۰۹ ارديبهشت ۱۴۰۴
به روز شده در: ۰۹ ارديبهشت ۱۴۰۴ - ۲۳:۵۶
فیلم بیشتر »»
کد خبر ۱۰۵۲۶۰۸
تاریخ انتشار: ۱۰:۲۵ - ۳۰-۰۱-۱۴۰۴
کد ۱۰۵۲۶۰۸
انتشار: ۱۰:۲۵ - ۳۰-۰۱-۱۴۰۴

پتروشیمی میانکاله؛ جدال محیط زیست و تخلف در سایه نفوذ

پتروشیمی میانکاله؛ جدال محیط زیست و تخلف در سایه نفوذ
یک فعال محیط‌زیستی می‌گوید: «پیشبرد پروژه پتروشیمی میانکاله در منطقه‌ای فاقد منابع نفت و گاز و دارای ارزش گردشگری و زیست محیطی، هیچ توجیهی ندارد و احیای آن نتیجه فشار نمایندگان محلی برای جذب بودجه است که در نهایت به تقسیم منافع بین افراد خاص منجر می‌شود.» 
«پرونده‌های متوقف‌شده‌ای مانند پتروشیمی میانکاله، که به دلیل زیان‌های زیست‌محیطی و اقتصادی کنار گذاشته شده بودند، توسط افراد بانفوذ دوباره پیگیری می‌شوند. این طرح‌ها اغلب فاقد توجیه اقتصادی و زیست‌محیطی هستند و تنها به دلیل مسابقه جذب بودجه پیش می‌روند. پیشبرد پتروشیمی میانکاله در منطقه‌ای فاقد منابع نفت و گاز و دارای ارزش گردشگری و زیست‌محیطی، هیچ توجیهی ندارد و احیای آن نتیجه فشار نمایندگان محلی برای جذب بودجه است که در نهایت به تقسیم منافع بین افراد خاص منجر می‌شود.»
 
به گزارش خبرآنلاین، یک فعال محیط‌زیستی می‌گوید: «پیشبرد پروژه پتروشیمی میانکاله در منطقه‌ای فاقد منابع نفت و گاز و دارای ارزش گردشگری و زیست‌محیطی، هیچ توجیهی ندارد و احیای آن نتیجه فشار نمایندگان محلی برای جذب بودجه است که در نهایت به تقسیم منافع بین افراد خاص منجر می‌شود.» 
 
پروژه پتروشیمی میانکاله، برنامه‌ریزی‌شده در نزدیکی تالاب بین‌المللی میانکاله در مازندران، به دلیل پیامدهای زیست‌محیطی و تخلفات قانونی یکی از جنجالی‌ترین طرح‌های صنعتی ایران است. این پروژه از دهه ۱۳۵۰ مطرح بود اما به دلیل نگرانی‌های زیست‌محیطی متوقف شد. 
 
در سال ۱۳۹۹ (دولت حسن روحانی) احیا و در اسفند ۱۴۰۰ (دولت ابراهیم رئیسی) بدون مجوز زیست‌محیطی کلنگ‌زنی شد. این اقدام اعتراضات گسترده فعالان محیط‌زیست، جوامع محلی و دانشگاهیان را به دلیل تهدید اکوسیستم شکننده میانکاله برانگیخت. 
 
علی‌رغم ابطال موافقت‌نامه پروژه در آبان ۱۴۰۲ توسط وزارت نفت و دستور توقف آن، اکنون تحرکات غیرقانونی در فروردین ۱۴۰۴، از جمله ورود بیش از ۴۰ تریلی مصالح و فعالیت‌های ساختمانی در اراضی حسین‌آباد بهشهر، نگرانی‌ها را تشدید کرده است. این پروژه نمونه‌ای بارز از تعارض توسعه صنعتی و حفاظت از محیط‌زیست است. 
 
عباس محمدی، فعال محیط‌زیست و مدیر گروه دیده‌بان کوهستانِ انجمن کوه‌نوردان ایران، با اشاره به ساختار اقتصادی معیوب کشور، ریشه پروژه‌هایی مانند پتروشیمی میانکاله را در نظام اقتصادی مبتنی بر کسب بودجه‌های کلان می‌داند که وزارتخانه‌ها، استانداری‌ها و نمایندگان مجلس را به احیای طرح‌های قدیمی و زیان‌بار سوق می‌دهد. 
 
او در این‌باره می‌گوید: «پرونده‌های متوقف‌شده‌ای مانند پتروشیمی میانکاله، که به دلیل زیان‌های زیست‌محیطی و اقتصادی کنار گذاشته شده بودند، توسط افراد بانفوذ دوباره پیگیری می‌شوند. این طرح‌ها اغلب فاقد توجیه اقتصادی و زیست‌محیطی هستند و تنها به دلیل مسابقه جذب بودجه پیش می‌روند. پیشبرد پتروشیمی میانکاله در منطقه‌ای فاقد منابع نفت و گاز و دارای ارزش گردشگری و زیست‌محیطی، هیچ توجیهی ندارد و احیای آن نتیجه فشار نمایندگان محلی برای جذب بودجه است که در نهایت به تقسیم منافع بین افراد خاص منجر می‌شود.» 
 
محمدی بر این باور است که افراد بانفوذ و شبکه‌های فساد در پیشبرد پروژه‌ای غیرقانونی از علل اصلی تداوم آن هستند؛ چه بسا که در مورد مذکور، حمایت برخی نمایندگان مجلس، استانداران و حتی چهره‌های مذهبی، زمینه‌ساز ادامه تخلفات بوده است. 
 
او واگذاری غیرقانونی ۹۰ هکتار اراضی ملی در منطقه‌ای با ارزش گردشگری و زیست‌محیطی را نتیجه روابط پرفساد می‌داند و می‌گوید: «این زمین مسطح و مرغوب، که برای دامداری و مرتع‌داری ارزشمند است، به دلیل جذابیت برای ویلاسازی و بساز و بفروش‌ها به شکلی غیراصولی واگذار شده است. واگذاری مرتعی ارزشمند برای دامداری، در استانی با کمبود گاز، با هیچ منطقی سازگار نیست. این اقدام مغایر با نیاز کشور به خودکفایی در کشاورزی و دامداری است و سرزمین را فرسوده می‌کند.» 
 
این کنشگر برجسته محیط‌زیست ضمن انتقاد از مدل اقتصادی پتروشیمی‌ها نیز می‌گوید: «این صنایع، خوراک اولیه (نفت و گاز) را با قیمت ناچیز از دولت دریافت کرده و محصولات را با دلار آزاد صادر می‌کنند، اما ارز حاصل را به طور کامل به سیستم بانکی بازنمی‌گردانند. این روند را نوعی خام‌فروشی است که با ادعای اشتغال‌زایی و ارزآوری توجیه می‌شود، در حالی که سود کلان آن به جیب افراد خاص می‌رود. این پروژه نه‌تنها به محیط‌زیست آسیب می‌رساند، بلکه منافع بین‌نسلی را قربانی می‌کند.» 
 
پتروشیمی میانکاله؛ جدال محیط زیست و تخلف در سایه نفوذ
 

میانکاله در برزخ/ انتقاد به انفعال در برابر تخلفات

محمدی وضعیت کنونی را ماحصل یک «دولت بی‌اقتدار» توصیف می‌کند؛ که دستگاه‌های مسئول از پیگیری تخلفات شانه خالی می‌کنند و قانون اجرا نمی‌شود. او در این راستا عنوان می‌کند: «سازمان منابع طبیعی، اداره امور اراضی و دیگر نهادها مسئولیت را به یکدیگر واگذار می‌کنند، در صورتی که فردی بانفوذ ۹۰ هکتار زمین را تصرف کرده و به فعالیت‌های غیرقانونی مانند انتقال مصالح ادامه می‌دهد. این در حالی است که سازمان حفاظت از محیط‌زیست، پروژه را به رسمیت نمی‌شناسد، وزارت نفت آن را غیرقابل توجیه می‌داند و دادگاه رأی به توقف داده است.» 
 
محمدی این انفعال را نتیجه ترس از افراد قدرتمند یا فساد احتمالی می‌داند و وضع موجود را نمونه‌ای از «روی‌گردانی» نهادها برمی‌شمارد؛ که ترس از افراد ذی‌نفوذ یا نگرانی از پیامدهای مقابله با آن‌ها، دستگاه‌ها را به انفعال واداشته و میانکاله را در برزخی بی‌پایان رها کرده است. 
 
او هشدار می‌دهد که این بی‌اقتداری نه‌تنها اجرای قانون را تضعیف می‌کند، بلکه سرزمین را در معرض فرسایش قرار می‌دهد، زیرا چنین اقداماتی منابع ملی را به تاراج می‌برند و اعتماد عمومی را خدشه‌دار می‌کنند. 
 

سرکوب صدای محیط‌زیست با تهدید کنشگران

کنشگران محیط‌زیست سال‌هاست که زیر آماج فشار و تهدید از منابع مختلف هستند، در حالی که دغدغه‌ای جز حفاظت از سرمایه‌های طبیعی سرزمین ندارند. این قشر سال‌هاست که چون سدی مقاوم در برابر جلوگیری از تخریب روزافزون میانکاله قد علم کرده‌اند. 
 
عباس محمدی، با یادآوری برکناری و دستگیری جمعی از فعالان محیط‌زیست در مراسم افتتاحیه پروژه پتروشیمی میانکاله، دلیل اعمال فشارهای گسترده بر این گروه را «فقدان امنیت» عنوان می‌کند و هشدار می‌دهد: «این تهدیدات نه‌تنها در شهرهای کوچک مانند نکا و بهشهر، بلکه در شهرهای بزرگ مانند اصفهان و شیراز نیز علیه فعالان محیط‌زیست اعمال می‌شود. بدون حمایت از کنشگران و ایجاد امنیت برای منتقدان، تخریب محیط‌زیست ادامه خواهد یافت.» 
 

راه برون‌رفت: بازگشت اقتدار قانون

اگرچه قوه قضاییه و سازمان حفاظت محیط‌زیست با دستور توقف پروژه پتروشیمی میانکاله و طرح دعوی حقوقی گام‌هایی برداشته‌اند، اما رفع کامل تخلفات نیازمند اقتدار قانونی، شفافیت و تصمیم‌گیری مبتنی بر ارزیابی‌های علمی است. حفظ میانکاله و جلوگیری از فرسایش سرزمین، به عزم جدی نهادهای مسئول و حمایت از کنشگران محیط‌زیست وابسته است. 
 
محمدی با تأکید بر ضرورت اقتدار قانونی، دو چشم‌انداز پیش‌روی این جریان می‌بیند: ادامه پروژه و تعمیق بی‌قانونی، یا اقدام قاطع برای خلع ید متخلفان و احیای مرتع. او ضمن ارائه راهکارهایی برای توقف تخلفات و حفظ میانکاله اضافه می‌کند: «وقتی تخلفات بزرگ مهار نشود، تخریب‌های کوچک گسترش می‌یابد و طبیعت ایران را نابود می‌کند. مجازات‌های سنگین، بازگرداندن اراضی به حالت اولیه و اصلاح تخریب‌های انجام‌شده می‌تواند جلوی تخلفات بزرگ و کوچک را بگیرد. این اقدام نه‌تنها میانکاله را حفظ می‌کند، بلکه الگویی برای جلوگیری از تخریب سرزمین خواهد بود. 
 
بدون اقتدار قانونی، سرزمین ایران فرسوده و غیرقابل استفاده خواهد شد. دستگاه‌های قضایی و امنیتی می‌بایست با قاطعیت جلوی افراد بانفوذ و زمین‌خواران را بگیرند و از کنشگران محیط‌زیست حمایت کنند تا قانون به جایگاه خود بازگردد.»
ارسال به دوستان
از تمایل به پاپ شدن تا سفر به آفریقا؛ اظهارات جنجالی ترامپ در مصاحبه‌ای جدید رئیس سازمان بورس: تلاش برای تغییر سهم ۹۰ به ۵۰ درصدی بانک‌ها در تامین مالی هشدار آمریکا به روسیه و اوکراین: پیشنهاد ملموس بدهید وگرنه از مذاکرات صلح کنار می‌کشیم درگذشت معاون برق منطقه‌ای فارس و راننده‌اش در سانحه رانندگی حین ماموریت بوکسورهای ترکیه با پرچم تراکتور در جام پوریای ولی خوی رژه رفتند (+عکس) تقدیر وزیر ارشاد از بازگشت کارکنان آسیب‌دیده بندر شهید رجایی به سر کار خلق زیبایی در معماری با بتن قرمز رنگدانه‌دار (+عکس) وقتی به یک معمار گفته می شود: با مکعب خانه بساز! (عکس) تویوتا کراون مجستا؛ زیبا و استوار پس از 200 هزار کیلومتر(+عکس) الاهلی با شکست الهلال به فینال لیگ نخبگان آسیا صعود کرد You'll Never Walk Alone لاوروف: درخواست آتش‌بس اوکراین ناشی از شکست در میدان نبرد است؛ جنگ هسته‌ای نباید آغاز شود جان باختن ۲ کارگر در پی انفجار کارخانه تولید مواد آتش‌بازی در اصفهان گرد و خاک / مدارس 12 شهر خوزستان فردا غیرحضوری شد نخست‌وزیر منتخب کانادا: روابط سنتی با آمریکا به پایان رسیده است
نظرسنجی
با توجه به "تجربه خودتان از وضعیت اینترنت"، به وزیر ارتباطات چه نمره ای می دهید؟