عصر ایران ؛ فریده غائب ــ سالهاست زنان خانهدار بیوقفه برای خانواده، خانه و فرزندان تلاش میکنند؛ اما آنچه اغلب نادیده میماند، وضعیت سلامت جسمی آنهاست. یکی از مهمترین تهدیدهای خاموشی که این قشر را در معرض آسیب قرار داده، پوکی استخوان است؛ بیماریای تدریجی، اما با پیامدهایی جبرانناپذیر.
پوکی استخوان یا استئوپروز، کاهش تدریجی تراکم استخوان است که منجر به شکنندگی استخوانها میشود. زمین خوردن ساده میتواند برای فرد مبتلا، به شکستگی منجر شود؛ بهویژه شکستگی لگن که هزینه درمان آن در سال ۱۴۰۳، بین ۳۰ تا ۱۵۰ میلیون تومان برآورد میشود.
بر اساس آمارهای موجود، ۴۰ درصد زنان بالای ۶۰ سال و ۳۷ درصد زنان بالای ۵۰ سال در ایران، با درجاتی از پوکی استخوان مواجهاند. این رقم در زنان بالای ۷۵ سال به ۸۰ درصد میرسد؛ یعنی از هر پنج زن، چهار نفر.
نگرانکنندهتر آنکه سن بروز این بیماری در ایران ۱۰ سال زودتر از میانگین جهانی است. در این میان، زنان خانهدار، بیشتر در معرض خطرند؛ زنانی که با وجود انجام کارهای یدی مداوم، دسترسی منظم به خدمات پزشکی ندارند.
مطالعات میگویند که در بسیاری از مناطق کشور، حداقل نیمی از زنان خانهدار حتی یکبار هم معاینه یا آزمایش تراکم استخوان انجام ندادهاند. نبود بیمه، شرم از هزینه کردن برای خود، و نادیده گرفته شدن در ساختار رسمی حمایتهای اجتماعی از دلایل اصلی این وضعیت است.
با وجود آنکه خانهداری کاری تماموقت و فرسایشی است، اما در نظام رسمی کشور هنوز بهعنوان یک شغل محسوب نمیشود؛ شغلی بیحقوق، بیمرخصی، با هزینههایی گاه غیرقابل جبران برای سلامت فرد.
کارشناسان تاکید دارند که پیشگیری، راهحلی روشن و کمهزینه برای مقابله با این بحران است. از جمله راهکارهای پیشنهادی:
غربالگری رایگان زنان بالای ۴۰ سال در مراکز بهداشت
توزیع رایگان مکملهای کلسیم و ویتامین D در مناطق محروم
آموزشهای محلهمحور برای ارتقاء آگاهی درباره سلامت استخوان
به رسمیت شناختن خانهداری بهعنوان کار مولد با پوشش بیمه و خدمات سلامت
در نهایت، پیشگیری از پوکی استخوان، نه فقط اقدامی درمانی بلکه ضرورتی اجتماعی است؛ برای حمایت از زنانی که ستونهای پنهان خانهاند، اما زیر بار بیتوجهی، در خطر فروپاشی قرار دارند.