۱۴ تير ۱۴۰۴
به روز شده در: ۱۴ تير ۱۴۰۴ - ۱۸:۰۳
فیلم بیشتر »»
کد خبر ۱۰۳۳۸۹۰
تاریخ انتشار: ۱۹:۰۲ - ۱۱-۱۱-۱۴۰۳
کد ۱۰۳۳۸۹۰
انتشار: ۱۹:۰۲ - ۱۱-۱۱-۱۴۰۳

سده، جشن روشنی و خرد

سده، جشن روشنی و خرد
جشن سده، یکی از کهن‌ترین جشن‌های ایرانی، نمادی از نور، روشنایی، خردمندی و رویش است که پس از گذشت هزاران سال همچنان گرامی داشته می‌شود.

✍️ مرتضی نظری و کوروش نظری

از جماعت اندک و کم‌اطلاعی که ایرانیان باستان را آتش‌پرست می‌دانند که بگذریم، جشن سده در کنار جشن‌های بزرگ ملی مانند جشن نوروز و یلدا، آیینی کهن‌ است که نماد نور، روشنی، خردمندی و رویش و بالیدن بوده و پس از گذشت هزاران سال هنوز پاس داشته می‌شود و به ثبت ملی و جهانی رسیده است.

به طور مختصر با جشن سده آشنا می‌شویم:

 

ریشه تاریخی جشن سده

جشن سَده از جشن‌های ایرانی است که در آغاز شامگاه دهم بهمن برگزار می‌شود. این جشن هزاران سال قدمت دارد و از کهن‌ترین جشن‌های ایرانی (حتی قدیمی‌تر از نوروز) به‌شمار می‌رود. این جشن، جشن پیدایش آتش در نظر گرفته می‌شود. بر اساس شاهنامهٔ فردوسی، پیشینهٔ این جشن به دوران هوشنگ‌شاه، دومین پادشاه پیشدادی، بازمی‌گردد.

 

ریشه اساتیری سده

داستان هوشنگ و مار بزرگ

در روایات اساطیری ایران باستان آمده‌است که هوشنگ‌شاه به هنگام شکار، چون مار دراز سیاه‌رنگی را می‌بیند، به سوی آن سنگی پرتاب می‌کند که از برخورد این سنگ به سنگ دیگر، جرقه‌ای شکل می‌گیرد و بوته خشکی که آنجا بوده، آتش می‌گیرد. ایرانیان از آن هنگام به بعد از آن آتش پاسداری می‌کنند.

 

فردوسی و جشن سده

شـب آمـد بـرافــروخت آتش چــو کــوه

همــــان شــــاه در گِــرد او با گــــــروه

یکی جشن کرد آن شب و بـاده خَـورد

ســـده نــام آن جشـن فـرخنــده کــرد

ز هـوشنــگ مـانــد این ســـده یادگـار

بسـی بــاد چــون او دگـــر شهــریـــــار

 

آیین جشن سده

افروختن آتش

دعا و نیایش

جشن و شادی

غذاهای سنتی

 

یونسکو و جشن سده

پرونده جشن سده روز چهارشنبه ۱۵ آذر ۱۴۰۲ در پرونده‌ای مشترک به نام ایران و تاجیکستان در هجدهمین جلسه کمیته بین دولتی حفاظت از میراث فرهنگی ناملموس که در شهر کاسان، جمهوری بوتسوانا برگزار شد، بررسی و با تصویب اعضای کمیته به‌ عنوان بیست‌وچهارمین عنصر میراث‌فرهنگی ناملموس ایران در فهرست جهانی یونسکو ثبت شد.

 

دوره حاضر و جشن سده

جشن سده کرمان در تاریخ ۲۸ آذر ۱۳۸۸ به شماره «۴۰» در فهرست میراث فرهنگی ناملموس ثبت گردید. این جشن در سال ۱۳۹۱ در فهرست میراث معنوی ایران و در ۲۹ بهمن ۱۳۹۸ در فهرست میراث فرهنگی ناملموس ایران با شماره ۲۶۰۷ ثبت شد.

فرزندان خود را با جشن‌های زیبا، آیینی و باستانی ایران آشنا کنیم تا ریشه‌های هویت ملی خود را بشناسند.

جشن سده بر تمام دوستداران فرهنگ ایران شاد و مبارک باد.

 

منبع: کانال تربیت و توسعه مرتضی نظری

ارسال به دوستان
تلگراف فاش کرد: موشک‌های ایران ۵ پایگاه نظامی اسرائیل را هدف قرار دادند؛ تل‌آویو سانسور کرد خلیج فارس مواج می‌شود: هشدار هواشناسی بوشهر درباره گرد و غبار فرامنطقه‌ای فروش سلاح به اسرائیل ممنوع می‌شود؟ طرح جدید اروپا برای پاسخ به نقض حقوق بشر جنجال پیامک خصوصی: دبیرکل ناتو از "حمله عالی" ترامپ به ایران تمجید کرد! آیین علامت‌گردانی تاسوعای حسینی در چهارمحال‌وبختیاری (عکس) مدعیان چینی در صدر: نگاهی به رنکینگ جام جهانی شطرنج بانوان ۲۰۲۵ / علی‌نسب و زاهدی‌فر آماده رقابت در گرجستان آمریکا به نفر سوم تنیس روی میز جهان ویزا نداد؛ کالدرانو گرنداسمش را از دست داد روسیه: ۲ سامانه پاتریوت اوکراین منهدم شد؛ خسارات سنگین در حملات اخیر طول عمر ایرانیان افزایش یافت: میانگین سنی فوت‌شدگان به ۶۷.۷ سال رسید تلاش اسرائیل برای ترور ۴ عضو حزب‌الله در جنوب لبنان؛ یک شهید تایید شد ۱۵ سال آبی‌پوشی در خطر: آیا سید حسین حسینی به فولاد می‌رود؟ تهران خنک می‌شود؛ اما گرد و خاک میهمان ناخوانده پایتخت بزرگترین تعزیه میدانی کشور در صحرارود فسا /داستان حُر بن یزید ریاحی (عکس) سپاه پاسداران در سالگرد ربایش متوسلیان: اسرائیل مسئول ربایش ۴ دیپلمات ایرانی است ریشه یابی واژه «تیمسار» و جایگزینی با «امیر» و «سردار»