بمب‌افکن‌ راهبردی چیست؟ کدام کشورها و چقدر از این هواپیماها دارند؟

عصر ایران - اوکراینی ها در عملیاتی پیچیده موفق شدند با حمله پهپادی به پایگاه های هوایی در عمق خاک روسیه، یک سوم از بمب افکن های راهبردی روسیه را منهدم کنند و بزرگ ترین ضریه از آغاز جنگ را به این کشور وارد سازند. در این مطلب می خواهیم بدانیم بمب افکن راهبردی چیست و اساساً چه اهمیتی دارد؟

پرواز تا عمق خاک دشمن و تغییر موازنه

تصور کنید شب است، آسمان در سکوتی مطلق فرو رفته، و جایی دور از چشم همه، هواپیمایی غول‌پیکر در ارتفاع بالا در حال حرکت است؛ آرام، بی‌صدا، اما حامل سلاح‌هایی که می‌توانند سرنوشت یک ملت را تغییر دهند. 

بمب‌افکن‌های راهبردی، هواپیماهایی بسیار سنگین و برد بلند هستند که توانایی حمل مقادیر زیادی از بمب‌ها یا موشک‌های کروز و حتی سلاح‌های هسته‌ای را دارند. آن‌ها برای یک هدف طراحی شده‌اند: پرواز تا اعماق خاک دشمن و زدن ضربه‌ای که کل صحنه نبرد را تغییر دهد.

از هیروشیما تا امروز

تاریخ این پرنده‌های مرگبار به جنگ جهانی دوم بازمی‌گردد. زمانی که آمریکا با استفاده از بمب‌افکن B-29 دو بمب اتمی را بر هیروشیما و ناکازاکی فرود آورد و برای همیشه چهره جنگ را تغییر داد. پس از آن، در دوران جنگ سرد، بمب‌افکن‌های راهبردی به نماد بازدارندگی تبدیل شدند. قدرت‌هایی مانند آمریکا و شوروی، با نگه‌داشتن این بمب‌افکن‌ها در وضعیت آماده‌باش دائمی، تلاش کردند از وقوع جنگ هسته‌ای جلوگیری کنند؛ جنگی که اگر آغاز می‌شد، شاید دیگر چیزی از جهان باقی نمی‌ماند.

بمب‌افکن B-29 که با آن هیروشیما و ناکازاکی بمباران اتمی شدند

با وجود پیشرفت‌های خیره‌کننده در حوزه موشک‌های بالستیک، پهپادها و حملات سایبری، بمب‌افکن‌های راهبردی هنوز جایگاه خود را حفظ کرده‌اند. چون آن‌ها برخلاف موشک‌های شلیک‌شونده، انعطاف‌پذیرند. می‌توانند در آسمان منتظر بمانند، ماموریت را در لحظه تغییر دهند، یا حتی بازگردند. حضور یک بمب‌افکن در حریم هوایی بین‌المللی، خودش یک سیگنال سیاسی و امنیتی است.

چه کشورهایی صاحب این قدرت‌اند؟

امروز فقط سه کشور در جهان به طور رسمی بمب‌افکن‌های راهبردی در اختیار دارند: آمریکا، روسیه، و چین.

روسیه دارای سه مدل از این پرنده‌هاست: توپولوف Tu-95 که با موتورهای توربوپراپ شناخته می‌شود و نقش کلیدی در حمل موشک‌های دوربرد دارد؛ Tu-160 که سریع‌ترین و سنگین‌ترین بمب‌افکن مافوق‌صوت جهان است و ظاهر سفید رنگش لقب "قوی سفید" را برایش به ارمغان آورده؛ و Tu-22M3 که اگرچه از نظر فنی برد کمتری دارد، اما در عملیات‌های راهبردی به‌کار گرفته می‌شود. روسیه در مجموع حدود ۱۲۰ فروند از این هواپیماها را در اختیار داشت که در عملیات پهپادی اوکراین، 41 فروند یعنی یک سوم از این بمب افکن ها را فقط ظرف چند دقیقه از دست داد.

   Tu-95بمب افکن راهبردی روسیه

آمریکا نیز سه مدل در خدمت دارد: B-52 که با وجود عمر بالای طراحی‌اش، هنوز به‌روزرسانی می‌شود و موشک‌های کروز مدرن حمل می‌کند؛ B-1B که سرعت بالا و ظرفیت حمل زیاد آن را به یک گزینه متمایز بدل کرده؛ و B-2 Spirit که با طراحی پنهان‌کارانه‌اش قادر است به دل سیستم‌های دفاعی دشمن نفوذ کند. ایالات متحده به‌زودی بمب‌افکن B-21 را نیز معرفی خواهد کرد که نسل آینده این فناوری خواهد بود. آمریکا مجموعاً  140 بمب افکن راهبردی در اختیار دارد.

سمت راست B -52 و سمت چپ B-21 آمریکایی

در چین، بمب‌افکن‌های H-6، که نسخه‌ای مدرن‌شده از طراحی قدیمی شوروی هستند، در حال حاضر مورد استفاده‌اند. برآوردها حاکی از آن است که چین بین 210 تا 230 فروند هواپیمای بمب افکن راهبردی  از این نوع دارد.

پکن همچنین در حال توسعه بمب‌افکن پنهان‌کار H-20 است که می‌تواند نظم قدرت هوایی در آسیا را دگرگون کند.

سمت چپ H-6 و سمت راست H-20 ، بمب افکن های راهبردی چین

۴ کشته و ۳۳ زخمی در پی تصادف یک دستگاه اتوبوس در شرق ترکیه (فیلم)

بیشتر بخوانید:

اوکراینی ها چطور به بمب افکن های راهبردی روسیه حمله کردند (+عکس)

6 نکته درباره عملیات پهپادی شگفت انگیز اوکراینی ها در عمق خاک روسیه: از رسوایی اطلاعاتی تا تغییر پارادایم جنگ

تماشاخانه

برای آینده فرزندانتان و خودتان این گفتگو را ببینید / وضعیت دشت های ایران خیلی بدتر از آن چیزی است که می‌دانید / محیط زیست بر لبه پرتگاه بی بازگشت ایستاده‌است (فیلم)

مرگ مرموز جگرگوشه یک مورخ که نقدی بر سریال ساخته علی حاتمی نوشت ! رازی که سر به مهر باقی ماند (فیلم)

فیلم های دیگر