از ای-12 تا اس آر-71؛ سیر تکامل افسانه «پرنده سیاه» در آسمان ها(+اینفوگرافی)

عصر ایران؛ مجله تصویری سلاح - خانواده «بلک برد» یا «پرنده سیاه» به مجموعه ای از هواپیماهای شناسایی بسیار پیشرفته، پرسرعت و با قابلیت پرواز در ارتفاع بالا اشاره دارد که توسط بخش افسانه ای اسکانک ورکس لاکهید، تحت رهبری مهندس نابغه، کلارنس کلی جانسون، در دهه 1960 و در اوج جنگ سرد توسعه یافتند.

این هواپیماها به دلیل ظاهر سیاه رنگ خود (که لقب بلک برد یا پرنده سیاه را برایشان به ارمغان آورد) و استفاده انقلابی از تیتانیوم برای تحمل گرمای شدید تولید شده در سرعت های فراصوت، شناخته شده بودند. آنها به گونه ای طراحی شده بودند که از هر موشک یا رهگیری پیشی بگیرند.

اعضای اصلی و تخصصی خانواده بلک برد

ای-12 اوکس کارت (A-12 Oxcart): این اولین هواپیمای شناسایی تک سرنشین بود که برای سازمان سیا (CIA) توسعه یافت. لاکهید ای-12 اولین بلک برد بود که در 30 آوریل 1962 نخستین پرواز خود را انجام داد. این هواپیما برای سرعت های بیش از 3.2 ماخ و ارتفاعات بسیار بالا طراحی شد و ویژگی های رادارگریزی را برای اولین بار به کار گرفت.

ای-12بی: این تنها نمونه آموزشی دو سرنشینه از هواپیمای اصلی ای-12 اوکس کارت بود که برای آموزش خلبانان به پرواز با این هواپیماهای پیچیده طراحی شد. ای-12بی دارای یک کابین خلبان دوم بود که کمی بالاتر از کابین اصلی قرار گرفته بود تا مربی دید بهتری داشته باشد. این هواپیما به دلیل ظاهر خاص و استفاده از تیتانیوم در ساختار خود، به «غاز تیتانیومی» معروف شد.

رهگیر وای اف-12: این مدل، گونه ای از ای-12 بود که به عنوان یک هواپیمای رهگیر آزمایشی برای نیروی هوایی آمریکا طراحی شد. وای اف-12 به موشک های هوا به هوا مسلح بود و یک خدمه دوم برای کنترل آتش داشت. تنها سه فروند از آن ساخته شد و برنامه در نهایت لغو گردید. اولین پرواز وای اف-12 در 7 اوت 1963 انجام شد.

ام-21 و پهپاد دی-21: ام-21 یک ای-12 دو سرنشینه اصلاح شده بود که برای حمل و پرتاب پهپاد شناسایی دی-21 طراحی شد. دی-21 یک پهپاد بدون سرنشین مجهز به موتور رم جت بود که برای مأموریت های شناسایی خطرناک تر بر فراز حریم هوایی ممنوعه در نظر گرفته شده بود. اولین پرواز ام-21/دی-21 با هم در 22 دسامبر 1964 انجام شد. این برنامه پس از برخوردی غم انگیز در میانه پروازی آزمایشی، لغو گردید.

اس آر-71 بلک برد: این مدل، مشهورترین و شناخته شده ترین عضو خانواده بلک برد است. اس آر-71 که برای نیروی هوایی آمریکا به عنوان یک هواپیمای شناسایی راهبردی توسعه یافت، نسخه دو سرنشینه ای-12 بود که طول و وزن بیشتری برای حمل سوخت بیشتر و یک افسر سامانه های شناسایی داشت. اولین پرواز آن در 22 دسامبر 1964 انجام شد و در ژانویه 1966 وارد خدمت گردید. اس آر-71 رکوردهای جهانی سرعت و ارتفاع مداوم (بیش از 3.3 ماخ در ارتفاع 85 هزار پایی) را در اختیار دارد و تا اواخر دهه 1990 در خدمت باقی ماند.

اس آر-71ای: این مدل، نسخه اصلی و عملیاتی هواپیمای اس آر-71 بلک برد بود که برای نیروی هوایی آمریکا توسعه یافت. اس آر-71ای پرشمارترین عضو خانواده بلک برد بود و بیشترین پروازهای عملیاتی شناسایی راهبردی را انجام داد. این هواپیما به خاطر سرعت و ارتفاع بی نظیرش شهرت جهانی دارد و هیچ گاه در طول خدمت عملیاتی خود مورد اصابت موشک یا هواپیمای رهگیر دشمن قرار نگرفت.

اس آر-71بی: این مدل، نسخه آموزشی دو سرنشینه اس آر-71 بود که برای آموزش خلبانان و افسران سامانه های شناسایی طراحی شده بود. اس آر-71بی نیز دارای یک کابین خلبان دوم بود که به طور برجسته در قسمت عقب تر و بالاتر از کابین اصلی قرار داشت تا مربی دید کافی به باند پرواز داشته باشد. این مدل ها برای تضمین آموزش صحیح و ایمن خدمه جدید اس آر-71 حیاتی بودند.

عکس‌های کمتر دیده شده از اندرونی مظفرالدین‌شاه قاجار!

بیشتر بخوانید:

چالش‌های سوخت‌گیری «پرنده سیاه»: از سوخت خاص تا پرواز نزدیک به واماندگی (+فیلم و عکس)

تماشاخانه

شغلی برای زنان با ارزش اقتصادی ۱۰ تریلیون دلار (فیلم)

طراح اسکناس بیست‌ تومانی کیست؟ چگونه روستای زادگاهش را ماندگار کرد؟ (فیلم)

فیلم های دیگر