.png "عصر ایران")
۰۸ مرداد ۱۴۰۴
به روز شده در: ۰۸ مرداد ۱۴۰۴ - ۰۱:۳۰
هواشناسی: دمای فعلیِ تهران ۳۹ درجه است (فیلم) 7 دلیل خروج شیرابه یا صمغ از تنه درختان چیست؟
خروج شیرابه یا صمغ از تنه درختان یکی از پدیده‌هایی است که بسیاری از کشاورزان و باغداران با آن مواجه می‌شوند. این اتفاق می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد؛ از عوامل طبیعی و فیزیولوژیکی گرفته تا مشکلات ناشی از بیماری‌ها و آفات. در این مقاله، به بررسی جامع دلیل خروج شیرابه یا صمغ از تنه درختان پرداخته‌ایم تا بتوانید با شناخت دقیق‌تر، اقدامات لازم برای پیشگیری یا درمان آن را انجام دهید.
شیرابه یا صمغ چیست؟
شیرابه یا صمغ (رزین)، مایعی چسبناک و غلیظ است که توسط برخی گیاهان و درختان ترشح می‌شود. این ماده معمولاً از بافت‌های آسیب‌دیده یا تحت فشار در تنه یا شاخه‌های درخت خارج می‌شود. ترکیبات موجود در صمغ‌ها شامل قندها، پلی‌ساکاریدها، رزین‌ها و ترکیبات معطر است که هم نقش حفاظتی دارند و هم در برخی موارد برای مصارف صنعتی و دارویی استفاده می‌شوند.
مهم‌ترین دلیل خروج شیرابه یا صمغ از تنه درختان
باید توجه داشت که دلیل خروج شیرابه یا صمغ از تنه درختان همیشه نشانه بیماری نیست، اما در بسیاری از موارد به‌عنوان واکنش دفاعی گیاه نسبت به عوامل تنش‌زا بروز می‌کند. در ادامه، مهم‌ترین دلایل این پدیده را بررسی می‌کنیم:
1. آسیب مکانیکی یا فیزیکی
اولین دلیل خروج شیرابه یا صمغ از تنه درختان، آسیب‌های فیزیکی مانند بریدگی، خراش، ترک‌خوردگی یا هرس غیراصولی است. در این حالت، درخت برای محافظت از بافت‌های داخلی خود، شروع به ترشح صمغ می‌کند تا زخم را ببندد و از ورود عوامل بیماری‌زا جلوگیری کند.
2. بیماری‌های قارچی و باکتریایی
برخی بیماری‌های گیاهی به‌ویژه قارچ‌ها و باکتری‌ها، باعث تحریک درخت به ترشح صمغ می‌شوند. برای مثال، بیماری‌هایی مانند “شانکر باکتریایی”، “آنتراکنوز” و “گوموز” (Gummosis) از جمله مواردی هستند که خروج شیرابه را به‌دنبال دارند. در این موارد، دلیل خروج شیرابه یا صمغ از تنه درختان، واکنش دفاعی به حضور پاتوژن‌های گیاهی است.
3. حمله آفات و حشرات
بسیاری از حشرات مانند سوسک‌های پوست‌خوار، کرم‌های چوب‌خوار و شته‌ها باعث آسیب به بافت چوبی درخت می‌شوند. درختان برای دفع این آفات یا محاصره آن‌ها، صمغ ترشح می‌کنند. بنابراین یکی دیگر از دلایل رایج در پاسخ به پرسش دلیل خروج شیرابه یا صمغ از تنه درختان چیست؟، حمله آفات است.
4. شرایط محیطی نامطلوب
تنش‌های محیطی مثل کم‌آبی، گرمای شدید، سرمای زودهنگام یا رطوبت بالا، می‌توانند باعث استرس درخت شوند. در این حالت، ترشح صمغ به‌عنوان مکانیزم دفاعی و تطبیقی فعال می‌شود. این عامل نیز یکی از دلایل مهم در بررسی دلیل خروج شیرابه یا صمغ از تنه درختان است.
5. کمبود عناصر غذایی
درختانی که دچار کمبود مواد غذایی، به‌خصوص پتاسیم، کلسیم یا بور هستند، ممکن است واکنش‌هایی غیرعادی مانند ترشح صمغ از خود نشان دهند. کمبود این عناصر باعث اختلال در فرآیندهای متابولیکی گیاه و در نتیجه، خروج غیرطبیعی شیرابه می‌شود.
6. نوسانات شدید pH یا شوری خاک
برخی از درختان نسبت به شوری خاک یا تغییرات اسیدیته بسیار حساس‌اند. این تغییرات می‌توانند تعادل اسمزی در سلول‌های گیاه را به‌هم زده و منجر به خروج مواد داخلی (شامل صمغ) شوند. این مورد نیز به‌عنوان یکی از علل شیمیایی در دلیل خروج شیرابه یا صمغ از تنه درختان شناخته می‌شود.
7. پیری یا ضعف ژنتیکی
درختان پیر، یا آن‌هایی که از لحاظ ژنتیکی ضعیف هستند، بیشتر در معرض ترشح صمغ قرار دارند. این درختان توانایی کمتری برای مقابله با عوامل تنش‌زا دارند و اغلب در واکنش به کوچک‌ترین آسیب‌ها، شیرابه ترشح می‌کنند.
اهمیت شناسایی به‌موقع علت خروج شیرابه
تشخیص درست دلیل خروج شیرابه یا صمغ از تنه درختان برای پیشگیری از پیشرفت بیماری و آسیب بیشتر بسیار حیاتی است. اگر این پدیده به‌صورت مکرر یا گسترده دیده شود، به احتمال زیاد درخت دچار بیماری، آفات یا شرایط بحرانی است و نیاز به مداخله تخصصی دارد.
آیا همیشه خروج صمغ خطرناک است؟
نه لزوماً. در بسیاری از موارد، ترشح صمغ واکنش طبیعی و دفاعی گیاه است و می‌تواند نشانه سلامت سیستم دفاعی درخت باشد. اما اگر این پدیده به‌صورت مکرر، در حجم زیاد یا در بخش‌های گسترده‌ای از تنه مشاهده شود، ممکن است زنگ خطر باشد و نیاز به بررسی دقیق‌تری داشته باشد.
راهکارهای کنترل و پیشگیری
با توجه به اینکه دلیل خروج شیرابه یا صمغاز تنه درختان ممکن است متنوع باشد، راهکارهای کنترلی نیز بسته به علت متفاوت‌اند. در ادامه برخی راهکارهای عمومی ارائه می‌شود:
بررسی دقیق محل ترشح
محل خروج صمغ را به دقت بررسی کنید. اگر آثار آفات یا سوراخ‌های کوچک در اطراف آن مشاهده شود، احتمال حمله حشرات وجود دارد.
استفاده از سموم یا قارچ‌کش‌های مناسب
در صورتی که بیماری یا آفات عامل ترشح صمغ باشند، استفاده از سموم توصیه‌شده توسط کارشناسان کشاورزی الزامی است.
تقویت درخت با تغذیه مناسب
استفاده از کودهای حاوی فسفر، پتاسیم، منیزیم، روی و کلسیم می‌تواند تعادل تغذیه‌ای گیاه را حفظ کرده و از بروز این پدیده پیشگیری کند.
شما می توانید بهترین کود فسفر موجود در بازار به نام کود فسفر مایع معجزه گر را از فروشگاه های اینترنتی شاپ ثمر و شبکه آفتاب تهیه نمایید.
آبیاری صحیح و مدیریت شرایط محیطی
جلوگیری از تنش خشکی یا آبیاری بیش از حد، و محافظت از درختان در برابر یخ‌زدگی یا گرمای شدید، می‌تواند مؤثر باشد.
هرس اصولی و جلوگیری از آسیب فیزیکی
هرس غیر اصولی و استفاده از ابزارهای آلوده یا کند می‌تواند باعث زخم و ترشح صمغ شود. همواره با ابزار تیز و ضدعفونی‌شده اقدام به هرس کنید.
درختان حساس‌تر به خروج صمغ
برخی از گونه‌های درختی بیشتر از بقیه مستعد ترشح صمغ هستند. برای نمونه:
درختان هسته‌دار مانند هلو، زردآلو، آلو و گیلاس
درختان کاج و صنوبر که به‌طور طبیعی صمغ‌زا هستند
برخی از گونه‌های اکالیپتوس، انجیر و توت
شناخت گونه‌های حساس، به کشاورزان و باغداران کمک می‌کند تا بهتر بتوانند به مدیریت مشکلات احتمالی بپردازند.
منبع: شاپ ثمر
نظرات کاربران
لینک کوتاه: کپی لینک
طرز تهیه سالاد کلم سفید و کشمش 7 دلیل خروج شیرابه یا صمغ از تنه درختان چیست؟ طرز تهیه کاسرول کدو سبز پنیری دانشمندان شواهدی از «گفتگوی گیاهان و حشرات» را ثبت کردند تحقیق جدید میگوید جهان ممکن است تنها ۳۳ میلیارد سال دیگر باقی بماند باتری CO2؛ راهکار جدید گوگل برای تحقق انرژی پاک ۲۴/۷ تا سال ۲۰۳۰ نوت 15 پرو پلاس اولین گوشی ردمی با قابلیت ارتباط ماهوارهای خواهد بود اسکن کد QR در اندروید متحول می‌شود چرا گربه ها از خیس شدن متنفرند؟ 5 ترفند برای تازه نگه داشتن گوجه فرنگی در یخچال طرز تهیه خورش جوجه غوره آموزش کاشت آووکادو در گلدان 9 ترفند موثر برای جلوگیری از کپک زدن در آبغوره خانگی این زن بزرگترین قاچاقچی مواد مخدر تاریخ است/ داستان ایجاد بزرگترین شیره کش خانه جهان توسط یک زن معتاد کالری نان بربری چقدر است؟