ایالات متحده و چین، دو قدرت اقتصادی بزرگ جهان، بار دیگر درگیر یک جنگ تجاری تمامعیار شدهاند. این دومین مواجهه بزرگ آنها در طی هفت سال گذشته است؛ تقابلی که میتواند نهتنها اقتصاد این دو کشور، بلکه اقتصاد جهانی را نیز به شدت تحت تأثیر قرار دهد.
به گزارش روزیاتو، در آغاز سال ۲۰۲۵ دونالد ترامپ، رئیسجمهور وقت آمریکا، اعلام کرد که تعرفهای ۳۴ درصدی بر واردات کالاهای چینی اعمال خواهد شد؛ اقدامی که در پاسخ به سیاستهای تجاری چین و با هدف ایجاد توازن در مبادلات تجاری انجام شد. در واکنش، دولت چین نیز به سرعت تعرفههایی مشابه بر کالاهای آمریکایی وضع کرد. در مقطعی از این مناقشه، هر دو کشور تعرفههایی بیش از ۱۰۰ درصد، یعنی معادل یا حتی بیش از ارزش کل کالا بر واردات اعمال کردند.
کارشناسان هشدار دادند که ادامه این روند ممکن است به قیمت نابودی صدها میلیارد دلار از اقتصاد هر دو کشور تمام شود. بازارهای مالی جهان نیز به این تنش واکنش منفی نشان دادند و شاخصهای اصلی بورس در ایالات متحده، آسیا و اروپا کاهش یافتند.
در حال حاضر، تعرفهها تا حدی کاهش یافتهاند؛ آمریکا بهطور میانگین بین ۴۰ تا ۵۰ درصد بر واردات کالا از چین تعرفه اعمال میکند، در حالی که چین نیز بین ۱۰ تا ۳۰ درصد بر کالاهای آمریکایی تعرفه بسته است. با این حال، فضای بیاعتمادی و بیثباتی همچنان حاکم است.
با وجود تنشهای تجاری، ایالات متحده و چین همچنان بهعنوان دو ستون اصلی اقتصاد جهانی شناخته میشوند. طبق گزارش آوریل ۲۰۲۵ صندوق بینالمللی پول، مجموع تولید ناخالص داخلی (GDP) این دو کشور حدود ۵۰ تریلیون دلار برآورد شده است. آمریکا با تولید ناخالص داخلی نزدیک به ۳۱ تریلیون دلار، همچنان بزرگترین اقتصاد دنیاست و چین نیز با بیش از ۱۹ تریلیون دلار در جایگاه دوم قرار دارد.
رتبه | کشور | تولید ناخالص داخلی (میلیارد دلار) |
---|---|---|
۱ | آمریکا | ۳۰٬۵۰۷ |
۲ | چین | ۱۹٬۲۳۲ |
۳ | آلمان | ۴٬۷۴۵ |
۴ | هند | ۴٬۱۸۷ |
۵ | ژاپن | ۴٬۱۸۶ |
۶ | بریتانیا | ۳٬۸۳۹ |
۷ | فرانسه | ۳٬۲۱۱ |
۸ | ایتالیا | ۲٬۴۲۳ |
۹ | کانادا | ۲٬۲۲۵ |
۱۰ | برزیل | ۲٬۱۲۶ |
۱۱ | روسیه | ۲٬۰۷۶ |
۱۲ | اسپانیا | ۱٬۸۰۰ |
۱۳ | کره جنوبی | ۱٬۷۹۰ |
۱۴ | استرالیا | ۱٬۷۷۲ |
۱۵ | مکزیک | ۱٬۶۹۳ |
۱۶ | ترکیه | ۱٬۴۳۷ |
۱۷ | اندونزی | ۱٬۴۳۰ |
۱۸ | هلند | ۱٬۲۷۲ |
۱۹ | عربستان سعودی | ۱٬۰۸۴ |
۲۰ | لهستان | ۹۸۰ |
۲۱ | سوئیس | ۹۴۷ |
۲۲ | تایوان | ۸۰۵ |
۲۳ | بلژیک | ۶۸۵ |
۲۴ | آرژانتین | ۶۸۴ |
۲۵ | سوئد | ۶۲۰ |
۲۶ | ایرلند | ۵۹۹ |
۲۷ | اسرائیل | ۵۸۳ |
۲۸ | سنگاپور | ۵۶۵ |
۲۹ | امارات متحده عربی | ۵۴۹ |
۳۰ | تایلند | ۵۴۶ |
۳۱ | اتریش | ۵۳۴ |
۳۲ | نروژ | ۵۰۴ |
۳۳ | فیلیپین | ۴۹۷ |
۳۴ | ویتنام | ۴۹۱ |
۳۵ | بنگلادش | ۴۶۷ |
۳۶ | دانمارک | ۴۵۰ |
۳۷ | مالزی | ۴۴۵ |
۳۸ | کلمبیا | ۴۲۸ |
۳۹ | هنگکنگ | ۴۲۴ |
۴۰ | آفریقای جنوبی | ۴۱۰ |
۴۱ | رومانی | ۴۰۳ |
۴۲ | جمهوری چک | ۳۶۰ |
۴۳ | مصر | ۳۴۷ |
۴۴ | شیلی | ۳۴۴ |
۴۵ | ایران | ۳۴۱ |
۴۶ | پرتغال | ۳۲۱ |
۴۷ | فنلاند | ۳۰۴ |
۴۸ | پرو | ۳۰۳ |
۴۹ | قزاقستان | ۳۰۱ |
۵۰ | الجزایر | ۲۶۹ |
همچنین، مجموع GDP برخی گروههای اقتصادی مهم به شرح زیر است:
گروه | تولید ناخالص داخلی (میلیارد دلار) |
---|---|
ایالات متحده و چین | ۴۹٬۷۳۹ |
سایر ۱۸۴ کشور جهان | ۵۰٬۳۸۱ |
آلمان، هند و ژاپن | ۱۳٬۱۱۸ |
ایالات متحده همچنان بزرگترین واردکننده کالاهای مصرفی در جهان محسوب میشود و چین نیز عنوان بزرگترین صادرکننده جهانی را در اختیار دارد. در نتیجه، بسیاری از کشورهای جهان ناچارند برای منافع اقتصادی خود، یکی از این دو قدرت را بهعنوان شریک تجاری اصلی انتخاب کنند.
جالب توجه آنکه حتی در شرایطی که دولتهای جهان ممکن است از نظر سیاسی یا ایدئولوژیک با آمریکا یا چین همسو نباشند، فشار اقتصادی ناشی از روابط تجاری با این دو قدرت، عملاً سیاستگذاری آنها را تحت تأثیر قرار میدهد. این یعنی در عمل، اقتصاد حرف اول را میزند؛ نه اتحادهای سیاسی یا ملاحظات ژئوپولیتیکی.