ویروسها و بدافزارها یکی از شایعترین تهدیدات برای کاربران کامپیوتر محسوب میشوند. حتی با وجود ابزارهای امنیتی داخلی ویندوز، تنها یک کلیک اشتباه یا باز کردن فایلی مشکوک کافی است تا سیستم شما آلوده شود.
به گزارش نیوز، در چنین شرایطی، بازگرداندن کامپیوتر به تنظیمات کارخانه بهعنوان یک راه حل قدرتمند مطرح میشود، اما اثربخشی آن همیشه ۱۰۰ درصد نیست.
ریست فکتوری ویندوز چه کاری انجام میدهد؟
ریست فکتوری فراتر از یک پاکسازی ساده است. این فرآیند تمامی برنامهها، عکسها، ویدیوها و فایلهای شخصی شما را از روی کامپیوتر حذف میکند. همچنین، ویندوز را مجددا نصب کرده و تنظیمات را به حالت اولیه بازمیگرداند. در اغلب موارد، ریست فکتوری میتواند ویروسها و بدافزارهای موجود را از بین ببرد و عملکرد کامپیوتر را بهبود بخشد. این کار همچنین مشکلات عملکردی یا ایرادهای نرمافزاری که با آنها درگیر بودهاید را برطرف میکند.
چگونه کامپیوتر خود را ریست فکتوری کنیم؟
ویندوز چندین روش برای ریست کردن کامپیوتر ارائه میدهد. انتخاب گزینه مناسب در اینجا بسیار مهم است. اگر گزینهای را انتخاب کنید که فایلهای شما را نگه میدارد، ممکن است بدافزار بهطور کامل پاک نشود. برای پاکسازی کامل، باید گزینه “Remove Everything” (حذف همه چیز) را انتخاب کنید.
مسیر ریست فکتوری در ویندوز ۱۱ و ۱۰
در ویندوز ۱۱، به Settings > System > Recovery بروید. کاربران ویندوز ۱۰ باید به Settings > Update & security > Recovery مراجعه کنند. سپس دکمه Reset PC را کلیک کرده و از بین گزینههای نمایش داده شده، “Remove Everything” را انتخاب کنید.
چرا ریست فکتوری ویندوز همیشه موثر نیست؟

با وجود اینکه ریست فکتوری ویندوز راهکاری قدرتمند است، اما همیشه ۱۰۰ درصد موثر نیست. برخی ویروسها بهاندازهای پیچیده هستند که میتوانند از یک ریست کامل نیز جان سالم به در ببرند. این اتفاق معمولا زمانی رخ میدهد که بدافزار قسمتهای عمیقتری مانند بایوس (BIOS) یا مادربورد را آلوده کرده باشد. از آنجایی که ریست فکتوری روی این بخشها تاثیری ندارد، انواع خاصی از ویروسها میتوانند باقی بمانند.
این نوع بدافزارها اغلب با عنوان روتکیت (Rootkit) شناخته میشوند و در پنهان شدن بسیار ماهرند. یک روتکیت میتواند به مهاجم اجازه دهد کنترل کامل کامپیوتر شما را به دست بگیرد و بهراحتی اطلاعات شما را سرقت کند.
نحوه تشخیص و حذف روتکیتها
نشانههایی مانند نمایش مداوم صفحه آبی مرگ (Blue Screen of Death) یا تغییرات ناخواسته در مرورگر یا تنظیمات سیستم میتواند نشانه وجود روتکیت باشد. اگرچه این نوع بدافزارها خیلی رایج نیستند، اما در صورت مشکوک بودن، میتوانید از قابلیت اسکن آفلاین Microsoft Defender استفاده کنید. این ابزار خارج از محیط ویندوز و پس از راهاندازی مجدد اجرا میشود و به شناسایی و حذف بدافزارهای مخفی کمک میکند.
اجرای اسکن آفلاین Microsoft Defender
روی آیکون جستجو در نوار وظیفه (Taskbar) کلیک کنید.
عبارت “Windows Security” را تایپ کرده و Enter را بزنید.
به بخش “Virus & threat protection” بروید.
روی “Scan options” کلیک کنید.
“Microsoft Defender Antivirus (offline scan)” را انتخاب کرده و “Scan now” را بزنید.
در نهایت، برای تایید روی “Scan” کلیک کنید.
اسکن آفلاین حدود ۱۵ دقیقه طول میکشد و کامپیوتر شما در طول فرآیند راهاندازی مجدد خواهد شد. بنابراین، پیش از شروع، حتما کارهای در حال انجام خود را ذخیره کنید.
بازگشت بدافزار پس از ریست فکتوری

پس از ریست فکتوری، شما احتمالا از فایلهای پشتیبان خود استفاده میکنید. اگر یکی از این فایلها آلوده به بدافزار باشد یا درایو پشتیبان شما مشکلی داشته باشد، بدافزار میتواند پس از ریست مجددا وارد سیستم شما شود. قبل از کپی کردن فایلها، حتما درایو پشتیبان را با استفاده از یک کامپیوتر دیگر اسکن کنید.
بدافزار میتواند در دستگاههای جانبی مانند هاب USB، پرینتر یا آداپتور Wi-Fi نیز پنهان شود. این اتفاق بسیار نادر است و معمولا فقط در صورت نصب فریمور غیرمعتبر رخ میدهد، اما باز هم باید احتیاط کرد.
نکات امنیتی برای جلوگیری از آلودگی مجدد
در حالی که Windows Security عملکرد خوبی دارد، نصب یک برنامه آنتیویروس مطمئن برای افزایش امنیت توصیه میشود. مایکروسافت نیز همواره بر بهروز نگه داشتن ویندوز با جدیدترین پچهای امنیتی تاکید میکند. همچنین، رعایت نکات امنیتی پایه بسیار حیاتی است: از کلیک روی لینکهای مشکوک خودداری کنید، پیوستهای ناشناس را باز نکنید و تنها از منابع قابل اعتماد برنامه و نرمافزار نصب کنید. رعایت این نکات به حفظ امنیت کامپیوتر شما در برابر ویروسها و تهدیدات کمک میکند.
پربیننده ترین پست همین یک ساعت اخیر