.png "عصر ایران")
۱۰ تير ۱۴۰۴
به روز شده در: ۱۰ تير ۱۴۰۴ - ۱۰:۴۵
بدن شما یک ماه قبل از سکته مغزی این سیگنال‌ها را می‌فرستد (فیلم) دو زبان برای یک جنگ؛ شکاف روایت و موضع در بحران ایران، اسرائیل و آمریکا
شکاف میان مواضع رسمی و روایت‌های رسانه‌ای، نه نشانه‌ی بی‌نظمی، که ابزار اعمال قدرت است: دولت‌ها می‌توانند بدون آنکه «اعلان جنگ» دهند، عملیات انجام دهند. می‌توانند بدون بر عهده گرفتن مسئولیت سیاسی، در افکار عمومی پیروز شوند.
سعید کیائی
جنگی که در خرداد و تیر ۱۴۰۴ میان ایران و اسرائیل شعله‌ور شده، فقط در آسمان خاورمیانه نمی‌گذرد. رسانه‌ها، اتاق‌های خبر، توییتر دیپلمات‌ها و بیانیه‌های رسمی—همه به میدان نبردی تبدیل شده‌اند که در آن، روایت‌ها همان‌قدر اهمیت دارند که موشک‌ها.
اما چیزی که این بحران را خاص می‌کند، شکاف عمیق بین مواضع رسمی دولت‌ها و تصویرسازی رسانه‌های آن‌هاست—شکافی که بیش از آنکه ضعف باشد، بخشی از طراحی قدرت است.
آمریکا: بازیگر همیشه‌درصحنه
آمریکا هرگز بی‌طرف نبود. از همان آغاز تنش‌ها، واشنگتن پشت اسرائیل ایستاد—چه با انتقال سامانه‌های دفاعی، چه با اطلاعات ماهواره‌ای، چه با حمایت دیپلماتیک در نهادهای بین‌المللی. حالا، با حملات مستقیم به تأسیسات فوردو، نطنز و اصفهان، این حمایت از مرحله‌ی «پنهان» به «علنی» رسیده است [1].
با این حال، رسانه‌های رسمی آمریکا، از CNN تا Fox News، ورود مستقیم ارتش آمریکا را در قالب‌هایی چون «اقدام محدود بازدارنده» یا «پاسخ به تهدیدهای هسته‌ای ایران» تفسیر می‌کنند. عبارت «جنگ» هنوز از دهان مقامات آمریکایی نیفتاده، ولی رسانه‌ها عملاً در حال مشروع‌سازی یک مداخله‌ی نظامی‌اند.
نکته‌ی جالب آنجاست که این زبان دوگانه—میان سکوت نسبی سیاسی و صراحت رسانه‌ای—در واقع به دولت ترامپ اجازه می‌دهد در داخل کشور، کمتر زیر فشار افکار عمومی ضدجنگ قرار بگیرد، در حالی که در منطقه، نقش نظامی فعال ایفا کند.
اسرائیل: جنگ روایت و زمین
تل‌آویو، همان‌طور که انتظار می‌رفت، در مواضع رسمی خود بار دیگر از «حق دفاع مشروع» سخن گفت. اما برخلاف گذشته، این‌بار از همان ابتدا لحن تهاجمی‌تری داشت. بنیامین نتانیاهو در بیانیه‌های اولیه‌اش نه‌تنها ایران را به «برنامه‌ریزی برای نابودی اسرائیل» متهم کرد، بلکه حملاتش را «پیش‌دستانه و ضروری برای بقا» خواند [2].
اما رسانه‌های اسرائیلی مانند i24News و The Times of Israel تصویر متفاوت‌تری ترسیم کردند: روایت قهرمانانه از «شکار دقیق فرماندهان ایرانی»، «جنگ چندجبهه‌ای علیه ایران»، و حتی گاه «مقدمه‌ای برای تغییر نقشه منطقه» به چشم می‌خورد.
برخلاف روایت رسمی که آمریکا را شریک راهبردی معرفی می‌کند، در بسیاری از تحلیل‌های رسانه‌ای، سعی شده استقلال نظامی اسرائیل برجسته شود؛ گویی تل‌آویو صرفاً برای هماهنگی اطلاعاتی با آمریکا همکاری دارد، نه وابستگی عملیاتی.
ایران: از منطق حقوقی تا زبان مقاومت
مواضع رسمی جمهوری اسلامی ایران، به‌ویژه پس از حملات مستقیم آمریکا، تکیه بر ادبیات حقوق بین‌الملل دارد. سخنگوی وزارت امور خارجه، حملات را «نقض آشکار حاکمیت ملی و قوانین بین‌المللی» دانست و بر «حق پاسخ متقابل طبق ماده ۵۱ منشور ملل متحد» تأکید کرد [3].
در سطح رسانه‌ای، اما صدای دیگری شنیده می‌شود. در شبکه‌هایی مانند پرس‌تی‌وی، ایرنا و فارس، تمرکز بر ادبیات مقاومت است: آمریکا و اسرائیل به‌عنوان «متجاوزین هم‌پیمان»، ایران در نقش «پیش‌قراول جبهه مقاومت جهانی»، و تأکید بر توان پاسخ‌گویی استراتژیک جمهوری اسلامی در منطقه.
هم‌زمان، تصویربرداری از نطنز، پیکرهای شهدا، و پیام‌های رهبران محور مقاومت، جای تحلیل‌های دیپلماتیک را گرفته‌اند. رسانه‌ی ایرانی در حال بازسازی «حماسه‌ی ملی»ست، نه صرفاً گزارش درگیری.
اروپا: مواضع مبهم، روایت‌های متنوع
اتحادیه اروپا در مواضع رسمی خود، بیشتر نقش ناظر نگران را بازی می‌کند. مقامات فرانسوی، آلمانی و بریتانیایی طی بیانیه‌هایی ابراز نگرانی کرده‌اند و خواستار «خویشتنداری همه‌جانبه» شده‌اند—در حالی‌که هیچ اشاره‌ای به نقش مستقیم آمریکا در حمله به خاک ایران نکرده‌اند [4].
در رسانه‌های اروپایی اما، صحنه متنوع‌تر است. Le Monde، The Guardian و Der Spiegel سعی در تحلیل چندسویه بحران دارند. در برابر آن‌ها، رسانه‌هایی چون Bild یا Sky News بیشتر روایتی نزدیک به ناتو و اسرائیل دارند. در اغلب موارد، اروپا میان محافظه‌کاری دیپلماتیک و منطق رسانه‌ای غربی، در نوسان است.
روایت، سلاح اصلی قرن ۲۱
در این بحران، آنچه گفته نمی‌شود، به اندازه‌ی آنچه گفته می‌شود اهمیت دارد. جنگ امروز در کنار تانک و پهپاد، با کلمات، تیترها و هشتگ‌ها نیز اداره می‌شود.
شکاف میان مواضع رسمی و روایت‌های رسانه‌ای، نه نشانه‌ی بی‌نظمی، که ابزار اعمال قدرت است: دولت‌ها می‌توانند بدون آنکه «اعلان جنگ» دهند، عملیات انجام دهند. می‌توانند بدون بر عهده گرفتن مسئولیت سیاسی، در افکار عمومی پیروز شوند.
در این میدان، برنده آن کسی‌ست که بتواند «واقعیت میدان» را به «درک عمومی» تبدیل کند. و در نهایت، شاید این جنگ نه با آتش‌بس، که با پیروزی یکی از روایت‌ها پایان یابد.
-------------------------------------
منابع:
1. گزارش CNN و NBC News درباره حمله مستقیم آمریکا
2. بیانیه رسمی دفتر نخست‌وزیر اسرائیل، منتشرشده در Jerusalem Post، ۲۰ خرداد ۱۴۰۴
3. mfa.gov.ir – بیانیه وزارت امور خارجه ایران، ۲۱ خرداد ۱۴۰۴
4. اظهارات جوزپ بورل و نشست اتحادیه اروپا، بروکسل
5. گزارش‌های Le Monde، The Guardian، i24News، و PressTV
نظرات کاربران
لینک کوتاه: کپی لینک
گوجه‌فرنگی‌هایی که معکوس تکامل یافته‌اند! این ها نقاشی و انیمیشن نیستند! اثر هنری معماری در سبک مدرنیسم کاتالونیایی(+تصاویر) ماکرون تعرفه‌های اعمال شده کشورهای قدرتمند را باج‌گیری خواند اولین گروه از اعضای پ.ک.ک به زودی خلع سلاح می شوند موافقت ترامپ با فروش ۵۱۰ میلیون دلار تسلیحات به اسرائیل یک معمای ریاضی داریم که خیلی هم سخت نیست، امتحان کنید جایگزینی مناسب برای کودهای شیمیایی در مناطق اسیدی و کمفسفر غرق شدن قایق مهاجران در نزدیکی «لامپدوسا»ی ایتالیا شهرداری تهران: دستفروشی اتباع خارجی در مترو ممنوع شد هیولای ۱۲هزار تنی چین؛ زیردریایی موشکانداز هسته‌ای با قابلیت حمل موشکهای قارهپیما و توان پنهانکاری بالا راه حل گریز از جنگ چیست؟ چرا عصرها برای سلامت مغز مهم است؟ معاون وزیر راه: هیچ طرح مسکنی متوقف نیست بطری عطر لوکس قرن نوزدهم در سبک روکوکو(عکس) آمریکا بار دیگر سیاست سختگیرانه علیه کوبا وضع کرد
اخبار و تحلیل های ترکیه