاد فرشچیان از چهره ماندگار هنر ایران (فیلم)

بیشتر بخوانید:

چند عکس از کودکی محمد رضا شاه پهلوی از حدود 1301 تا 1307 خورشیدی

چرا کودتا توسط انگلیسی ها لو رفت؟ / محمدرضا به خاطر وساطت آمریکایی ها برخورد شدید نکرد

تماشاخانه

سیلی پیرپسر به صورت سینمای ایران / لیلا حاتمی و حامد بهداد بخشی از دستمزدشان را بخشیدند / بعضی‌ منتقدها می‌خوان فحش هم بدن ولی می‌ترسند پخش نشه / برخی‌ها دوست دارن غلام ببره / از روز اول گفتم حسن پورشیرازی (فیلم)

افشای داستان پشت پرده مونوپولی؛ ایده لیزی مگی که به نام دیگری جا افتاد (فیلم)

فیلم های دیگر