عصر ایران - «الماس شاه»، جواهری بی نظیر با وزن تقریبی 89 قیراط و رنگ زرد، نه تنها به دلیل زیبایی اش، بلکه به خاطر حکاکی های تاریخی منحصر به فرد روی سطوحش، شهرتی جهانی دارد. این الماس که از معادن تاریخی گلکنده هند سرچشمه گرفته، روایتی جذاب از سلطنت ها، فتوحات و دیپلماسی در طول قرون متمادی را در دل خود نهفته است.
این الماس بی همتا، که قدمت کشف آن به پیش از سال 1591 میلادی باز می گردد، به واسطه سه کتیبه فارسی حکاکی شده روی وجوه اصلی خود، گنجینه ای تاریخی محسوب می شود. این کتیبه ها، نام سه تن از مالکان پادشاهی آن و سال های هجری قمری که الماس به دست آنها افتاده است را با جزئیات نشان می دهند:
برهان نظام شاه دوم
شاه جهان؛ امپراتور گورکانی که دستور ساخت تاج محل را صادر کرد.
فتحعلی شاه
مهم ترین بخش از سرگذشت الماس شاه، سفر پر ماجرای آن به روسیه است. در سال 1829 میلادی، این الماس توسط خسرو میرزا، نوه فتحعلی شاه، به عنوان هدیه ای دیپلماتیک و تلاشی برای آرام کردن اوضاع پس از ترور الکساندر گریبایدوف، دیپلمات و نویسنده روس در تهران، به تزار نیکلای اول تقدیم شد.
امروزه، الماس شاه یکی از برجسته ترین گوهرهای «صندوق الماس روسیه» در کرملین مسکو است و به طور عمومی به نمایش گذاشته می شود. این الماس با شکل هشت وجهی کشیده خود که در حال حاضر دارای 15 وجه تراش خورده است، به رغم رنگ مایل به زرد ناشی از اکسید آهن، به دلیل شفافیت فوق العاده اش ستایش می شود. همچنین شیاری که در اطراف لبه بالایی آن حک شده، نشان می دهد که این الماس زمانی روی نخ یا رشته ای به گردن آویخته می شده است.
الماس شاه شاید به خاطر اندازه یا درخشش خیره کننده اش با برخی از الماس های مشهور دیگر قابل قیاس نباشد، اما کتیبه های منحصربه فرد آن، پیوندی ملموس با قرن ها مالکیت سلطنتی و رویدادهای سیاسی مهم ایجاد کرده و آن را به یک اثر باستانی گرانبها و بی همتا تبدیل کرده است.