فاجعه مرگبار دریاچه نیوس؛ مرگ خاموش بیش از ۱۷۰۰ نفر بر اثر گاز سمی (فیلم)

فیلم گزارش را این‌جا ببینید

عصر ایران ــ در یک شب آرام تابستانی در ۲۱ اوت ۱۹۸۶، ساکنان منطقه‌ای در جنگل‌های انبوه کامرون با یکی از مرگبارترین فجایع طبیعی قرن روبه‌رو شدند؛ حادثه‌ای که نه بر اثر جنگ یا خطای انسانی، بلکه بر اثر پدیده‌ای نادر به نام «فوران لیمنیک» رخ داد.

در ساعت ۹:۳۰ شب به وقت محلی، زمین غرش کرد و مردم سراسیمه از خانه‌های خود خارج شدند. اما تنها چند لحظه بعد، اغلب آن‌ها بی‌جان بر زمین افتادند. دلیل این مرگ ناگهانی، توده‌ای عظیم از گاز دی‌اکسیدکربن بی‌رنگ به ارتفاع ۵۰ متر بود که به‌صورت غیرقابل مشاهده، از دریاچه نیوس برخاسته و به سمت مناطق مسکونی حرکت کرده بود.

در نتیجه این اتفاق، بیش از ۱۷۰۰ نفر در شعاع ۱۰ کیلومتری جان باختند و حتی در فاصله ۲۵ کیلومتری نیز انسان‌ها و حیوانات کشته شدند. در این حادثه، حدود ۱.۶ میلیون تن دی‌اکسیدکربن در مدت زمان بسیار کوتاهی آزاد شد.

تحقیقات بعدی نشان داد این پدیده «فوران لیمنیک» نام دارد که در آن گازهای حل‌شده در لایه‌های عمیق دریاچه ناگهان به سطح آمده و وارد هوا می‌شوند. چهار عامل اصلی برای وقوع این فاجعه لازم است:
۱. دمای هوای یکنواخت و گرم در تمام طول سال،
۲. ساختار ناهمگن دریاچه با لایه‌های جدا از هم،
۳. عمق زیاد (بیش از ۹۰ متر)،
۴. و وجود یک منبع دائمی گاز دی‌اکسیدکربن، معمولاً به دلیل فعالیت‌های آتشفشانی.

دریاچه نیوس، همانند دریاچه مونون که دو سال پیش از آن حادثه مشابهی با ۲۰۰ هزار تن گاز داشت، بر دهانه آتشفشانی غیرفعال اوکو قرار دارد. منطقه‌ای که تحت تأثیر فعالیت آتشفشانی گذشته است و تخمین زده می‌شود سالانه حدود ۵ هزار تن گاز از دالان‌های ماگمایی به دریاچه نیوس وارد می‌شده است.

در مورد دریاچه نیوس، به نظر می‌رسد رانش زمین عامل آزادسازی ناگهانی این حجم عظیم گاز بوده است. این پدیده شبیه تکان دادن یک بطری نوشابه گازدار عمل می‌کند؛ با این تفاوت که در اینجا نتیجه، مرگ آنی صدها نفر بود.

امروزه، با درک بهتری که از خطرات بالقوه این نوع دریاچه‌ها داریم، اقدامات نظارتی و ایمنی در مورد دریاچه‌های واقع در مناطق آتشفشانی در حال اجرا است، اما خاطره تلخ نیوس همچنان به عنوان یکی از تلخ‌ترین فجایع «خاموش» در حافظه بشری باقی مانده است.

بیشتر بخوانید:

ایجاد ۵۰ دریاچه جدید در کشور پس از بارندگی‌های اخیر

دریاچه‌ای زیبا در آستانۀ مرگ

تماشاخانه

تجلیل از بنیان‌گذار انجمن مدیریت کسب‌وکار ایران در میانه هشدارها درباره اقتصاد بحران‌زده / مرتضی عمادزاده چهره برجسته علمی کسب و کار ۱۴۰۴ شد (فیلم)

کلیسایی پر از جمجمه و استخوان در جمهوری چک / استودان سدلیک، یکی از عجیب‌ترین آثار مذهبی جهان (فیلم)

فیلم های دیگر