پیشنهادی برای نام سوسیس، کالباس و ساندویچ

به گزارش ایسنا، سوسیس فرآورده گوشتی با طرفداران بسیار است که حدود ۱۰۰ سال است وارد کشورمان شده است. سوسیس مرغ معادلی برای واژه chicken sausage است و در تعریف گروه علوم و فناوری غذای فرهنگستان زبان و ادب فارسی آمده است: سوسیس تهیه‌شده از گوشت بازیابیشدۀ مرغ گوشتی یا غیرگوشتی و گاه پوست و دیگر اجزای مرغ، مانند سنگدان و دل.

احمدعلی رجایی بخارایی در مقاله «سوسیس - ساندویچ» (منتشرشده در مجله یغما، سال سیزدهم، شمارهٔ ۵، مرداد ۱۳۳۹، شمارهٔ پیاپی: ۱۴۵، ص ۲۵۴) آورده است: «اگر بخواهند برای سوسیس و کالباس، فارسی برگزینند، کلمه «آگنج» مناسب‌تر است که از «آگندن» به معنی پُر کردن است. در برهان قاطع آمده: «آگنج به معنی روده و امعای گوسپند هم هست که آن را با گوشت و برنج و مصالح پُر کرده باشند؛ و به عربی عصیب گویند.»

استاد دهخدا ذیل «آگنج» از کسائی مروزی آورده‌اند: «... جــگـر بـیــازن و آگنج را به سامان کن.» و فرهنگ نظام از شمس فخری آورده است: «خوری بر خوان گیتی هرچه خواهی/ ابا* و قلیه و حلوا و آگنج.»

ساندویچ در ایران سابقه داشته و آن را «بزمآور» (بزم‌آورد) می‌نامیده‌اند؛ و در پهلوی به صورت «بزم‌آورت» است که معرب شده، به صورت «زِماوَرد» آمده است. صاحب برهان قاطع می‌نویسد: «بزماورد گوشت پخته و تره و خاگینه باشد که در نان تنک پیچند و مانند نواله سازند...».

این لغت در شاهنامه ثعالبی آمده است: «... زماورد و شراب و یک جام طلا و یک طنبور خوش‌آهنگ با خود برداشته...». در تهران لقمه نانخورش پیچیده را که غالباً به کودکان می‌دهند «قاضی» می‌گویند.

*اَبا یا اِبا آش: نانخورش