وبگاه تخصصی "انرژی اینتل" در گزارشی تحت عنوان " ایران چقدر ظرفیت افزایش سریع صادرات نفت را دارد؟" به مساله تعلیق احتمالی تحریم های نفتی ایران و تاثیر آن بر صنعت نفت و افزایش صادرات نفتی ایران پرداخته است.
به گزارش عصرایران در این گزارش آمده است:
نشانه هایی مبنی بر اینکه توافق هسته ای بین آمریکا و ایران ممکن است نزدیک باشد، بخش نفت ایران را بار دیگر تحت نظارت بیشتری قرار می دهد.
تهران و واشنگتن پس از آخرین دور مذاکرات روز جمعه در رم، اظهارات مثبتی را درباره روند مذاکرات بیان کردند . عباس عراقچی، وزیر امور خارجه ایران، این مذاکرات را "یکی از حرفهایترین" گفتوگوها توصیف کرد که به آمریکا "درک بهتر، واضحتر و دقیقتری از مواضع ایران" ارائه میدهد.
غراقچی گفت: امیدواریم پایان دور پنجم مذاکرات در رم به مذاکرات مفصل تری منجر شود و افزود که هنوز تاریخی برای دور بعدی مذاکرات پس از ارزیابی آخرین پیشنهادها توسط پایتخت های مربوطه تعیین نشده است.
در همین حال، دونالد ترامپ، رئیسجمهوری آمریکا روز یکشنبه به رسانهها در نیوجرسی گفته است که "مذاکرات بسیار بسیار خوبی با ایران داشتهایم" و ممکن است در "دو روز آینده" نوعی اعلامیه صادر شود.
چند روز قبل، به نظر میرسید که دولت ترامپ موضع خود را در مورد غنیسازی صفر در ایران بهعنوان "خط قرمز" سختتر میکند – موضعی که اگر حفظ شود، مذاکرات نوپا بر سر برنامه هستهای تهران را تهدید میکند.
با این حال، اگر توافق هستهای جدیدی بین واشنگتن و تهران امضا شود، توانایی ایران برای افزایش تولید و صادرات نفت مورد توجه قرار خواهد گرفت، بهویژه در زمانی که عرضه جهانی نفت خام زیاد است و خطرات مازاد عرضه در حال تشدید است.
سوال این است که آیا ایران میتواند با توجه به یک دهه سرمایهگذاری کم و دسترسی محدود به فناوری های غربی به دلیل تحریمها – عواملی که بخش نفت این کشور را در وضعیتی حتی مخاطرهآمیزتر قرار داده است - به همان سرعتی که تحت توافق هستهای 2015 انجام داد، حرکت کند.
در سناریویی که در آن ایالات متحده و ایران به یک توافق هستهای برسند که کاهش محسوس تحریمها را فراهم میکند - که غیر محتملترین نتیجه از 3 نتیجه بررسیشده توسط واحد تحقیقات و مشاوره اطلاعات انرژی است - تولید ایران ظرف مدت 6 ماه به حدود 3.8 میلیون بشکه در روز میرسد که از 3.3 میلیون بشکه در روز در حال حاضر، به میزان 500 هزار بشکه افزاسش می یابد. صادرات این کشور نیز ظرف همین مدت 6 ماهه به حدود 2 میلیون بشکه در روز خواهد رسید که از 1.4 تا 1.6 میلیون بشکه در روز فعلی، شاهد افزایش خواهد بود.
با این حال، منابع صنعتی این سوال را مطرح میکنند که آیا ایران میتواند سطح تولید و صادرات نفت خود را حفظ کند - چه رسد به افزایش - مگر اینکه لغو تحریمها این کشور را قادر به جذب میلیاردها دلار سرمایهگذاری خارجی و دسترسی ایمن به فناوریهای پیشرفته، از جمله برای افزایش ضریب بازیابی نفت کند.
محسن پاک نژاد وزیر نفت ایران ماه گذشته بیش از 200 فرصت برای سرمایه گذاری و تامین مالی در ایران از جمله توسعه 100 میدان نفتی و گازی به ارزش بیش از 135 میلیارد دلار را معرفی کرد.
حتی در صورت برداشته شدن تحریمها معلوم نیست از کجا قرار است منابع مالی این سرمایه گذاری ها تامین میشود و اینکه آیا بهویژه شرکتهای بزرگ غربی حاضر به بازگشت و سرمایه گذاری در ایران خواهند بود یا نه.
محیط دشوار سرمایه گذاری در ایران و اختلافات عمیق سیاسی بین ایران و غرب، احتمالا بازیگران اصلی غربی را برای مدت طولانی تری از بازاز نفت ایران دور نگه می دارد.
در همین حال، هرگونه تحریم طولانی مدت همچنان یک مشکل خواهد بود و توانایی ایران را برای دسترسی کامل به سیستم مالی جهانی، که یک مانع عمده در ادغام مجدد کامل این کشور در اقتصاد جهانی است، محدود میکند.
زمانی که ایران بهسرعت تولید و صادرات نفت خام را پس از لغو تحریمهای هستهای در اوایل سال 2016 تحت برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) افزایش داد، حتی خوشبینترین ناظران نیز غافلگیر شدند.
توافقی که توسط تهران و پنج عضو دائم شورای امنیت سازمان ملل متحد - چین، فرانسه، روسیه، بریتانیا و آمریکا - به اضافه آلمان و اتحادیه اروپا امضا شد، محدودیتهای قابل توجهی را بر برنامه هستهای ایران در ازای لغو تحریمها اعمال کرد.
در دوره 6 ماهه بین ژانویه و جولای 2016، این عضو اوپک تولید نفت خام خود را از میانگین 3.15 میلیون بشکه در روز در سال 2015 به حدود 3.7 میلیون بشکه در روز رساند. تا پایان سال 2016، ایران توانسته بود تولید خود را به 3.8 میلیون بشکه در روز برساند.
صادرات نفت این کشور نیز با بازگشت مشتریان سنتی ایران، از جمله خریداران مشتاق نفت خام مانند هند، ژاپن، کره جنوبی و ترکیه و همچنین خریداران اروپایی در یونان، ایتالیا و اسپانیا، افزایش یافت.
اما زمانی که ایالات متحده خروج خود از برجام را در ماه مه 2018 اعلام کرد، صادرات نفت ایران از حدود 2.6 میلیون بشکه در روز در همان ماه (می 2018) تا پایان همان سال به حدود 1 میلیون بشکه در روز یعنی همان میزان ماه های پایانی سال 2015 بازگشت.