شطرنجِ عدالت/ وقتی عدالت خواب است

  عصر ایران؛ مهدی مالمیر-  شطرنج بازی جذابی است. لیست بلند بالایی می‌توان تدارک دید از سیاستمداران، وکلای مشهور، چریک‌ها ومبارزان و آدم‌هایی با هوش سرشار که شطرنج، بازی محبوب آنها  بوده است.

    شظرنج بازی مورد علاقه وینستون چرچیل و خانواده‌اش بود.  فیدل کاسترو، ارنستو چه گوارا، لنین رهبر انقلاب روسیه و آدولف هیتلر همه به این بازی علاقۀ ویژه نشان می دادند.

    در این بازی آنها که مهارتی در گردش مهره‌ها دارند و به دایره قدرت مهره‌ها آگاهی کافی پیدا می‌کنند، دست بالا را دارند. در شطرنج البته همۀ روش ها عادلانه نیست. چه بسیار تکنیک‌هایی که بر بنیاد قربانی کردن مهره هایی کم‌ارزش تر از شاه استوار است. 

   در این بازی مهره‌ها بر اساس موقعیتی که در آن قرار می‌گیرند، می‌توانند ارزش‌مند یا بی‌ارزش باشند. مهرۀ پیاده‌ای گهگاه می‌تواند مهره‌های ارزش‌مند را نجات بخشد و جالب اینکه در این بازی شاهی که از همۀ مهره ها برتر است و  با گرفتار شدن او ، بازی به پایان می‌رسد، جزو ناتوان‌ترین مهره‌هاست.

   بازی شطرنج و مهره‌های آن شباهت غریبی به ماده و ولوایح قانونی دارند. ماده‌های قانونی نقش همان مهره‌های شطرنجی را دارند که بسته به چرب‌دستی بازیگران می توانند، بزرگ‌ترین خلافکاران را گهگاه از مهلکه به در‌برند و نمونه های آ‌ن در تاریخ کم نیستند.

    او. جی.سیمپسون((o.j simpson قهرمان بیس بال امریکایی یکی از آن‌هاست که توانست با استخدام گروهی از وکلای مجرب از چنگ قانون بگریزد در حالی که همۀ شواهد با هزار زبان فریاد می‌زد «سیمپسون» همسر پیشین خود را به قتل رسانده، وکلای مبرز با بازی درخشان‌شان با ماده‌های قانونی توانستند همانند یک شطرنج‌باز زیرک مهره‌های قانونی را بر علیه همه شواهد به کار بندند و در نهایت قهرمان بیس‌بال را از مجازان رهایی بخشند. محاکمۀ او به «محاکمۀ قرن» شهرت یافت. قهرمانان شطرنج عدالت، سرانجام قهرمان بیس‌بال را نجات دادند!

    رمان «‌وقتی عدالت در خواب است» نوشتۀ  «استیسی آبرامز» روایت‌گر داستان قاضی توانا و مشهور آمریکایی «هاوارد وین» است که خود شطرنج‌باز قابلی است. او با هوش سرشارش پی به ماجرایی فساد‌انگیز می‌برد. ماجراییکه تا بالاترین سطح سیاسی آمریکا یعنی رییس جمهور را درگیر خود ساخته است و اطلاعات قاضی پیر می‌تواند سرنوشت سیاسی رییس جمهور و به دنبال آن امریکا را دگرگون سازد.

    قاضی اما گرفتار بیماری سختی است. بیماری‌یی که نشانه های پارکینسون و تومور مغزی را با هم دارد. مرگ او یا زنده ماندنش و رأیی که در دادگاه اعلام خواهد کرد، برای بسیاری ارزشِ مرگ و زندگی دارد. تا آنجا که سرویس امنیتی ایالات متحده پرستار او را می‌خرد تا در جریان لحظه به لحظه زندگی و رفتار پیرمرد باشند.

    قاضی می‌میرد، پیش از مرگ اما پیامی را به دستیار جوانش با عبارتی که یادآور یکی از تکنیک‌های بازی شطرنج است، پیامی مخابره می‌کند. زن جوان که احتیاط یک شطرنج باز و شجاعت یک قمارباز را با هم دارد، به دنبال سرنخ وکیل عالی رتبه می رود و ماجرای رمان حکایت، کشش‌ها و کوشش‌های دست‌یار جوان برای رسیدن به حقیقت است.

    کتاب از ترجمۀ روانی برخوردار است. پانوشت ها اطلاعات خوبی در زمینۀ ساختار سیاسی و حقوقی آمریکا در اختیار مخاطب قرار داده است. نویسندۀ این کتاب خانم آبرامز خود سیاستمدار کارآشنایی است و از سابقه 11 سال کار سیاسی به عنوان نماینده در مجلس نمایندگان جورجیا برخوردار است.

   این کتاب پنجرۀ تازه‌ای بر روی مخاطب باز می‌گشاید تا بتواند به درک روشن‌تری از روند حقوقی و دسایس پشت پردۀ سیاست در ایالات متحده امریکا دست یابد. قوۀ قضاییه آمریکا که وام‌دار نظام تفکیک قوای منتسکیو و لاک و یک دو جین فیلسوف و حقوق‌دان است و پدران بنیانگذار آن همواره به تفکیک آن با سایر قوا ( مجریه و مقننه) اصرار ورزیده‌اند، هرگز در خفا از هزارتوی توطئه ها و دسیسه چینی‌ها آزاد نبوده و بازی کردن با مواد قانونی همچون یک شطرنج باز حرفه‌ای و وارونه جلوه دادن ستم به جای عدالت وخواب کردن انصاف به سود ظلم، گهگاه از عدالت پیشی م‌گیرند. این رمان را  نشر « شبگیر» در 467  صفحه با جلد شومیز و در قطع رقعی روانۀ بازار کتاب کرده است.  

بیشتر بخوانید:

وینستون چرچیل؛ برترین بریتانیایی تاریخ

تماشاخانه

کشف شگفت‌انگیز یک مدل قطار غول‌پیکر در زیرزمین خانه‌ای در ملبورن (فیلم)

وقتی مدیتیشن هم دردمان را دوا نمی‌کند / اپلیکیشن‌های آرام‌بخش مفیدند ؟ (فیلم)

فیلم های دیگر