عصر ایران ــ تحقیقات جدید نشان میدهند که نور آبی ساطعشده از صفحه گوشیهای هوشمند میتواند یکی از مهمترین عوامل اختلال در خواب شبانه باشد. در زمانی که بدن نیاز به آرامش و ترمیم دارد، همین نور سرد و آرام ظاهری، ساعت زیستی مغز را دچار اختلال میکند و ترشح هورمون خواب، یعنی ملاتونین را کاهش میدهد.
ملاتونین هورمونی است که با تاریک شدن هوا ترشح میشود و ما را برای خواب آماده میکند. اما نور آبی گوشی به بدن پیام بیداری میفرستد و موجب میشود بهسختی به خواب برویم، در طول شب بیدار شویم، یا صبح با احساس خستگی از خواب برخیزیم.
مطالعات نشان دادهاند افرادی که پیش از خواب از گوشی استفاده میکنند، بهطور میانگین کمتر از ۶ ساعت خواب باکیفیت دارند. این وضعیت بهویژه در نوجوانان نگرانکنندهتر است، چرا که مغز آنها هنوز در حال رشد است و آسیبپذیری بیشتری در برابر نور مصنوعی دارد.
براساس دادههای پژوهشی، تنها یک ساعت استفاده از گوشی پس از ساعت ۹ شب، میتواند تا ۳۰ درصد از خواب عمیق بکاهد. حتی اگر صفحه گوشی خاموش باشد، اما دستگاه روشن روی میز خواب قرار داشته باشد، نور صفحه در حالت Sleep Mode نیز از پلک عبور کرده و مغز را فعال نگه میدارد.
علاوه بر نور، نوتیفیکیشنها، ویبره و صداهای هشداردهنده نیز بهطور مستقیم چرخه خواب را مختل میکنند. در بلندمدت، این اختلالات خواب میتوانند به چاقی، دیابت، ضعف سیستم ایمنی، کاهش تمرکز و حتی اختلالات خلقی مانند اضطراب و افسردگی منجر شوند.
مغز انسان برای بازسازی و عملکرد بهینه، به خواب عمیق نیاز دارد. و گوشیهای هوشمند، بهویژه در ساعات پایانی شب، بزرگترین دشمن این بازسازی طبیعی محسوب میشوند.
کارشناسان برای کاهش آسیبها، توصیه میکنند:
یک ساعت پیش از خواب، گوشی را کنار بگذارید
از فیلتر نور آبی یا حالت شب (Night Mode) استفاده کنید
دستگاه را از اتاق خواب خارج کرده یا دستکم در حالت پرواز یا خاموش قرار دهید
برای بازگرداندن کیفیت خواب و سلامت مغز، کافیست نور آبی را خاموش کنید.