نقدی بر فیلم سونسوز برنده جایزه ویژه هیئت داوران جشنواره فجر ؛ مردمان ساده و مردمان خوب هنوز می‌فهمند

عصر ایران ؛ بهزاد زهرایی* - سونسوز فیلمی ناتورالیستی با بیانی کمیک و تراژدی ساخته رضا جمالی و تهیه‌کنندگی سلمان عباسی همه را در جشنواره چهل و سوم غافلگیر کرد.

فیلم «سونسوز» روايت يك جامعه كوچك روستايى است كه  در آنجا طی اتفاقاتى صحبت از حقوق زنان مى شود؛ مستندسازى داريم كه فيلمى در مورد نازايى زنان روستامى سازد و روستاييان متوجه مى شوند و فيلم و راش هاى او رامى سوزانند. ٢٠ سال پس از اين ماجرا میكَذرد تا اینکه خانم دكترى به روستا آمده و متوجه مى شود كه عمده مشكلات از مردان روستا بوده است، مرد فيلمساز  متوجه مسئله شده تصمیم میگیرد دوباره فيلمى بسازد و اين بار حقوق زنان را به این جامعه ی کوچک خاطر نشان کند و گذشته را جبران کند، اما مشكلات زيادى در این راه پيش رو دارد که دستمایه داستان و طنز فیلم می‌شوند.

فیلم بدرستی خود را درگیر پیچیدگی‌های فرمی نمی‌کند. دوربین ثابت است و اساس تمرکز بر روایت داخل قاب است و میزانسن‌دهی با عمق میدان نقش کلیدی در روایت ماجرا ایفا می‌کند. کارگردان با تسلط بالایی در استفاده از جلو، میانه و انتهای قاب داستانش را پیش می‌برد و این قرارداد درونی را تا انتهای فیلم حفظ می‌کند.

ما در فور گراند شاهد اتفاقات طنز هستیم و تلخی‌ها همه در میانه و بیشتر در پس زمینه‌ی قاب رخ می‌دهند و در تمامی لانگ شات‌های از طبیعت کاراکترها در آرامش هستند، گویی فیلمساز به ما یادآور می‌شود که جدایی از طبیعت و یا شاید فراموشی طبیعت خودمان موجب بحرانهای متعدد در زندگی امروزی شده‌اند، فیلم با تکیه بر استفاده از نور طبیعی همچنان در حفظ اصالت فرمی خود می‌کوشد، ترکیب غالب فیلم با نابازیگران کهنسال شوخ و شیرین بیان آذری ست و تنها هنرپیشه حرفه‌ایی فیلم خانم دکتر روستا است، انتخابی درست و ونهان در راستای فرم فیلم؛ دکتر باید حرفه‌ایی و متخصص فن باشد تا بتواند در کار خود موفق باشد و جامعه‌ی روستا نیز باید خود واقعی‌شان هستند.

در این فیلم تصویربرداری پس از بازیگران نقش بالایی در ارایه فرم روایی دارد و در این همراهی تصاویر بدیع طبیعت بکر آذربایجان با قاب‌های زیبا لذت بصری فیلم را غنی‌تر می‌کند.

موسیقی با مینیمال‌ترین حجم ممکنه در فیلم حضور دارد و چیزی را بر تماشاگر تحمیل نمی‌کند. با دیدن فیلم متوجه می‌شویم که با کارگردانی دانا و آگاه مواجهیم که نوع روایت و ابزار بیانی مدیوم خود را برای رسیدن به فرم مطلوبش بخوبی می شناسد و زهی سعادت علیرغم اینکه فیلم به زبان ترکی و با زیرنویس فارسی نمایش داده می‌شود با اقبال منتقدین  و رضایت تماشاگران عادی سینما نیز مواجهه شده است، این امر متضمن پیامی مهم برای سینماگران و هنرمندان است؛ مردمان ساده و مردمان خوب می‌فهمند.

*بهزاد زهرایی؛ منتقد و مدرس سینما

۵ رفتار روزانه که ناخواسته شما را چاق می‌کند

بیشتر بخوانید:

اعلام برندگان سیمرغ جشنواره فیلم فجر چهل و سوم ؛ «زیبا صدایم کن» بهترین فیلم شد

تماشاخانه

درباره پدافند ارتش ایران چه می‌دانیم ؟ از باور ۳۷۳ تا توپ‌های ضد هوایی که تیراندازی‌شان در آسمان را می‌بینید (فیلم)

عباس عبدی : باید برگردیم به بنیان های وحدت ملی (فیلم)

فیلم های دیگر