عصر ایران ــ میمونهای کاپوچین قهوهای شنلپوش یکی از باهوشترین گونههای نخستیها هستند که تواناییهای قابل توجهی در استفاده از ابزار و حل مسئله از خود نشان میدهند. این میمونها شبها را در غارهای امن میگذرانند و هر صبح برای یافتن غذا به درههای اطراف پایین میآیند.
هدف اصلی آنها، دانههای درخت فوفل کاتچو است؛ منبع غذایی محبوب و البته چالشبرانگیز. فرآیند دستیابی به مغز چرب این دانهها ساده نیست و مستلزم برنامهریزی، صبر و استفاده از ابزار است.
میمونهای کاپوچین ابتدا پوستهی سفت و فیبری دانهها را جدا کرده و سپس آنها را به مدت یک هفته زیر آفتاب قرار میدهند تا خشک شوند. این رفتار نشاندهنده سطح بالایی از درک زمان و فرآیند در این حیوانات است.
پس از خشک شدن دانهها، میمونها از سنگهای سخت به عنوان چکش و از تختهسنگهای صاف به عنوان سندان استفاده میکنند تا دانه را بشکنند. این کار نیازمند هماهنگی دقیق، دقت بالا و قدرت فیزیکی مناسب است.
نکته جالب آنجاست که میمونهای خردسال با دقت رفتار بزرگترها را تماشا میکنند و از آنها تقلید میکنند؛ رفتاری مشابه آنچه در کودکان انسان دیده میشود. اما رسیدن به مهارت کامل در این فرآیند ساده نیست. کارشناسان تخمین میزنند که حدود ۸ سال زمان لازم است تا یک میمون کاپوچین در شکستن دانههای فوفل کاتچو تخصص پیدا کند.
این رفتار پیچیده، نشانهای از سطح بالای هوش، یادگیری اجتماعی و توانایی استفاده از ابزار در میمونهای کاپوچین است و آنها را در زمرهی پیشرفتهترین گونههای جانوری از نظر شناختی قرار میدهد.
مطالعه این میمونها، درک ما از تکامل هوش و فرهنگ در جانوران را گسترش میدهد و بار دیگر نشان میدهد که برخی از رفتارهای به ظاهر انسانی، ریشههای عمیقتری در دنیای حیوانات دارند.