آیا قطب جنوب ماه می‌تواند خانه آینده بشر باشد؟

فضاپیمای خصوصی آتنا با موفقیت نزدیک قطب جنوب ماه فرود آمد تا با استفاده از ربات جهنده و ابزارهای علمی، به جستجوی آب و یخ پرداخته و راه را برای ماموریت‌های آینده انسان به ماه هموار کند.

یک شرکت خصوصی آمریکایی اعلام کرد که فضاپیمایی را نزدیک قطب جنوب ماه فرود آورده است. این فضاپیما که “آتنا” نام دارد، حامل ابزارهای علمی از جمله یک ربات جهنده و اولین آنتن ارتباطی موبایل در سطح ماه است. شرکت «Intuitive Machines» که این ماموریت را انجام داده، هنوز جهت و وضعیت دقیق فضاپیما را تایید نکرده است.

این شرکت در همکاری با ناسا، به دنبال یافتن شواهدی از آب و یخ در سطح ماه است. فرود روی ماه همواره چالش‌برانگیز بوده و این شرکت امیدوار است که این فرود به خوبی انجام شده باشد، چرا که در ماموریت قبلی خود در سال گذشته، فضاپیمای آن به پهلو فرود آمده بود.

فضاپیمای آتنا در منطقه‌ای از ارتفاعات ماه به نام «مونس موتون» و در فاصله حدود ۱۶۰ کیلومتری قطب جنوب ماه فرود آمد. اگر این فرود موفقیت‌آمیز باشد، فضاپیما ۱۰ روز فرصت دارد تا مشاهدات و اندازه‌گیری‌های علمی خود را انجام دهد.

یکی از ابزارهای مهم این ماموریت، ربات جهنده‌ای به نام «میکرو نوا هاپر» یا «گریس» است که طراحی شده تا با جهش و پرواز روی سطح ماه، به یک دهانه بزرگ که همیشه در سایه قرار دارد، برسد. این ربات در روزهای آینده از فضاپیما جدا شده و تا ارتفاع ۱۰۰ متری پرواز خواهد کرد.

سپس پس از پنج جهش، در داخل دهانه فرود می‌آید و با استفاده از دوربین خود، اولین تصاویر از داخل دهانه را ثبت خواهد کرد. این دهانه به دلیل قرار گرفتن در سایه دائمی خورشید، دمای بسیار پایینی دارد و مکانی ایده‌آل برای جستجوی یخ محسوب می‌شود.

پروفسور سیمئون باربر، دانشمند علوم قمری از دانشگاه اوپن، می‌گوید: «این ربات‌های جهنده برای محیط ماه بسیار مناسب هستند، زیرا جو عملاً وجود ندارد و انجام جهش‌های کنترل‌شده روشی عالی برای حرکت در این محیط است.»

ماموریت IM-2 همچنین سه ابزار علمی ساخت ناسا را حمل می‌کند. یک مته به نام «ترایدنت» برای حفاری سنگ‌ها و بررسی وجود یخ در زیر سطح ماه استفاده می‌شود. سپس یک طیف‌سنج جرمی، گازهای آزاد شده را تحلیل خواهد کرد. همچنین یک آنتن مخابراتی توسعه‌یافته با شرکت نوکیا روی ماه نصب خواهد شد که از فناوری ۴G مشابه زمین استفاده می‌کند.

این ماموریت بخشی از برنامه بلندمدت ناسا برای بازگرداندن انسان به سطح ماه است. ناسا امیدوار است تا سال ۲۰۲۷ با برنامه «آرتمیس»، فضانوردان را به ماه بفرستد. پروفسور باربر می‌گوید: «این گام دیگری برای ارزیابی امکان‌سنجی قطب جنوب ماه به عنوان مکانی برای ایجاد پایگاه‌های انسانی در آینده است.»

متخصصان به دنبال بررسی گزینه‌هایی برای ساخت سکونتگاه‌های انسانی و یافتن ذخایر آبی هستند که می‌تواند به عنوان آب آشامیدنی استفاده شده و حتی به اکسیژن تبدیل شود. پروفسور باربر اضافه می‌کند: «بسیاری از برنامه‌ریزی‌های آینده بر اساس وجود یخ آب انجام می‌شود، اما برای استفاده از آن، باید بدانیم که این یخ‌ها کجا هستند و چه مقدار وجود دارند.»

ناسا با چندین شرکت خصوصی همکاری می‌کند تا فضاپیماها و ابزارهای علمی را به ماه ارسال کند. این روش نسبت به توسعه و پرتاب ماموریت‌های اختصاصی، هزینه کمتری دارد. شرکت «Intuitive Machines» در فوریه سال گذشته نیز فضاپیمایی به نام «اودیسه» را با موفقیت روی ماه فرود آورد، اما این فضاپیما در هنگام فرود به پهلو افتاد و برخی از فعالیت‌های علمی آن انجام نشد.

ماموریت IM-2 همچنین می‌تواند به سوالات گسترده‌تری درباره وجود یخ در منظومه شمسی داخلی پاسخ دهد. پروفسور مارک فاکس-پاول از دانشگاه اوپن توضیح می‌دهد: «مناطق دائماً در سایه ماه، نوعی ذخیره‌گاه و آرشیو از آب باستانی هستند که ممکن است پس از تشکیل سیستم زمین-ماه به آنجا رسیده باشد.»

این ماموریت‌ها بخشی از رقابت جهانی برای ایجاد سکونتگاه‌های انسانی روی ماه و بهره‌برداری از منابع آن هستند. در آمریکا، ماموریت‌های ماه به عنوان پله‌ای برای هدف بلندمدت‌تر و جاه‌طلبانه‌تر سکونت انسان در مریخ دیده می‌شود.

منبع: bbc

کانال عصر ایران در تلگرام