زنگ خطر جمعیتی در ایران/ هر ۵ زوج ۱ نابارور

حدود ۲۰درصد زوج‌های ایرانی نیاز به درمان ناباروری دارند. یعنی از هر پنج زوج یک زوج. این بدان معناست که در آینده‌ای نه چندان دور، کشور با بحران جمعیتی روبه‌رو خواهد شد؛ از طرف دیگر شاهد کاهش چشمگیری در نرخ باروری در ایران هستیم. این در صورتی است که یکی از راهکارهای برطرف کردن مسأله جمعیت، توجه به ۳.۵ میلیون زوج با مشکل ناباروری و تسهیل باروری آنان است.

 

به گزارش ایران، برای حل این بحران، سال ۱۴۰۰ قانونی باعنوان حمایت از خانواده و جوانی جمعیت به تصویب رسید تا زوجین‌جوان را به فرزندآوری ترغیب کند. در میان این گروه از افراد جامعه، زوجینی هستند که با وجود تمایل به فرزندآوری به دلیل هزینه‌های گران‌قیمت درمان ناباروری نمی‎توانستند، نسبت به درمان مشکل‎شان اقدام کنند. اما در قانون جوانی جمعیت، تأمین اجتماعی و بیمه سلامت مکلف به پوشش خدمات باروری شدند تا هزینه‌های سنگین درمان ناباروری برای زوجین کمی سبک‌تر از قبل شود.

 

طبق آمار بیمه سلامت ۹۳ هزار و ۸۶۲ نفر در سامانه‌های این بیمه برای دریافت خدمات درمانی ناباروری نشان‎دار شده‎اند. این آمار در استان تهران ۱۰ هزار و ۸۴۷ نفر است که شامل۵ هزارو ۳۳۵ پرونده بستری و ۳۶ هزارو ۵۵۵ نسخه سرپایی می‎شود. پوشش بیمه خدمات درمان ناباروری در مراکز دولتی تا ۹۰درصد تعرفه، مراکز عمومی غیر دولتی ۹۰ درصد و در مراکز خصوصی و خیریه ۷۰ درصد تعرفه، توسط بیمه سلامت پرداخت می‎شود. 

 

دکتر محمد غلام‌نژاد مدیرکل بیمه سلامت استان تهران با بیان اینکه خدمات درمان ناباروری در سه سطح انجام می‎شود، می‎گوید: «خدمات فوق در سه سطح ۱ و ۲.۳ از مراکز بهداشتی درمانی، خدمات مامایی و پزشک عمومی شروع و تا بیمارستان‌ها و مراکز فوق تخصصی، اتاق عمل و خدمات فلوشیپ‌های ناباروری ارائه می‎شود و در همه مراحل بیمه حامی بیمار است.» 

 

دکترغلام‌نژاد با اشاره به عملکرد بیمه سلامت برای طرح جوانی جمعیت می‎گوید: «یکی از سیاست‎های ابلاغی در اسناد بالا دستی توجه به بحث ناباروری در قانون جوانی جمعیت است، سال‎ها بود که هزینه‌های درمان ناباروری معضلی برای زوجین جوان شده بود چرا که خدمات و درمان ناباروری تحت پوشش بیمه‌ها نبودند و بعد از ابلاغ قانون جوانی جمعیت، بیمه‌ها موظف به پوشش خدمات در بخش ناباروری شدند. بیمه سلامت استان تهران هم بر اساس تکالیفی که برعهده‌اش قرار داده‌اند، خدمات مختلفی را به زوجین تحت پوشش این بیمه ارائه می‌دهد.» 

 

مدیرکل بیمه سلامت استان تهران با بیان اینکه ۱۰ هزارو ۸۴۷ بیمار تهرانی در سامانه خدمات ناباروری نشان‌دار شده‌اند، توضیح می‎دهد: «اگر آمار را بر اساس تعداد زوجین در نظر بگیریم، حدود چهارهزار و ۷۰۰ زوج از خدمات بیمه سلامت در بخش درمان ناباروری بهره‌مند شدند. بیشتر این خدمات براساس آخرین دستورالعمل‌ها مربوط به اقدامات تخصصی کمک باروری مثل IUI تلقیح داخل رحمی، ICSI تزریق اسپرم به تخمک، FET انتقال جنین منجمد و IVF لقاح خارج رحمی است که بدون هیچ محدودیتی برای زوجین انجام می‎شود. داروهایی که زمانی در تعهد بیمه نبودند، حالا تحت پوشش هستند، اقدامات پاراکلینیکی که در گذشته انجام نمی‎شد، در حال حاضر پوشش بیمه‎ای دارند. همچنین لوازم و تجهیزات پزشکی، خدمات آزمایشگاهی مرتبط با درمان ناباروری و… که در مجموعه استان تهران بیش از ۲۰۰ میلیارد تومان برای پوشش این خدمات، از طرف بیمه سلامت هزینه شده است.» 

 

مدیرکل بیمه سلامت استان تهران با بیان اینکه خدمات کمک باروری برای زوجه نابارور تا سن ۴۹ سال تمام و بدون محدودیت سنی برای زوج نابارور است، می‎گوید: «پرداخت هزینه کمک باروری در قالب خسارت متفرقه به زوجینی که در مراکز غیرطرف قرارداد خدمت دریافت کرده‌اند، پیاده‎سازی کدهای خدمات آزمایشگاه، دارو، لوازم و تجهیزات پزشکی و تصویربرداری تخصصی ناباروری در سامانه‌های سازمان، ۱۶ قلم آزمایش‌های ژنتیک برای افرادی که دچار سقط مکرر، شکست مکرر در لانه گزینی جنین شده و صاحب فرزند نشده‌اند هم از جمله خدماتی است که توسط بیمه سلامت به زوجین نابارور ارائه می‌شود. همچنین ۲۹ قلم تجهیزات پزشکی، ۵۸ خدمت آزمایشگاهی، ۶۶ قلم داروی تخصصی، ۴۵ خدمت جراحی و ۷ خدمت تصویربرداری از دیگر خدمات این سازمان برای درمان ناباروری زوجین ایرانی است.» 

 

چهار خدمت فوق تخصصی کمک به باروری شامل IUI تلقیح داخل رحمی، ICSI تزریق اسپرم به تخمک، FET انتقال جنین منجمد، IVF لقاح رحمی که بدون محدودیت برای زوجین انجام می‎شود هم در سامانه‎های بیمه سلامت، پیاده‌سازی شده است. دکترغلام‌نژاد با اشاره به اینکه ذخیره تخمک برای بانوان مبتلا به بیماری سرطان در تعهد بیمه قرار گرفته است، می‎گوید: «طبق آخرین نسخه تعهدات درمان ناباروری، بانوان تا پایان ۴۹ سال و آقایان بدون محدودیت سنی می‎توانند خدمات بیمه‎ای را دریافت کنند.»